integratie bundel 5.0 Flashcards
waardes pH, pCO2 en HCO3- bij: metabole acidose:
pH laag
pCO2 laag
HCO3- laag
waardes pH, pCO2 en HCO3- bij: respiratoire acidose:
pH laag
pCO2 hoog
HCO3- hoog
waardes pH, pCO2 en HCO3- bij: metabole alkalose:
pH hoog
pCO2 hoog
HCO3- hoog
waardes pH, pCO2 en HCO3- bij: respiratoire alkalose:
pH hoog
pCO2 laag
HCO3- laag
bij metabole verstoringen kan er:
respiratoir gecompenseerd worden
er zijn snelle veranderingen in ademhalingsfrequentie en diepte om CO2 niveaus aan te passen
–> deze compensatie kan niet de gehele verstoring oplossen
bij respiratoire verstoringen kan er:
renaal gecompenseerd worden
de nieren kunnen namelijk HCO3- reabsorptie en H+ secretie aanpassen
–> deze aanpassingen kunnen de gehele verstoring compenseren
enkelzijdige flankpijn is een klassieke presentatie voor:
nierstenen, maar andere mogelijke diagnose is nierbekkenontsteking, ofwel pyelonefritis
nierstenen:
- komen meer bij mannen voor
- vooral bij leeftijd 30-50
- helft van mensen die een niersteen hebben gehad krijgt binnen 10 jaar een recidief
oorzaken voor nierstenen:
- dehydratie
- hypercalciëmie
- hypercalciurie
- hyperoxalurie
- RTA
- infectie
meest voorkomende nierstenen:
calcium houdende
aanvullende diagnostiek nierstenen:
urine onderzoeken op aanwezigheid ery’s
ontstekingswaarden in urine checken
- pH urine controleren: hoge pH infectie stenen, lage pH urinezuurstenen
- echo, slagschaduw
- als je niks ziet, dan blanco CT-scan
- een X-BOZ wordt gemaakt als follow-up
Medical Expulsive Therapie (MET) bij nierstenen:
patiënt pijnstilling geven en spontane lozing afwachten
wanneer wacht je niet op spontane lozing?
- nierinsufficiëntie
- mononier
- bilaterale obstructie
behandeling nierstenen:
- chemolyse (vergruizen, bij urinezuurstenen en steen < 20 mm
- anders operatie
pyelonefritis:
- vorm van urineweginfectie
- bacteriële infectie van het pyelum (nierbekken) en het nierweefsel
- E. coli is vaak de oorzaak, soms Staphylococcus en enterokokken.
- het kan zich heel plots ontwikkelen
incidentie/prevalentie pyelonefritis:
- bij vrouwen: 2 per 1000 patiënten per jaar
- bij mannen: 1 per 1000 patiënten per jaar
- bij vrouwen blijft incidentie op alle leeftijden gelijk
- bij mannen neemt incidentie toe met de leeftijd
symptomen pyelonefritis:
- koorts en algemene malaise
- koude rillingen
- misselijkheid
- verwardheid bij ouderen (delier)
- flankpijn
- pijn of branderig gevoel bij plassen
- verhoogde mictie frequentie
- hematurie
- loze aandrang
risicofactoren pyelonefritis:
- zwangerschap
- diabetes
- nierstenen
- anatomische afwijkingen
diagnostiek pyelonefritis:
- anamnese
- urine onderzoek (nitriettest, bacteriën en leukocyten en eventueel erytrocyten in het sediment, urinekweek)
behandeling pyelonefritis:
- veel drinken
- gelijk naar het toilet bij aandrang
- bij mictie volledige blaas legen
- antibiotica
–> de klachten verbeteren na behandeling binnen 2 dagen
AAA:
door degeneratie van collageenvezels in de adventitia van de aorta verliest het bloedvat zijn stevigheid. de aorta gaat dilateren en kan mogelijk scheuren.
incidentie/prevalentie AAA:
- prevalentie is 4-8%
- prevalentie neemt toe met de leeftijd
- meer bij mannen dan bij vrouwen
symptomen AAA:
- pijn in de buik
- uitstraling naar rug of flanken
- vegetatieve verschijnselen, zoals misselijkheid, braken en zweten
- shock
aanvullend onderzoek AAA:
- echo
- CT-angiografie
behandeling AAA:
- diameter > 5,5 cm dan is operatie geïndiceerd
- open operatie of EVAR
prognose AAA:
prognose wordt slechter naarmate de diameter toeneemt, want dan wordt de ruptuur kans groter
chronische pancreatitis:
- chronische ontsteking van de pancreas met fibrosering
- irreversibele veranderingen aan de acinaire cellen
- kan uiteindelijk leiden tot exocriene pancreasinsufficiëntie
prevalentie/incidentie chronische pancreatitis:
- 25-75 per 100.000
- mortaliteit is 50% na 25 jaar
oorzaken chronische pancreatitis:
- alcohol abuse
- roken
- galstenen die een ductus obstructie veroorzaken
- cytsic fibrose
- idiopathisch
- hemochromatose
- maligniteit
- recidief acute pancreatitis
- auto-immuun pancreatitis
symptomen chronische pancreatitis:
- asymptomatisch
- chronische pijn in epigastrio met uitstraling naar rug
- gewichtsverlies
- dyspepsie
- steatorroe
- malabsorptie
- diabetes mellitus
- icterus
- ascites
diagnostiek chronische pancreatitis:
calcificaties bij echografie
behandeling chronische pancreatitis:
- pijnbestrijding
- ERCP bij galsteenlijden
- in laatste stadium pancreasresectie
exocriene pancreas insufficiëntie:
- er worden onvoldoende pancreas enzymen gemaakt voor de vertering
- klinische verschijnselen: afvallen, pijn, steatorroe, vitamine A, D, E en K deficiënties
- mogelijke oorzaken: verlies van pancreasweefsel, verminderde stimulatie vorming pancreasenzymen, afsluiting papil van Vater en verminderde werking pancreasenzymen