klopto 1.4 hc 2 Flashcards
Wat is een scotoom?
• Scotoom: gebied van verminderde of afwezige gevoeligheid (blind) omringd door een normaal gezichtsveld.
Wat is een negatief en positief scotoom?
– Negatief scotoom • De patiënt is zich niet bewust van het gezichtsvelddefect – Blinde vlek – Nervus opticus problematiek – Glaucoom in vroege fase – Positief scotoom • De patiënt is zich bewust van het gezichtsvelddefect – Afwijkingen aan de retina – Ablatio retinae – Macula degeneratie
Wat doe je in het geval van een scotoom?
- ‘Label’ je eerst het scotoom volgens de standaard
terminologie - vervolgens vul je dit aan met extra informatie (bv.
relatief, absoluut, locatie, grootte, etc.) - Geen standaardterm voor het scotoom?
beschrijven!
Wat is het verschil tussen een absoluut scotoom en relatief scotoom?
Absoluut scotoom: scotoom waarbij helemaal geen gevoeligheid meer is bv: blinde vlek.
Relatief scotoom: je ziet een stukje minder gevoelig, maar niet helemaal blind.
Oppervlakkig en diep kun je ook nog onderscheiden.
wat geeft het verloop van een scotoom weer?
• Geeft de overgang tussen het scotoom en het normale
gezichtsveld weer
– Steil: snelle overgang
– Geleidelijk: langzame overgang
Hoe weet je of de scotoom centraal of perifeer is?
• Centraal gezichtsveld
– 30˚ vanaf de macula
• Paracentraal scotoom
– Uitval binnen 10˚ van de fovea maar deze is niet betrokken
• Pericentraal scotoom
– Uitval rondom de fovea maar deze is niet betrokken
• Cecocentraal scotoom – Uitval in de fovea die strekt tot de blinde vlek
• Perifeer gezichtsveld
– Alles buiten 30˚
Wat is een opsien?
• Laesies achter en op het chiasma hebben een …opsie tot gevolg • 2 soorten: – Hemianopsie – Kwadrantanopsie
Wat is een hemianopsie?
• Uitval van één helft van het gezichtsveld – Respecteert de verticale middenlijn – Binoculair 1. Rechtszijdig of linkszijdig 2. Homoniem of heteroniem 3. Compleet of incompleet – Indien incompleet: congruent of incongruent De volledige beschrijving van een hemianopsie bevat punt 1 t/m 3!
Wat houdt het in of een scotoom heteroniem of homoniem is?
• Heteroniem: uitval aan tegengestelde zijde
– Uitval van de rechterzijde in het ene oog en uitval van
de linkerzijde in het andere oog
• Bitemporaal
• Binasaal
• Homoniem: uitval aan gelijke zijde
– In het ene oog uitval temporaal en in het andere oog
nasaal
Wat houdt het in dat een scotoom compleet of incomplet is?
• Compleet: het gehele gebied van de “opsie” is
aangedaan
– Incompleet: een gedeelte van het “opsie”-gebied is aangedaan
linkszijdige incomplete incongruente homonieme hemianopsie
Wat houdt het in dat een scotoom congruent of incongruent is?
• Congruent: een congruent defect is aan beide
ogen identiek
– Incongruent: de ogen zijn verschillend aangedaan
Wat is een kwadrantanopsie?
• Uitval van ¼ van het gezichtsveld – Respecteert de horizontale- en verticale middenlijn – Binoculair De omschrijving bevat: 1. Rechtszijdig of linkszijdig 2. Locatie: inferior of superior
wat zijn de kenmerken en soorten van een post chiasmaal defect ?
Kenmerken: – homoniem defect Soorten: – Hemianopsie – Kwadrantanopsie
Wat zijn de oorzaken van Laesies radiatio optica?
• Verschillende oorzaken:
– Tumor
– Vasculair accident (beroerte)
– Trauma
Wat veroorzaken tumoren?
• Veroorzaken meer dan gezichtsvelddefecten • Andere symptomen – Lobus temporalis: • (Epileptische) aanvallen • Visuele hallucinaties (landschappen, etc.) – Lobus parietalis: • Hemiparese • Problemen met visuele perceptie • Agnosie • Apraxie • Links-rechts-verwarring – Visuele cortex • Visuele hallucinaties (sterren, flitsen, etc.)
Wat zijn de kenmerken van Laesies lobus temporalis?
• Meyer’s loop bevat een significant aantal
zenuwvezels die met het inferiore gedeelte
van de retina (superiore gezichtsveld)
correspondeert kwadrantanopsie!
• Incongruente gezichtsvelddefecten
• In het superiore gezichtsveld: “pie in
the sky”
Wat houdt een congruent en incongruent scotoom in?
Congruent: een congruent defect is aan beide ogen identiek
incongruent: de ogen zijn verschillend aangedaan.
Wat houdt Laesies lobus parietalis in?
• Bevat met name zenuwvezels die met het superiore gedeelte van de retina (inferiore gezichtsveld) correspondeert -> kwadrantanopsie! • Iets meer posterior dan lobus temporalis -> defecten congruenter • In het inferiore gezichtsveld: “pie on the floor”
Wat houden Laesies lobus occipitalis in?
• Zeer congruente defecten – Fixatie niet aangedaan: macula sparing • Mogelijk andere bloedtoevoer dan de rest van de lobus occipitalis – Fixatie aangedaan: macula splitting • Een laesie in de bloedtoevoer heeft een centrale homonieme hemanopsie tot gevolg
Wat houdt Macula “sparing” / “splitting” in?
- Linkszijdige complete homonieme hemianopsie macula niet aangedaan (“sparing”)
- Rechtszijdige complete homonieme hemianopsie macula voor de helft aangedaan (“splitting”)
Wat zegt de congruentie over een leasie?
• Des te meer posterior de laesie is, des te congruenter is het gezichtsvelddefect
– Laesies anterior ten opzichte van de visuele cortex zijn tot op bepaalde hoogte incongruent
• De locatie is voor een complete homonieme hemianopsie niet te bepalen met behulp van gezichtsveldonderzoek
– MRI/CT
Wat zegt de incongruentie over de lokalisatie van het defect?
Incongruent - Tractus opticus / CGL
Iets congruent - Radiatio optica
Congruent - Lobus occipitalis
Wat zijn de kenmerken van defecten in het chiasma opticum?
Kenmerken: – Heteroniem defect Soorten: – Bitemporale hemianopsie – Binasale hemianopsie • Primaire oorzaak: hypofyse tumor – De hypofyse ligt in het sella turcica • Locatie sella: onder het chiasma • Hypofyse tumoren drukken vanaf de onderkant op het chiasma – Secundaire oorzaak: craniopharyngioom • Compressie vanaf de bovenkant • Geassocieerde afwijkingen: – RAPD – Kleurziensstoornissen – Opticus atrofie (indien langdurig) • De meeste maculaire vezels zijn niet aangedaan – Normale visus
Wat zijn de kenmerken van een Bitemporale hemianopsie ?
• Meest voorkomende laesie chiasma
– Middelste chiasma laesie: defecten ernstiger
in superiore gezichtsveld
– Posteriore chiasma laesie: defecten ernstiger
in inferiore gezichtsveld
• Een ver gevorderde laesie zal een complete
bitemporale hemianopsie veroorzaken
• De oorzaak van de tumor is niet meer te bepalen
Wat zijn de kenmerken van de defecten in de 3. Retina (outer) en choroidea?
Kenmerken:
– Defecten veroorzaakt door een laesie in retina
(outer) en choroidea zijn altijd monoculair
• Aandoening kan bilateraal zijn (bv. RP)
– Geen respect voor de horizontale- of verticale
middenlijn
• Locatie houdt verband met laesies die meestal zichtbaar
zijn bij oogspiegelen
– Cataract en andere mediatroebelingen hebben
geen respect voor de horizontale- of verticale
middenlijn
• Algehele gevoeligheidsdaling
Oorzaken:
– Macula degeneratie
– Ablatio retinae
– Toxoplasmose
– Posterior uveïtis
– Chorioretinitis
– Overige aandoeningen retina
Wat zijn de kenmerken van de defecten in de Ganglioncellen, zenuwvezellaag of nervus opticus ?
Kenmerken: – Defecten respecteren alleen horizontale middenlijn – Veel defecten mogelijk: • Paracentraal • Boogscotoom (arcuate) • Nasal step • Centraal / cecocentraal • Altitudinaal defect • Temporaal defect
Wat zijn de kenmerken van een Centraal / cecocentraal scotoom
?
– Veroorzaakt door beschadiging aan
maculaire bundels
• Unilateraal: Macula degeneratie, drusenpapil en
gezwollen oogzenuw
• Bilateraal: waarschijnlijk systemische oorzaak
(bijvoorbeeld toxische amblyopie of vitamine A
deficiëntie)
– Cecocentraal: reikt tot aan de blinde vlek
Wat is een Nasal step?
• Alleen in de temporale retina (dus zichtbaar in nasale gezichtsveld) – Meestal op 30˚ vanaf de fovea • Respecteert de horizontale middenlijn • Glaucoom!
Wat is een boogscotoom?
• Boogvormig scotoom
• Synoniem: Bjerrumscotoom
• Van de blinde vlek rondom de macula en strekt uit naar
20˚
• Glaucoom!
• Soms door andere oorzaak (AION of drusenpapil)
Wat is een Altitudinaal defect?
• Defect in de superiore- of inferiore helft van de retina – Compleet / incompleet – Macula hoeft niet aangedaan te zijn • “Split fixation”: één helft van de macula is aangedaan – Complete uitval van bovenste- of onderste gezichtsveld • AION – Meest voorkomende oorzaak • BRAO – De retina kan er normaal uit zien ondanks een groot gezichtsvelddefect
Wat is een Gevoeligheidsdaling (depression)?
- Algehele gevoeligheidsdaling (general depression): relatief scotoom van het gehele gezichtsveld
- Mediatroebelingen, geen optimale refractie, etc.
