IX. Elementy transplantologii Flashcards
1
Q
Typowanie tkankowe
A
- > oznaczanie antygenów HLA
- test mikrocytotoksyczny (mikrolimfocytotoksyczny)
- badania molekularne
2
Q
Test mikrocytotoksyczny
A
- wykorzystuje reakcję wiązania przeciwciał anty-HLA obecnych w surowicy osób immunizowanych (np. wieloródek) z antygenami HLA obecnymi na powierzchni limfocytów
- powstały kompleks aktywuje kaskadę dopełniacza -> reakcja cytolityczna (uwidaczniana barwnikiem)
- wada: liczba zdefiniowanych specyficzności serologicznych jest niewielka w stosunku do istniejących znanych alleli HLA -> badania molekularne wyparły
3
Q
Badania molekularne
A
- amplifikacja DNA metodą PCR
- możliwe oznaczenie HLA pacjentów z niską leukocytozą, zmienioną ekspresją białek powierzchniowych itp.
4
Q
Najpopularniejsze metody molekularne
A
- PCR-SSP
- PCR-SSO
- sekwencjonowanie SBT
- sekwencjonowanie nowej generacji NGS
5
Q
PCR-SSP
A
- dobieramy wiele par starterów tak, aby reakcja zachodziła tylko w wypadku określonych alleli HLA
- produkty następnie są rozdzielane elektroforetycznie i poddawane analizie
6
Q
PCR-SSO
A
- amplifikacja długiego fragmentu genu HLA -> określanie obecności konkretnych alleli przez hybrydyzację ze specyficznymi sondami
7
Q
Sekwencjonowanie SBT
A
- typowanie wysokiej rozdzielczości
- poszukiwanie nowych alleli
- używane są normalne nukleotydy i znakowane fluorescencyjnie zmodyfikowane dideoksynukleotydy (ddNTP) -> ich włączenie powoduje zakończenie ttworzenia nici
- produkty są rozdzielane i identyfikowane przez fluorescencję
8
Q
Sekwencjonowanie nowej generacji NGS
A
- zastępuje SBT w oznaczaniu HLA
- izolacja, tworzenie bibliotek DNA
- amplifikacja matrycy i równoległe sekwencjonowanie milionów krótkich sekwencji DNA w każdym pomiarze
- zaleta: analiza sekwencji całego regionu HLA, ogromna przepustowość
9
Q
Typowanie niskiej rozdzielczości
A
- ustalenie obecności grupy alleli o zbliżonej sekwencji
10
Q
Typowanie wysokiej rozdzielczości
A
- jednoznaczna identyfikacja allelu HLA kodującego konkretny antygen HLA
11
Q
Rodzaje przeszczepów
A
- autologiczny/autoprzeszczep
- izogeniczny/syngeniczny
- allogeniczny/alloprzeszczep
- ksenogeniczny/heterologiczny
12
Q
Przeszczep autologiczny/autoprzeszczep
A
- dawca i biorca to ta sama osoba
- nie oznaczamy HLA (w pozostałych rodzajach to standard)
13
Q
Przeszczep izogeniczny/syngeniczny
A
- dawca i biorca są innymi osobami, ale identycznymi pod względem genetycznym (bliźnięta jednojajowe)
14
Q
Przeszczep allogeniczny/alloprzeszczep
A
- dawca i biorca są osobnikami tego samego gatunku, ale odmiennymi genetycznie
- rodzaje: przeszczepy od dawców rodzinnych i dawców niespokrewnionych; przeszczepy od dawców żywych i zmarłych
15
Q
Przeszczep ksenogeniczny/heterologiczny
A
- pomiędzy osobnikami różnych gatunków
- rodzaje: przeszczepy zgodne (osobnik bliski filogenetycznie, np mysz i szczur) i niezgodne (duża odległość filogenetyczna, np. świnia i pawian)
- liczne przeszkody, np. reakcja nadostrego przeszczepiania, brak indukcji tolerancji immunologicznej, ryzyko przeniesienia wirusów
- nie wychodzi poza fazę eksperymentalną