krven sistem i gradba na srce

Question 1

што е циркулација

Answer 1

ЦИРКУЛАЦИЈА- претставува постојано движење на крвта низ организмот

Question 2

што е срце

Answer 2

СРЦЕТО-е мускулен орган кој е поттикнувач за самото движење на крвта низ организмот.

Question 3

каде е сместено срцето

Answer 3

Кај човекот, срцето е сместено во градната празнина, меѓу двете белодробни крила, над дијафрагмата

Question 4

градба на срце

Answer 4

Има форма на тристрана пирамида, односно круша, со врвот завртена на надолу и налево.
Срцето лежи во срцевото ќесе - перикард, кое има заштитна функција.

Question 5

слоеви

Answer 5

Се состои од 3 слоја:
*ВНАТРЕШЕН СЛОЈ-ЕНДОКАРД-ТЕНОК,МАЗЕН СЛОЈ ИЗГРАДЕН ОД ЕНДОТЕЛ
*СРЕДЕН СЛОЈ-МИОКАРД-ГО СОЧИНУВААТ МУСКУЛИТЕ НА СРЦЕТО
*НАДВОРЕШЕН СЛОЈ-ЕПИКАРД-СЕ СОСТОИ ОД СВРЗНО ТКИВО

Question 6

2 половини на срцето

Answer 6

срцето на човекот е поделено на лева и десна половина-Десната со белодробниот крвоток (мал крвоток) пумпа крв сиромашна со кислород до белите дробови- Левата половина преку системски крвоток (голем крвоток) пумпа оксигенирана крв низ целиот организам- Двете половини се целосно одвоени со прегради- Во секоја половина на срцето има две празнини-преткомора (atrium)=прима крв и комора(ventricula)=испумпува крв

Question 7

комори на срцето

Answer 7

На ВЛЕЗОТ И ИЗЛЕЗОТ НА СЕКОЈА КОМОРА ИМА ЗАЛИСТОЦИ КОИ ОВОЗМОжУВААТ КРВТА НИЗ СРЦЕТО ДА Е САМО ВО ЕДЕН ПРАВЕЦ.
-ЛЕВАТА ПРЕТКОМОРА Е ОДДЕЛЕНА ОД ЛЕВАТА КОМОРА СО ДВЕЛИСНИ КЛАПИ А ПОМЕЃУ ДЕСНАТА ПРЕТКОМОРА И ДЕСНАТА КОМОРА ИМА ТРИЛИСНИ КЛАПИ

Question 8

поврзување на срцето со крвните комори

Answer 8

десна преткомора:
*простор кој ја прима крвта што се враќа од ткивата на организмот.Оваа крв е сиромашна со кислород, а до срцето се носи со вените.
десна комора:
*ја пумпа венската крв од белите дробови која доаѓа од десната преткомора преку белодробни артерии
лева преткомора:
*прима крв богата со кислород која се враќа од белите дробови преку белодробни вени
лева комора:
*пумпа оксигенирана крв до сите делови.Крвта се пренесува низ артериите

Question 9

центри за автоматизирана инервација на срцето

Answer 9

= СРЦЕТО има способност само да се контрахира.
= Причина за тоа е постоење на два нервни јазли и еден сноп на нервни влакна кои учествуваат во создавање и спроведување на нервните импулси за автоматската работа на срцето.

Question 10

јазоли

Answer 10

Едниот јазол е синусниот јазол (Keith-flack –ов јазол) кој се наоѓа меѓу вливот на горната и долната шуплива вена во ѕидот на десната преткомора
Другиот јазол е до преградата на границата меѓу преткомората и комората од десната страна-преткоморно-коморен јазол (Aschoff-Tawara)
Од преткоморно-коморниот јазол излегуваат Hiss-овите снопови кои се протегаат до врвот на срцето.Завршуваат со Пуркиниеви влакна во ѕидот на коморите

Question 11

автоматизам на срцева работа

Answer 11

1.Синусниот јазол создава импулси со почетокот на срцевиот удар
2. Почетните импулси се пренесуваат низ мусклулите на секоја преткомора со што се предизвикува контракција
3. Се надразнува преткоморно-коморниот јазол
4. Импулсите се пренесуваат брзо низ Хисовите снопови,а потоа и низ ѕидот на коморит преку гранките на снопот и Пуркиниевите влакна

Question 12

физиологија на срце

Answer 12

-Срцето работи како пумпа

-Крвта се движи низ срцето со контракција на срцевите мускули,почнувајќи од преткоморите до коморите-активна фаза наречена систола

-Меѓу секоја ваква активност следи еден период на одмор-дијастола

-Срцева пауза-од завршувањето на систолата на коморите до почетокот на систолата на преткоморите.

-Дијастолата почнува во преткоморите кога во исто време почнува систолата во коморите

-Целиот процес претставува срцев мускул и трае 0,8 секунди

Question 13

срцев циклус

Answer 13

-Здраво срце извршува 70-80 систоли за 1 минута-тоа претставува срцева фрекфенција

Question 14

регулација на срцева работа

Answer 14

АВТОНОМЕН НЕРВЕН СИСТЕМ-има улога во менувањето на работата на срцето:
*Дразбите од СИМПАТИЧКИОТ НЕРВЕН СИСТЕМ ја зголемувааат работата на срцето
*ПАРАСИМПАТИЧКИОТ НЕРВЕН СИСТЕМ ја намалува работата на срцето

Срцевата работа е под контрола и на хормони,јони и лекови во крвта

Question 15

транспортни системи во организмот

Answer 15

Транспортни системи во организмот се :
Крвниот ( кардиоваскуларен) и
Лимфниот систем.

Тие учествуваат во:
Пренесување на хранливи материи до клетките

Question 16

општа градба на циркулаторен систем

Answer 16

Циркулаторниот систем (кардиоваскуларен) е затворен круг полн со крв и е составен од:
Срце (cor, cardia) и
Густа мрежа од спроводни садови :
артерии,
вени и
капилари.
Низ крвоносните сдадови циркулира крвта како телесна течност која е составена од:
крвни клетки и
крвна плазма

Question 17

состав на крвта

Answer 17

плазма
(55% од вкупен волумен на крвта)‏
Леукоцити и тромбоцити 1%
Ерироцити
44%

Question 18

крвна плазма

Answer 18

Крвна плазма се добива со центрифугирање, т.е седиментација на крвта, при што:
на дното се издвојуваат крвните клетки, а
на површината крвната плазма- бистра течност.

Крвната плазма е воден раствор на органски и неоргански соединенија. Се состои од:
90-92 % вода,
Од неоргански соединенија доминира NaCl –0,8 % кој и дава соленест вкус на крвта,
Од органски м-ии: шеќер (0,1%), хормони, СО2, О2, Тука се и крвните белковини: албумини, глобулини и фибриноген.

Question 19

еритроцити црвени крвни зрнца

Answer 19

Имаат облик на двојновдлабнад диск со должина од 7-8 микрони и ширина од 2 микрона.
Немаат јадро и затоа имаат кус животен век од 80-120 дена.
Многу се еластични и лесно поминуваат низ капиларите;
Број на еритроцити:
Кај жени од 4 до 4,5 x 1012/ л крв
Кај мажи од 5 до 5,5 x 1012 /л крв
Еритропенија- намалување на бр. на еритроцити
Еритроцитоза – зголемување набр. на еритроцити.
Секогаш на поголема надморска височина поради помало присуство на О2 бр. на еритроцити се зголемува.

Question 20

што разликуваме кај еритроцитите

Answer 20

клеточна мембрана
хемоглобин и
строма

Question 21

состав на еритроцити

Answer 21

Еритроцитите во својот состав најмногу имаат вода (60 – 67%), содржат и мало количество на соли.
Од органските соединенија има јаглехидрати, масти, белковини.
Од белковините најважен е хемоглобинот

Question 22

хемоглобин

Answer 22

Хемоглобинот е сложена белковина, составена од проста белковина глобин ипростетична група хем.

Question 23

глобин и хем

Answer 23

Глобин, претставува проста белковина со различен аминокиселински состав кај секој човек.Хем, кој е изграден од порфиринско јадро и јон на железо Fe2+

Question 24

хемоглобин способности

Answer 24

-Хемоглобинот има способност лабаво да се врзува со кислородот, со што формира соединение оксихемоглобин
- Исто така тој делумно се врзува и со јаглеродниот диоксид, при што се формирасоединение карбохемоглобин.
-Најголем афинитет за врзување има кон јаглерод моноксид.
Со него формира траен комплекс познат како карбоксихемоглобин, кој го спречува поврзувањето на кислородот за хемоглобинот, што доведува до труење на организмот.

Question 25

леукоцити

Answer 25

Амебовидни клетки со јадра со амебовидно движење.
Овие клетки се среќаваат во лимфа, крв, ткивни течности и сврзно ткиво.
Број на леукоцитите: 4-8x109/л крв.
Леукоцитоза- зголемен бр. на леукоцити; Се јавува по голем физички напро, при обилен оброк, , а кај жени по менструален циклус.
Ако настане зголемување над највисоките граници доаѓа до леукемија.
Леукопенијa- намален бр. на леукоцити.

Question 26

гранулоцити

Answer 26

гранулоцитите имаат сегментирано јадро и се формираат во коскена срцевина, заедно со еритроцитите
Во нив спаѓаат:
Неутрофилни
Базофилни
Еозинофилни леукоцити

Question 27

агранулоцити

Answer 27

Имаат овални јадра, несегментирани и способни за делба.
Се продуцираат највеќе во лимфни јазли, слезина и тимусна жлезда.
Моноцити – најголеми леукоцити
Лимфоцити
T лимфоцити
B лимфоцити

Question 28

леукоцити

Answer 28

Леукоцитите како одбрамбени клетки имаат способност за:
Дијапедеза – способност активно да ги напуштаат крвните садови кога има инфекција или воспалителен процес во организмот.
Хемотаксија – Движење на леукоцитите кон инфицираното ткиво и се вклучуваат во процесот на фагоцитоза.

Question 29

тромбоцити

Answer 29

Тоа се безјадрени клетки со големина од 4 µ и бела боја.
Се создаваат во коскената срцевина, со процес на тромбопоезаа живеат околу 8 дена.
Во себе содржат :
Ткивна материја– серотонин и
Ензим –тромбопластин
Учествуваат во спречување на крварењето.
Бројот им изнесува од 140-340 х 10 9/ л крв.
Тромбоцитоза – зголемен бр. на тромбоцити
Тромбопенија- намален бр. на тромбоцити.

Question 30

крвни садови

Answer 30

Во системот за циркулација, крвта минува низ крвните садови.
Крвните садови:
Артерии , се цевчести органи разгранети низ цело тело,
Вени и освен во ‘ рскавичните делови од органите и
Капилари рожницата на окото.

Крвните садови кои ја изнесуваат крвта од
срцето се наречени артерии,
Крвните садови кои ја враќаат крвта во
срцето се наречени вени.

Question 31

артерии

Answer 31

Артериите ( arteriae) ја изнесуваат крвта од срцето.
Ѕидот на артериите се состои од:
Надворешен слој од сврзно ткиво кое ги поврзува крвните садови со околните ткива
Среден слој мазни мускули кои ја даваат еластичноста на крвниот сад(при повреда на артерија, крвта истекува во силен млаз)‏
Внатрешен слој од еднолоен епител –ендотел.
Аортата е најголем артериски крвен сад.
која поаѓа од срцето.
Од неа се разгрануваат помали крвни садови:
артерии,
артериоли и
капилари

Question 32

вени

Answer 32

Вените ( venae) ја враќаат крвта од сите делови на телото до срцето.
Ѕидот на вените се состои од:
Надворешен слој
Среден мускулен слој, кој е потенок од артерискиот,и затоа при повреда на вена нивниот ѕид се слепува и крвта бавно истекува.
Внатрешен слој. Кај вените тој формира клапи( залистоци – валвули) што овозможува крвта да може да се движи од долу кон горе.
Сите венски садови ( со исклучок на
белодробните) носат редуцирана крв
збогатена со СО2.
Вените се формираат по принцип на собирање:
венули,
Помали вени
Големи вени
Човекот има повеќе вени од артерии.

Question 33

капилари

Answer 33

Крвните капилари се најмали садови (5-25µ).
Изградени се само од ендотел.
Крвта низ нив минува многу бавно.