fotosinteza

Question 1

што е фотосинтеза

Answer 1

Фотосинтеза претставува процес на претворање на светлинската енергија во хемиска од страна на живите организми.

Question 2

што се случува во процесот на фотосинтеза

Answer 2

Во овој процес:
од неоргански соединенија (јаглерод диоксид, вода и минерални соли), со помош на сончевата светлина и хлорофилот (кој го има само во растителните клетки) се синтетизираат органски соединенија (јаглехидрати, протеини, липиди итн.)‏
се ослободува кислород.

Question 3

каде се случува фотосинтезата

Answer 3

во зелените делови од растението, т.е. во оние клетки кои содржат хлоропласти

Question 4

што е хлоропласт

Answer 4

хлоропласт е органела која се среќава само кај растенијата, и тоа во нивните зелени делови. Во неа се содржи пигментот хлорофил

Question 5

колку хлоропласти може да содржи една растителна клетка

Answer 5

40-50

Question 6

хлоропласти градба

Answer 6

обвиени се со липопротеинска мембрана, која е двојна мембрана (надворешна и внатрешна)‏
во внатрешноста постои ламеларен систем на сплескани ќесички - тилакоиди наречен грана
во тилакоидните мембрани според строго определен ред се распоредени молекулите на пигментите (хлорофил, каротин и ксантофил) и голем број ензими (ферменти)‏

Question 7

што е хлорофил

Answer 7

Хлорофилот е најважен растителен пигмент кој ја апсорбира сината, виолетовата и црвената светлина, а ја одбива зелената. Затоа листовите изгледаат зелени.

Question 8

тек на фотосинтеза

Answer 8

Фотосинтезата е сложен оксидоредукциски процес во кој се врши редукција на CO2, до степен на јагленоводороди и оксидација на водата, до степен на кислород.

Question 9

во колку фази се одвива фотосинтезата

Answer 9

се одвива во две фази: СВЕТЛА и ТЕМНА ФАЗА.

Question 10

формула на фотосинтеза

Answer 10

6CO2 + 12H2O (+сончева енергија)—->
C6H12O6 + 6O2 + 6H2O

Question 11

основен процес на светла фаза

Answer 11

Основниот процес во оваа фаза е трансформацијата на светлосната (сончевата) енергија во хемиска.

Question 11

светла фаза

Answer 11

Светлата фаза е почетна во фотосинтезата и се одвива дење (таа е светлосно зависна реакција).

Question 11

каде се одвива светла фаза

Answer 11

Се одвива во мембраните на тилакоидите од грана на хлоропластот, каде што се наоѓаат хлорофилните молекули, кои во улога на антени ја примаат светлината во облик на фотони и ја предаваат на т.н. реакциони молекули, кои ја трансформираат во хемиска енергија

Question 12

зошто е наречена светла фаза

Answer 12

За оваа фаза е потребно присуство на светлина и затоа таа е наречена СВЕТЛА ФАЗА.

Question 13

елементи на светла фаза

Answer 13

фотони, фотосистем, антенски молекули и реакционен центар

Question 14

фотони

Answer 14

Фотони-светлосни единици, облик во кој доаѓа светлосната енергија од сонцето до хлорофилните молекули.

Question 15

фотосистем

Answer 15

Фотосистем-хлорофилен молекул од протеинско-хлорофилен комплекс, вграден во тилакоидните мембрани.

Question 16

антенски молекули

Answer 16

Антенски молекули- молекули кои ја примаат и предаваат светлинската енергија од еден на друг хлорофилен молекул.

Question 17

реакционен центар

Answer 17

Реакционен центар- молекул кој ја трансформира светлинската во хемиска енергија.

Question 18

механизам на светла фаза

Answer 18

Под дејство на црвената светлина од сончевиот спектар, до хлорофилните молекули доаѓаат фотони. Но само еден хлорофилен молекул е во состојба да ја преобрази светлинската во хемиска енергија.
Другите молекули се антенски молекули. Тие имаат улога да ја предаваат светлината од едeн молекул на друг.

Question 19

механизам во фотосистем 1

Answer 19

Кога фотоните ќе паднат на фотосистемот I, енергијата што поминува низ антенските хлорофилни молекули се пренесува до реакциониот систем. При ваква состојба еден од електроните добива големо количество енергија и како резултат на тоа го напушта центарот.
Во движењето електроните губат дел од енергијата која ја искористуваат за сврзување на ADP- аденозин дифосфат во ATP- аденозин трифосфат.

Question 20

механизам во фотосистем 2

Answer 20

Бидејќи недостасува еден електрон во фотосистемот I се јавува празнина. Таа празнина или тој недостаток на електрон се надополнува со електрон што е исфрлен на ист начин, само од вториот фотосистем.
Празнината што се јавува во вториот фотосистем се надополнува со разложување на водениот молекул од фотосистемот II и тоа разложување на водениот молекул се вика биофотолиза на вода.
При фотолизата се добива водороден атом и OH група која учествува во создавање односно образување на вода и молекуларен кислород.
Испуштениот водород се користи за редуцирање на NADP (никотинамид аденин динуклеотид фосфат) во NADP-H2.

Question 21

продукти на светла фаза

Answer 21

ОКСИДАЦИЈА на водата до кислород - биофотолиза на водата
4H2O +светлина–>4H+4OH
4OH–>2H2O2
2H2O2–>O2
РЕДУКЦИЈА на NADP (никотинамид аденин динуклеотид фосфат) во NADP-H2 со H+
ФОСФОРИЗАЦИЈА на ADP (аденозин дифосфат) со фосфорна киселина во ATP(аденозин трифосфат) – акумулира енергија

Question 22

докази дека растението во процесот на фотосинтеза навистина создава скроб

Answer 22

Со темна хартија покриваме дел од листот на сардела.
По неколку дена листот се открива и на него се капнува јоден раствор.
Делот од листот што бил покриен и не содржи шеќер не ја менува бојата, а во делот кој бил осветлуван се создава шеќер (скроб) и тој се обојува темно сино бидејќи јодниот раствор го бои скробот темно сино или црно.

Question 23

продукти на фотосинтеза

Answer 23

Продуктите на фотосинтезата со едно име се нарекуваат АСИМИЛАТИ. Тие во хлоропластите со помош на ензими се разградуваат до попрости соединенија, растворливи во вода.
продуктите се шеќер, вода, кислород, витамини, алкалоиди, гликозиди, танини

Question 24

надворешни фактори

Answer 24

Интензитет и квалитет на светлината
Количество на јаглерод диоксид во атмосферата
Температура
Вода и влага
Почва (состав и плодност)‏

Question 25

внатрешни фактори

Answer 25

Старост на листот и растението
Присуство на ензими
Содржина на хлорофил
Градба на листот
Број на стоми

Question 26

влијание на факторите

Answer 26

Светлината се јавува како главен фактор од кој зависи фотосинтезата. Синтезата се врши под дејство на црвената светлина од сончевиот спектар. Од целокупната сончева светлинска енергија што паѓа на растението само 3% се преобразува во хемиска енергија.
Со менување на содржината на јаглерод диоксид во текот на деноноќието, се менува и интензитетот на фотосинтезата.
Оптималните температурни граници на фотосинтезата се 30- 40, а над и под овие граници на таа температура доаѓа до нејзино намалување. Фиксацијата на јаглерод диоксид во темната фаза примарно зависи од температурата, односно при повисоки температури, до оптимумот, се засилува фиксацијата на јаглерод диоксид.
Од содржината на водата во почвата зависи степенот на отвореноста на стомите со што е пропорционална фотосинтезата.
Со стареење на листовите и растението се намалува фотосинтетската активност.
При намалена содржина на хлорофил и слаба светлина фотосинтезата пропорционално се намалува.

Question 27

значење на фотосинтеза

Answer 27

Преку фотосинтеза се синтетизираат повеќе од 90% од органските материи на нашата планета. Така се обезбедува храна за автотрофните, но и за хетеротрофните организми.