bio steblo Flashcards
што е стебло
Стеблото претставува надземен вегетативен орган на секое растение.Неговата функција е да му овозможи на растението да расте, да ја зголемува својата површина и да да ги спроведува растворените хренливи материи и вода од коренот кон листовите и обратно. Исто така стеблото му дава и механичка отпорност на растението.
како се развива стеблото
Тоа се развива од изданокот – неразгрането стебло со листови и пупки. Првиот изданок на едно растение се развива од ембрионалната пупка, која воедно е и основен изданок.
морфолошки видови на стебло
Морфолошки по должината на стеблото се разликуваат нодиуми-коленца од каде што излегуваат листовите, а стеблото помеѓу два нодиума се нарекува интернодиум. –членче.
пупка
Пупката претставува многу скусен изданок кој се наоѓа во мирување.Таа е изградена од врвен меристем , зачеток на стебло, зачеток на листови и зачеток на пазувни пупки и покровни лушпи, кои се доста тврди и имаат кутикула и смолести материи кои вршат заштитна функција.
пупку според место на кое се развивааат и изданокот на пупките
Според местото на кое се развиваат на изданокот пупките можат да бидат врвни и странични
видови на пупки според тоа што се образува од пупките
Според тоа што се образува од пупките тие можат да бидат листни – вегетативни од кои се образуваат само листови,цветни-генеративни – од кои се образуваат само цветови или соцветија и мешовити од кои се образуваат листови и цветови.
разгранување на стеблото
Дихотомно –карактеристично за нижи растенија мовови и папрати- врвната пупка се дели на два еднакви дела од кои се образуваат две еднакви оски.
Моноподијално кај иглолисни растенија најчесто, врвната пупка создава главна оска која секогаш ги надминува страничните оски.
Симподијално- настанува од моноподијалното, при што врвната оска престанува да расте, а најблиската странична пупка создава оска што ја надминува првата. – кај повеќето дрвенести растенија: круша, јаболко, слива, орев и др.) и кај некои тревести ( памук, домат, лутиче и др.)
метаморфоза на стеблото
Надземниот изданок може да се метаморфозира и да се здобие со некои други улоги: :
Трнот има заштитна улога
Ластарите служат за прикрепување на некоја цврста подлога.
Столоните во вид на долги изданоци служат за вегетативно размножување на растението(јагода)
Филокладии се листовидни изданоци на кои се развива ливче и во неговите пазуви цвет и плод.
пример за кладодии
кактус
подземни изданоци
Кај некои растенија изданоците се развиваат под земја и се наречени подземни изданоци.
Се разликуваат од коренот по тоа што коренот никогаш не носи листови.Од подземните изданоци поаѓаат адвентивни корени.
метаморфоза на подземни изданоци
Таквите изданоци се метаморфозирани во вид на::
Ризоми
Грутки
Луковици
ризоми
Ризоми најчести метаморфози на стеблото. Тие претставуваат подземни безхлорофилни стебла, кои морфолошки личат на корен и се наречени кореништа. Се разликуваат од коренот по тоа што немаат калиптра-(коренова капа), и по тоа што имаат нодиуми и интернодиуми кои коренот пак ги нема.
грутки
Грутки-Скусени широки изданоци кои служат за складирање на резервни материи.
луковица
Луковица месесто стебло со видоизменети листови –лушпи. На долната страна се образуваат адвентивни корења. (кај лук и кромид)
анатомија на стеблото
Во почетните стадиуми на развиток на изданокот се формира неговата примарна градба.
Кај монокотиледоните растенија примарната градба се задржува цел живот, додека кај дикотиледоните се појавува и секундарна градба на стеблото.