bio digestiven sistem

Question 1

Функции на системот за дигестија

Answer 1

Обработка на храната(механичка и хемиска)‏

Ресорпција на дигестираните молекули од храната

Отстранување на несварените состојки надвор од организмот.

Question 2

како дсе поделени органите во системот за дигестија според функцијата

Answer 2

систем за дигестија(дигестивен тракт)
додатни органи-жлезди(дигестивни жлезди)

Question 3

кој органи спаѓаат во дигестивниот тракт

Answer 3

Усна празнина
Голтка
Хранопровод ‏
Желудник‏
Тенко црево ‏
Дебело црево
Анален отвор (anus)

Question 4

кои се додатни органи/жлезди

Answer 4

Плункови жлезди

Црн дроб (hepar)‏ со жолчно ќесе ‏

Поджелудечна жлезда

Question 5

од што е изграден ѕидот на дигестивната цевка

Answer 5

ѕидот на дигестивната цевка е изгградена од два до три слоја на мазни мускули, меѓу кои има сврзно ткиво, а внатрешноста на каналот е обложена со слузокожа

Question 6

што овозможува контракцијата на мускулните слоеви

Answer 6

мешање на храната и движење на храната

Question 7

од кој е регулирана работата на дигестивниот систем

Answer 7

од нервниот и ендокриониот систем

Question 8

органи во усната празнина

Answer 8

1.Јазик
2.Заби
3.Плункови жлезди

Question 9

што е јазик и како е изграден

Answer 9

Јазик (lingva) е сетило за вкус и орган за артикулација на говорот.
Обложен е со слузокожа со 4 видови папили, со кои се разликува вкус на храната

Question 10

што се заби и се за нив

Answer 10

Тоа се цврсти органи сместени во забни јамички(алвеоли) на горната и долна вилица
Разликуваме 2 генерации на заби:
Млечни (20) од 6-12 месец.
Трајни (32) 6-8 година

Question 11

што има на секој заб

Answer 11

Слободен дел(коронка)‏
Корен на забот кој лежи во забната јамичка
Врат- јаповрзува коронката со коренот на забот

Question 12

какви се плунковите жлезди

Answer 12

доушни, подвилични, подјазични и мали букални плункови жлезди
лачат плунка
дневно се лачи од 1-1,5 литри плунка(во зависност од конзистенцијата на храната)

Question 13

што содржи плунката

Answer 13

серозен дел-кој содржи 99% вода и ензими(пријалин, малтаза и лизозим) соли на Na, K, Cl, бикарбонати и др
и мукозен дел-се состои од густ и лигав секрет муцин

Question 14

што се прави во усната празнина и каква може да биде

Answer 14

Во усната празнина се извршува обработка на храната која може да биде:
1. Механичка обработка
2. Хемиска обработка

Question 15

механиќка обработка на храна

Answer 15

Механичка обработка . Со учество на забите и плунката се остварува:
Џвакање(мастикација) на храна,
Формирање на залак(болус),
Голтање на храната ( деглутација).

Question 16

хемиска обработак на храна

Answer 16

Хемиска обработка со помош на ензими од плунката:
Птијалин ( скроб малтоза глукоза)‏
птијалин малтаза
Муцин – ги обвиткува залците во вид на меки, влажни топки.
Лизозим- делува бактерицидно,
Бикарбонати- улога на пуфери. Ја одржува рН во устата меѓу 6,5 и 7,5 рН.

Question 17

што е голтник

Answer 17

голтникот е заеднички орган ан системот за дигестија и респирација

Question 18

што се случува во голтникот

Answer 18

овде оформениот залак со помош на јазикот рефлексно се бутка наназад и се голта, преминувајќки во хранопроводот
потоа отворот од гркланот се затвора со капачето и на тој начин се спречува навлегувањето на храната во дишните патишта
во системот на дигестија, голтникот проголжува во хранопроводот, а во системот за респирација на неа се надоврзува гркланот

Question 19

што е хранопровод

Answer 19

хранопроводот е мускулест орган долг околу 25цм, кој ги поврзува голтникот и желудникот

Question 20

што се случува со хранопроводот

Answer 20

хранопроводот на патот од градната до стомачната празнина заедно со крвните садови и n.vagus, преку посебен отвор поминува низ дијафрагмата

Question 21

како се дели желудникот

Answer 21

на влезен дел-кардиа
проширен дел-тело(дно на желудникот)
и излезен дел-пилорис(на него се наоѓа мускулен сфинктер кој го регулира празнењето на желудникот

Question 22

каде се наоѓа желудникот

Answer 22

сместен е во левата страна на стомачната празнина под дијафрагмата

Question 23

градба на желудникот

Answer 23

ѕид-од 3 слоеви мазни мускули
обложен е со дебела слузокожа во која има жлезди кои го излачуваат желудечниот сок(од 1-1.5 литри желудечен сок се излачува за еден ден
желудничкиот сок содржи
ензими
хлоропроводна киселина(HCl)
муцин
вода
минерални материи

Question 24

ензими

Answer 24

пепсин
лаб ферментот
желудечната липаза

Question 25

ензим пепсин

Answer 25

во желудникот ја започнува дигестијата на протеините до попрости белковини(овие го поттикнуваат лачењето на хормонот гастрин кој пак ја зголемува секрецијата на HCl-колку повеќе промени се консумираат со храната толку е поголемо лачењето на гастринот и на HCl

Question 26

лаб-ферментот

Answer 26

дејствува врз засирувањето на белковините од млекото(казеин)
со тоа се овозможува казеинот подолго време да се задржи во желудникот за да може пепсинот да делува врз него и да се разложи

Question 27

желудничката липаза

Answer 27

ги разложуваат мастите од млекото до глицерол, алхохол и масни киселини

Question 28

хлоропроводна киселина(HCL

Answer 28

ја зголемува киселата реакција во желудникот и ја одржува истата во границите од 1-1.5 pH(кисела)
создава услови за активирање на пепсиногенот во пепсин
овозможува барење на протеините и нивна подготовка за дејството на ензимите врз нив
дејстувва бактерицидно врз микроорганизмите кои доаѓаат до желудникот заедно со храната
создава услови за растворување на нерастворливите соли на железотом фосфорот, калциумот и др

Question 29

што прави муцинот

Answer 29

ја заштитува црвената слузокожа од разорното дејство на HCl и пепсинот(а со тоа и од чир на желудникот)

Question 30

колку време храната се задржува во желудникот

Answer 30

алкохолот, лекловите и некои токсини лесно растворливи во вода, брзо преминуваат во крвта, без долго задржување во желудникот
храната состевена од протеини и масти останува во желудникот и до 7 часа по консумирањето

Question 31

градба на тенко црево

Answer 31

се протега од излезот на желудникот до слепото црево, кое е почетен дел на дебелото црево
долго е 5-7 метри и на него се разчикуваат 3 дела
дванаесетпалечно црево, пократко празни црево и подолго усукано црево

Question 32

дванаесетпалечното црево

Answer 32

дванаесетпалечното црево е долго околу 30cm или 12 палци. во неговиот почетен дел се излеваат секретите од панкреасот и жолчниот сок

Question 33

градба на слусокожата на тенкото црево

Answer 33

слузокожата на тенкото црево е набрана и на површината има голем број црвени ресички кои ја зголемуваат површината, а содржат и крвни и лимфрни садови со што активно ја ресорбираат храната

Question 34

дигестија на храната во тенкото црево

Answer 34

храната која од желудникот, заедно со желудничкиот сок преминува во тенкото црево е полутечна кашеста маса наречена хумус
во тенкото црево целосно завршува дигестијата и најголемиот дел од ресорпцијата на храната
9 литри течност во теков на денот патува низ тенкото црево, а само 5% не се ресорбираат преку црвените ресички
ензимите од панкреасот(панкреасниот сок) ги разложува јаглехидратите, протеините, мастите и нуклеинските киселини до нивните најпрости и најмали делови

Question 35

пример за хидролиза на храната во тенко црево

Answer 35

мастите пред да хидролизирааат се емулгираат(големите масни капки се разбиваат во помали) со помош на жолчниот сок
жолчниот сок ги подготвува мастите за нивно разложување, но не учествува директно во дигестијата
мастите се разложуваат до глицерол и масни киселини под дејство на црвената липаза

Question 36

градба на дебелото црево

Answer 36

долго е околу 1.5м и голем дијаметар
се разликуваат 3 дела
почетен дел0слепо црево, колон и право црево-кое завршува со анален отвор

Question 37

функцијата на дебелото црево во дигестијата на храната

Answer 37

Дебелото црево врши собирање и исфрлање на недигестираните штетни материи.
Во дебелото црево нема ензими и затоа нема хемиска обработка на храната.
Во него е активна само цревната микрофлора која ги разградува несварените состојки и се ослободуваат гасови( СО2, ЅН, СН4, и токсични материи: амонијак, др. ), а учествува и во синтеза на некои витамини: В1, В2, В12, и К.
Во дебелото црево се врши најактивна ресорпција на вода
Се ресорбираат и некои витамини, минерални соли на Nа, К, и Сl.
Се формира фецес.

Question 38

панкреас

Answer 38

Панкреасот или поджелудочната жлезда - под желудникот до дванаесетпалечното црево поврзана преку панкреасниот.
Внатрешноста на панкреасот е составена од два вида на клетки:
Ацинусни (клетки поредени во грозд-форма) - кој излачуваат во почетокот на дванаестпалечно црево-панкреасен сок
Клетки на Лангерхасови островца - во кои се синтетизираат хормоните: инсулин и глукагон
Панкреасот е жлезда со двојно лачење

Question 39

панкреасен сок

Answer 39

Состав на панкреасен сок (1,5 – 2 л панкреасен сок :
Органски дел : ензими: липаза, амилаза, трипсиноген, химотрипсин и мал % нуклеаза и лецитиназа.
Неоргански дел:Вода, хлориди,бикарбонати и фосфати

Question 40

црн дроб

Answer 40

Црниот дроб (хепар) - 2 кг,
Се состои од : 2 резни: лев и десен од кои излегува по едно каналче.Двете каналчиња се соединуваат во црнодробен канал.
Во десниот резен се наоѓа жолчното ќесе .
Клетките на црниот дроб се наречени хепатоцити.Тие дневно продуцираат 600 мл. жолчен сок кој се влева во жолчното ќесе.
Од ж. ќесе поаѓа жолчен канал кој се соединува со црнодробниот канал во т.н. општ жолчен канал кој се влева во дуоденум.

Question 41

жолчен сок

Answer 41

Жолчниот сок се состои од:
Органски дел: жолчни к-ни и жолчни бои (билирубин, биливердин,), холестерин, лецитин
Неоргански дел – бикарбонати, хлориди, јони на Na и најголем дел од вода.

Question 42

функција на хепарот/црниот дроб

Answer 42

Хепарот е орган со најголем број на функции во организмот, од кои ќе ги споменеме најглавните:
метаболична
детоксикација
депонирање
одбрамбена
еритропоетична
секрециона и
уќествување во терморегулација

Question 43

метаболична функциај на црниот дроб

Answer 43

Метаболична:
Регулација на ниво на шеќер во крв
Трансформација на амоњак во уреа
Конверзија на провит. А во актив.обли

Question 44

детоксикациај на црн дроб

Answer 44

Детоксикација:
Неутрализирање или елиминирање на штетни и отровни материи (алкохол, лекови,) некои хормони

Question 45

депонирање на црн дроб

Answer 45

Депонирање на :
Гликоген 20%
Витамини А, РР, В12,К, фолна киселина, крв, железо и бакар.

Question 46

одбрамбена функција на црн дроб

Answer 46

Одбрамбена:
Формирање на одбрамбени протеини во крв
Синтеза на фактори на коагулација.

Question 47

учество на црн дроб во терморегулација

Answer 47

Учествува и во терморегулација.
Како најактивен орган има и највисока температура.

Question 48

секрециона функција на црн дроб

Answer 48

Секрециона:
Создавање и
секреција на жолчка

Question 49

еритропоетична фунцкија на црн дроб

Answer 49

• Создавање на еритроцити за време на ембрионалниот живот