KML VLL - Verwardheid Flashcards
Neurocognitieve domeinen (nodig voor diagnose dementie)
Leren en geheugen, sociaal-cognitief, taal, executieve functies, complexe aandacht
Delirium
- altijd somatische oorzaak
- binnen enkele uren/dagen veranderingen in bewustzijn en aandacht
- fluctuaties
- bijkomende stoornis cognitieve functies (geheugen, oriëntatie, taal, etc.)
- angst, veranderde psychomotoriek en slapen
- predisponerende, uitlokkende en onderhoudende factoren
- mogelijk hallucinaties
Dementie
- stoornissen in één of meerdere cognitieve domeinen
- geen gestoord bewustzijn, geen delirium
- geen symptomen anemie, schildklier-, nier-, of leverlijden?
- geen symptomen hersentumor of subduraal hematoom? normal pressure hydrocefalie?
Alzheimer dementie
langzame, progressieve achteruitgang in het geheugen en leervermogen en in minstens één ander domein
rol beeldvorming: uitsluiten andere pathologie, aantonen atrofie (hippocampus/mediale tempoaalkwab of patiëtaal kwab)
Vasculaire dementie
stapsgewijze achteruitgang, motorische symptomen
Rol beeldvorming: aantonen vasculaire laesies (MRI), bij geen laesies is VaD uitgesloten
Lewy Body dementie
vallen, parkinsonisme, wisselende aandachtstoornis en visuele hallucinaties, remslaapstoornis, autonome dysfunctie
Rol beeldvorming: uitsluiten andere pathologie, MRI/CT echter vaak normaal
Fronto-temporaalkwab dementie
emotionele vervlakking, ernstige gedragsstoornissen vroeg in het beloop, weinig spraak, lang behouden geheugen en oriëntatie in de ruimte
Rol beeldvorming: uitsluiten andere pathologie, aantonen afwijkingen frontotemporaalkwab
Syndroom van Korsakov (neurodegeneratieve stoornis gerelateerd aan alcoholgebruik)
Ernstig geheugenverlies in afwezigheid van globale intellectuele achteruitgang:
* geheugenstoornis voor recente gebeurtenissen
* desoriëntatie in tijd
* confabulaties (eroverheen proberen te praten)
Depressie
- vermoeidheid, traagheid
- initiatiefverlies
- slaapproblemen
- angstsymptomen
- onverklaarde lichamelijke klachten
- tijdsrelatie lichamelijke en psychische klachten
- duur van de klachten
- eerdere depressie
- depressie in familie
én geen delirium, geen verklaring voor de lichamelijke klachten
Large vessel disease
Vasculaire dementie - stapsgewijze achteruitgang: embolie, acute afsluiting –> acuut infarct –> stapsgewijze achteruitgang functioneren
Small vessel disease
Vasculaire dementie - geleidelijke achteruitgang (niet direct in beeld te brengen): met name late afwijkingen zichtbaar
Cerebrale amyloid angiopathie
Vorm van small vessel disease:
* lobaire microbloedingen
* oppervlakkige siderose (bloed net buiten het brein)
* intraparenchymatieuze bloedingen
* meestal witte stof afwijkingen, grijze stof en hersenstam gespaard
DOS score - Delier observatie score
Observatielijst die verpleging 3x per dag kan invullen om mogelijke fluctuaties in bewustzijn en/of aandacht vast te leggen. Bij een score van 3 of hoger is er mogelijk sprake van een delier –> onderliggende oorzaak zoeken
Veiligheid delier
Veilig gevoel: klok, kalender, foto’s van naasten, ‘rooming-in’, patiënten op ooghoogte aanspreken met korte en duidelijke zinnen paren, informatie doseren en overbodige prikkels vermijden, bevorderen van het dag-en-nacht ritme
Veiligheid: laag bed goede verlichting, geen scherpe voorwerpen, regelmatig toiletbezoek, gebruiken van stevige schoenen bij mobiliseren
Normopressure hydrocefalus
Breedbasisch lopen en vallen, cognitieve achteruitgang met traagheid, urine-incontinentie
