Klinische biologie Flashcards
Wat is de precisie?
De mate van overeenstemming van meetresultaten in geval van herhaalde metingen op eenzelfde monster.
Imprecisie is dan de maat voor een toevallige fout.
Wat is de juistheid?
De mate waarin het gemiddelde van herhaalde metingen de juiste waarde benadert.
Onjuistheid is dan de maat voor een systematische fout.
Wat is accuraatheid?
De maat waarin het resultaat van één meting de juiste waarde benadert.
Onnauwkeurigheid is dan het resultaat van toevallige en systematische fouten.
Welke parameters zullen verlaagd zijn wanneer de patiënt gaat liggen tijdens de bloedafname in vergelijking met een patiënt die zit?
RBC, hematocriet, hemoglobine, WBC, cholesterol en totaal eiwit.
Hoe kan het tijdstip van afname invloed uitoefenen op de waarde van cortisol?
Cortisol heeft een circadiaans ritme en is ‘s ochtends 3x hoger in concentratie dan ‘s avonds.
Wat gebeurt er met CEA bij rokers?
Het stijgt sterk.
Welke parameters verhogen / verlagen bij zwangerschap?
- Hematocriet en totaal eiwit daalt → hemodilutie
- Ijzer reserves dalen
- Alkalische fosfatase stijgt door productie van placenta
- Zwangerschapshormonen stijgen
Juist of fout?
Om een goede schatting te krijgen van het cardiovasculair risico zijn meerdere metingen nodig om een baseline waarde te definiëren.
Juist.
Illustreer met twee voorbeelden hoe de transportduur kan interfereren met labowaarden.
- Glucose in de buis daalt omdat RBC en WBC in het staal het blijven verbruiken
- Kalium stijgt omdat hemolye doorgaat
Welke invloed hebben cefalosporines op het bloedstaal?
Hun structuur lijkt wat op creatinine, waardoor je er vals verhoogde waarden van zult krijgen.
Welke stof, naast cefalosporine, zorgt nog voor een vals verhoogde waarde van creatinine?
Nitromethaan.
Juist of fout?
Exogeen glycerol toediening zorgt voor vals verhoogde waarden van triglyceriden.
Juist.
Welke invloed heeft gadolinium op een bloedstaal?
Gadolinium interfereert met de methode waarop calcium gemeten wordt, waardoor er vals verlaagde waarden zullen gemeten worden.
Welke invloed heeft biotine op labotechnieken?
Het zorgt voor interferentie met immunoassays.
Wat is kruisreactiviteit? Geef een voorbeeld.
Men spreekt van kruisreactiviteit wanneer antilichamen niet alleen binden op de molecule die we willen meten, maar ook op andere.
Voorbeeld: wanneer we theofylline willen meten a.d.h.v. antistoffen, zullen er vals verhoogde waarden zijn indien er caffeïne in het staal aanwezig is.
Wat zorgt er voor verhoogde bloedbezinkingssnelheid?
Ontstekingseiwitten, anemie, multipel myeloom.
Wat zorgt voor een verhoogde hematocrietwaarde?
Verblijf op grote hoogte, erytropoëtinegebruik en de ziekte van Vasquez.
Hoe werkt de glucosedehydrogenase methode?
Deze methode meet glucose, maar ook andere suikers (o.a. maltose). In sommige omstandigheden kan het glucose hierbij dus vals verhoogd zijn (bv. bij peritoneale dialyse).
Wat is de Maillard reactie?
Een niet-enzymatisch proces waarbij eiwitten geglyceerd worden bij langdurig contact met suikers.
Waarvan is de bepaling van HbA1c afhankelijk?
Het aantal hemoglobine in de cel. De waarde van HbA1c zal dus vals verlaagd zijn bij verlaagde hematocriet en vals verhoogd zijn bij verhoogde hematocriet.
Wanneer is de fructosaminetest verstoord?
Bij een verlaging van het serum- of plasma-eiwitgehalte.
Wat kan ervoor zorgen dat het serum creatinine stijgt?
Rood vlees, koorts en infecties, krachttraining en gedaalde nierfunctie.
Juist of fout?
Het serum creatinine stijgt pas wanneer de nierfunctie met 40% is afgenomen.
Juist.
Juist of fout?
Het bepalen van de creatinineklaring geeft een onderschatting van de GFR.
Fout, het geeft een overschatting aangezien het voor een deeltje tubulair gesecreteerd wordt.
Wat is een voorwaarde van het gebruik van de formule van Cockroft en Gault?
De patiënt mag niet extreem oud of jong zijn, en niet extreem mager of obees.
Juist of fout?
Indien de MDRD-formule gebruikt wordt om de GFR te bepalen bij een vrouw, moet de uitkomst vermenigvuldigd worden met factor 0,85.
Fout, dit moet gebeuren bij de formule van Cockroft en Gault.
Wanneer mag de MDRD-formule niet gebruikt worden?
Wanneer de patiënt jonger is dan 18 of ouder is dan 70 jaar en wanneer de GFR meer is dan 60 ml/min.
Juist of fout?
De CKD-EPI formule is gevalideerd over een groter leeftijdsbereik en wordt dus door de meeste laboratoria gebruikt.
Juist.
Welke formule wordt gebruikt om de GFR bij kinderen te bepalen?
De formule van Schwartz.
Wanneer is de bepaling van cystatine C nuttig?
Bij mensen met een lage spiermassa.
Wat kan ervoor zorgen dat de concentratie ureum stijgt?
Nierfalen, verhoogde eiwitinname en bloeding in het maagdarmstelsel.
Is urinezuur een betrouwbare merker voor de nierfunctie?
Nee.
Wordt een eiwitelektroforese uitgevoerd op plasma of op serum? Waarom?
Het wordt uitgevoerd op serum. Indien ze uitgevoerd wordt op plasma, is er aanwezigheid van een fibrinogeenband en die wordt als storend ervaren.