Hygiëne: Hygiene and disease prevention Flashcards
Virulentie =
w bepaald door
= ziekteverwekkend vermogen
bepaald door:
- pathogeniteit = kracht van pathogeen om te besmetten
- besmettelijkheid = gemakkelijkheid waarmee pathogeen overgaat op anderen
passieve immuniteit w voorzien door
- placenta
- dooier (antistoffen via eigeel)
- colostrum (SU, RU & EQ krijgen geen antistoffen tdns dracht dus volledig afh van colostrum vr immuniteit)
SPF kippen =
Specific Pathogen Free kippen -> mest van kippen w over kuikens gesproeid als bescherming tegen pathogenen
Nurmi concept
Nurmi kwam met het idee om darminhoud van een gezonde kip over eendagskuikens te sproeien => SPF kippen
voorbeeld van ziekte bij geboorte van biggen
staphylococcus hyicus -> behoort tot normale flora van zeug, mr is schadelijk voor biggen => roetbiggen
voorbeeld van ziekte bij spenen van biggen
E coli => diarree, oedeem in hersenen => biggen ‘zat’ => slingerziekte
wat bedoelt men met de incubatieperiode ?
= periode waarin je micro-org gaat uitscheiden zonder dat je symptomen vertoont = SUBKLINISCHE INFECTIE
latente dragers =
dieren die niet ziek zijn, mr wel nog drager
welke punten zijn belangrijk om transmissie van pathogenen te vermijden?
- schoonmaken
- desinfecteren
- UV en T
- verdroging (desiccation)
standaard hygiënische maatregelen voor alle ziektes -> waar moet men rekening mee houden (10)
- toegang tot bedrijf
- compartimentalisatie: vuil en proper
- opslag en afvoer van kadavers en mest
- pest controle
- hygiëne bij geboorte & spenen (risicoperiodes)
- isolatie van zieke dieren, quarantaine
- all in all out (niet in gesloten bedrijf)
- hygiëne bij voederen
- dierenverzorging
- controles
basis hygiënische maatregelen mbt toegang tot het bedrijf
- bedrijf moet volledig afgesloten zijn (poort => geen onverwachte bezoekers)
- auto door ontsmettingsbad
- voetbad bij binnengaan van stal -> voetbad moet breed genoeg en diep genoeg zijn en IN DE STAL
- laarzen zonder diepe ribbels
Welk ontsmettingsmiddel w gebruikt in voetbad?
chloramine of natriumhydroxide (bijtende soda) of formol (best want vrij ongevoelig vr org contaminatie)
(geen javel!!!)
verschil gesloten bedrijf vs gesloten kring
gesloten bedrijf = alles op bedrijf zelf
gesloten kring = dieren & voeder etc telkens van dezelfde bedrijven gehaald waarvan de hygiënische toestand gekend is
SMEDI syndroom:
- oorzaak
- beletting
hygiene te goed => niet voldoende immuniteit!
veroorzaakt door entero virus => subklinische infectie TENZIJ je voor 1e x drachtig bent -> in geval van drachtig en besmet => verwerpingen (mummy geboorten)
beletting door snellere verspreiding van infectie => jonge zeugen he besmetting dan al eens doorgemaakt vooraleer ze vr het eerst drachtig w + verworpen biggen & placentas voederen aan zeugen vr opbouw immuniteit
karakteristieken goed desinfectans: (8)
- goed wateroplosbaar
- niet ontvlambaar
- breed spectrum
- sneller werking
- niet stinken
- compatibel met water
- niet te gevoelig aan org contaminatie
- niet te duur
sterilisatie =
fysisch of chemisch proces dat al het microbiële leven, inclusief sporen, volledig vernietigd of verwijderd
(steriliteit = complete afwezigheid van leven)
welke sterilisatiemethoden zijn er?
- stoom
- droge hitte
- gas
- straling
- filtratie
Steriliteit in farmaceutische industrie -> GMP =
Good Manufacturing Practices -> in farmaceutisch bedrijf w alles zodanig gecontroleerd dat alles zo goed geparameteriseerd is dat als je een 2e batch ve bep GM maakt, dat compleet hetzelfde is
steriliteit in labo’s -> SOPs =
Standard Operating Procedures
standaard methoden vr monitoring vd microbiële kwaliteit vd lucht
- andersen apparaat -> zal een afgemeten volume lucht optrekken uit milieu en dat blazen op een agarbodemplaat -> incubatie
- petrischaaltjes met agarbodem blootstellen aan atmosfeer -> micro-org of stofdeeltjes gaan op agarbodem zitten
HEPA filtratie =
HEPA = High Efficiency Particulate Air -> HEPA filter gaat kiemen mechanisch verwijderen uit de lucht (mechanische sterilisatie lucht) (99,97% efficiënt in verwijderen van partikels groter dan 0,3 µm)
stoomsterilisatie -> welk apparaat w gebruikt? -> leg werking uit
autoclaaf
- werkt bij 2 bar (1 bar overdruk), KT 121°C
- druk w 20-30min aangehouden (tijd gaat pas in als alle normale lucht verdreven is door stoom) => stoom = vochtige hitte => denaturatie van eiwitten => sterilisatie
hoe weet je of alles goed verlopen is in autoclaaf?
biologische referentiemethode -> kleine verpakking met daarin zeer resistente bacillus stearothermophilus die sporen vormt -> deze verpakking w bij in autoclaaf gestoken -> als alles goed werkt moeten sporen van bacillus stearothermophilus vernietigd zijn (hoe zie je of het vernietigd is? groei bekijken op agarbodem -> mag niet groeien)
voordelen van autoclaaf
- snel
- goedkoop
- efficiënt
- geen toxische residuen
nadelen autoclaaf
- enkel geschikt vr materialen die tegen de hitte ku
- niet geschikt vr olie bereidingen of andere stoffen die niet mengbaar zijn met H2O
2 manieren van droge lucht sterilisatie
- oven
- HEPA filter
principe oven sterilisatie
oven = droge hitte => oxidatie van eiwitten
- hogere T en langere blootstelling dan bij stoomsterilisatie (2-4u bij 160-170°C)
nadelen droge lucht sterilisatie
- duur qua energie
- duurt langer
manieren van gassterilisatie
- ethyleen oxide sterilisatie
- formaldehyde fumigatie
voordelen ethyleen oxide sterilisatie
- hoge penetratie
- verenigbaar met meeste materialen
- steriliseert thermolabiele materialen (= materialen die niet bestand zijn tegen warmte)
nadelen ethyleen oxide sterilisatie
(ethyleenoxide = gevoelig vr contaminatie dr organisch materiaal)
- explosie risico
- toxische residuen
werking formaldehyde fumigatie
- terrein hermetisch afsluiten
- 20°C, RV 80%, 24u => denaturatie eiwitten
- na 24u w ammoniumcarbonaat losgelaten => neutraliseert formol
straling sterilisatie soorten
- (alfa straling steriliseert niet)
- beta straling
- gamma straling
eigenschappen van desinfectantia
- verdunningseffect (hoeveel mag het desinfectant verdund w vooraleer het zn activiteit verliest?)
- pH effect
- effect van oppervlakte activiteit
- aanwezigheid interfererende substanties
waar moet je op letten als je iets gaat desinfecteren?
desinfectiemiddel dat je gebruikt mag niet corrosief zijn & mag niet geadsorbeerd w dr rubber of plastic of..
als je voor antisepsis gaat moet je zorgen voor
- snelle activiteit
- stoffen met irriterende eig zoals ethanol vermijden
- gebruikte middel mag niet gedeactiveerd w dr organisch materiaal
COSHH =
Control Of Substances Hazardous to Health
desinfectie van mesthoop: bio desinfectie
= composteren => mesthoop zal beginnen fermenteren
mesthoop is best 1-2m hoog
dampen = aanwijzing dat bio desinfectie in werking is
desinfectie van mesthoop: chemische desinfectie -> welk middel gebruikt men?
- 2% NaOH
- MeBr (maar is giftig dus verboden)
desinfectie van drijfmest: fysische methode
verwarmen, drogen
water eruit halen
desinfectie van drijfmest: chemische methode
gebruik NH3 of formol
