ISG Tarihçe Flashcards

1
Q

Kanunda ilk defa iş sağlığı ve güvenliğinden bahseden ve bu hususlarda hükümleri bulunan kişi kimdir?

A

Hammurabi

MÖ 2000’lerde Babil İmparatorluğu’nun kurucusu Hammurabi (MÖ) tarafından hazırlanan Hammurabi Kanunları tarihte bilinen ilk kanunlardandır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Pliny İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

Tozun zararları ve maske kullanımı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hipokrat İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

İlk kez kurşunun zararlı etkilerini bahsetmiştir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Plato İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

Çalışma pozisyon kaynaklı şekilde bozuklukları

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Juvenal İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

Demircilerde göz rahatsızlıklarından
ve ayakta çalışmalarda varis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Heredot İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

ilk kez işçilere yeterli besin sağlanmalı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Percival Pott İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

Baca temizleyicilerinde skrotum/testis kanserler konusu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Aristo İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

Gladyatör diyeti

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Paracelsus İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

ilk iş hekim kitabı “De Morbis Metallici”
Madenlerde çalışanlarda gördüğü kurşun ve cıva zehirlenmelerinden ve akciğer hastalıklarının (meslek hastalığı) üzerinden durmuştur.
“The dose makes the poison”
“father of toxicology”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

GEORGİUS AGRİCOLA İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

Dünyada ilk mineroloji bilgini
“De Re Metallica” isimli eseri yayınlamıştır.
Zamanın jeoloji, madencilik, metalurji bilgilerini de kapsayan önemli kitabında, tozu önlemek için maden ocaklarının havalandırılması gerektiğini belirtmiş, iş kazaları ve iş güvenlik yöntemleri konusunda önerilerde bulunmuştur.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

BERDARDİNO RAMAZZİNİ İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

“De Morbis Artificum Diatriba” isimli kitabında özellikle iş kazalarını önlemek için, iş yerlerinde koruyucu güvenlik önlemlerinin alınmasını önermiştir. İşçi sağlığının kurucusu sayılmıştır. Kurşun ve cıva zehirlenmelerini incelemiş ve belirtilerini saptamıştır. Hastalara ’’ne iş yaptıklarının sorunuz’’ demiştir.
Ergonomiden de ilk söz eden kişi olmuştur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

ANTONY ASHLY COOPER İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

İngiliz parlamento üyesi olarak çalışma koşullarını düzeltmek amacıyla, çalışma saatlerinin azaltılması, maden ocaklarında ve fabrikalarda çalıştırılan kadın ve çocukların korunmasını öngören yasalar çıkarılması konusunda çaba harcamıştır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

THOMAS PERCİVAL İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

İngiltere’deki genç işçilerin çalışma saat ve koşulları ile ilgili olarak bir rapor hazırlamıştır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

SİR ROBERT PEEL İSG alanındaki başlıca önemi nedir?

A

İngiliz parlamento üyesiydi ve işverendi. Thomas’ın hazırladığı rapordan etkilenir ve 1802 yılında “Çırakların Sağlığı ve Morali” adlı yasanın çıkarılmasını sağlamıştır. Çıkarılan bu Kanun ile İngiltere’de işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili olarak çıkartılan bu ilk yasa çalışma saatini günde 12 saat olarak sınırlamıştır ve işyerlerinin havalandırılması başta olmak üzere bir çok İSG kuralı getirmiştir.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

MİCHEL SADLER

A

Bu çalışmalardan etkilenen Michel Sadler 1832 yılında parlamentoya yeni bir yasa önerisi getirmiş ve 1833 yılında “Fabr ikalar Yasası” adı altında yürürlüğe girmesini sağlamıştır. Bu yasa ile fabrikaların denetimi için müfettiş atanması zorunlu kılınmış, 9 yaşın altındaki çocukların işe alınması ve 18 yaşından küçüklerin ise 12 saatten fazla çalıştırılmaları yasaklanmıştır. 1847 yılında çıkarılan “On Saat Yasası” ile çalışma saatleri sınırlandırılmıştır.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

THOMAS LEGGE

A

Kurşun zehirlenmesi gibi şarbonun da meslek hastalığı olduğunu ileri sürmüş, atanan ilk hekim iş güvenliği müfettişi olmuştur.

17
Q

NİCANDER

A

Hipokrates’in çalışmalarını daha da geliştiren Nicander, kurşun koliği ve kurşun anemisini incelemiş ve bunların özelliklerini tanımlamıştır.

18
Q

Tissot

A
  1. yüzyılda Tissot ilk defa hastanelerde meslek hastalıklarının tedavi edilmesi için özel bölümler kurulması önermiş,
19
Q

Patissier

A
  1. yüzyıl başlarında Patissier ise fabrikalarda iş kazası ve meslek hastalıklarıyla ilgili istatistiki verilerin toplanmasına çalışmış, hastalık veya kaza nedeniyle meydana gelen ölüm ve sakatlıkları incelemiştir.
20
Q

Charles Turner Thackrah

A

(1795-1833) İngiltere’de meslek hastalıkları ile ilgili ilk kitabı yazmıştır.

21
Q

Fincancılar Esnafı Anlaşması önemi nedir ve tarihi?

A

Dünya tarihinin devlet gözetiminde yapılan ilk toplu iş sözleşmesi, Fincancılar Esnafı Anlaşması adıyla 13 Temmuz 1766 tarihinde Kütahya’da imzalanmıştır.

22
Q

Prof. Dr. Muzaffer AKSOY

A

Prof. Dr. Muzaffer AKSOY ayakkabıcılar üzerine çalışarak benzenin yasal sınırı 1 ppm olmasını sağlamış (Uluslararası önem)

23
Q
  1. Tanzimat ve Meşrutiyet dönemindeki İSG gelişmeleri nelerdir?
A

II.Tanzimat ve Meşrutiyet dönemi
* 1865 Dilaver Paşa Nizamnamesi
(Havza-i Fahmiye Teamülnamesi)
* 1869 Maadin Nizamnamesi
* 1871 Ameleperver Cemiyeti
* 1895 Osmanlı Amele Yardımlaşma Cemiyeti

24
Q

Cumhuriyet dönemindeki İSG gelişmeleri?

A

1921 * Ereğli Havza-ı Fahmiye Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun
* 1926 Borçlar Kanunu
1930 Umumi Hıfzıssıha Kanunu

25
Q

I.Tanzimat öncesi İSG gelişmeleri?

A

Lonca (Orta Sandığı – Teavün Sandığı)

26
Q

Türkiye’de çalışan insanı koruma hareketleri ise, _____ yılında yayınlanan “Dilaver Paşa Nizamnamesi” ve onu izleyen “Maadin Nizamnamesi” (_____) ile başlamıştır. Endüstri sağlığı konusunun bütün yönleriyle ele alınması ise Cumhuriyet döneminde gerçekleşmiştir.

A

1865
1869

27
Q

Dilaver Paşa Nizamnamesi’nin tarihi ve genel olarak içeriği nedir?

A

1865 yılında çıkartılan “Dilaver Paşa Nizamnamesi”nde, Ereğli ve Zonguldak kömür havzası işçilerinin dinlenme ve tatil zamanları, barındırma yerleri, çalışma saatleri ve onların sağlıkları ile ilgili çeşitli konuların ele alındığı görülür.
➤ işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili ilk yasal belge olması açısından önemlidir.

➤ Ereğli sancağında bulunan 14 köy halkından 13-50 yaşları arasında bulunan erkeklerden hasta
ve sakat olmayanlar için “çalışma yükümlülüğü”
➤ Zorunlu çalışma senede 6 ay olarak belirlenmiştir
➤ İşçiye yiyecek verilmesi ve yatacak yer temin edilmesi (koğuş yaptırılması-m.11)
➤ İşçiye ait çalışma (günde on saat), dinlenme süresi ve tatil süreleri (günlük iş süresi 24 saatte iki posta olmak üzere 10 saat olması esasi. Madde.29
➤ Kazaya uğrayan işçilerin tedavisiyle ilgili hükümlere (Madde 30) yer verilmiştir. Hastalanan işçiyi muayene ve tedavi ettirmek için işverenin işyerinde doktor bulundurması yükümlüğü getirilmiştir,
➤ Çalışanlara bayram günlerinde izin verilmesi, bayram tatili.
➤ Ücretlerin zamanında ödenmesi ve imtiyazlı alacaklardan olması,
İşine son verilecek işçiye önceden haber verilmesi.

28
Q

Maadin Nizamnamesi tarihi ve genel içeriği nedir?

A

1869 yılında çıkarılan “Maadin Nizamnamesi” ise, bütün madenlerde çalışanların güvenliği ile ilgili çeşitli hükümleri düzenleyen bir mevzuattır. Maadin Nizamnamesi, kömür madeni iş kolunda, o devirde yürürlükte bulunan zorunlu çalışmayı ortadan kaldırmış ve bu suretle çalışmanın ekonomik yönlerinin yanında insani yönlerine de değer verilmesi vurgulanmak istenmiştir.

29
Q

___ Haziran _______ tarihinde çıkarılan 3008 sayılı İş Kanunu ______ de yürürlüğe girdi.

A

8
1936
1937

30
Q

Umumi hıfsızsıhha kanunu nedir?

A

İş yerlerinde 50 kişi ve üzerinde işçi çalıştıran işyerlerinde işyeri hekimi ve tedavi mecburiyeti getirmiştir-1930