Hoorcollege 9: Voorspelbaar irrationeel

Question 1

Wat is kritisch denken?

Answer 1

• Rationeel denken ; betrouwbaarheid van overtuigingen koppelen aan een reflectie over hoe die overtuigingen tot stand zijn gekomen; hoe betrouwbaar een bepaalde bewering is door na te denken hoe die bewering tot stand is gekomen.
• Autonoom denken; niet gebaseerd op traditie of autoriteit

Question 2

Doel van kritisch denken

Answer 2

tot betrouwbare overtuigingen komen en betrouwbare van onbetrouwbare overtuigingen onderscheiden –> moet aangeleerd worden, komt niet vanzelf, niemand is immuun voor irrationaliteit.

Question 3

Nut van kritisch denken

Answer 3

we nemen dagelijks talloze beslissingen op basis van informatie, we zijn nog nooit zo afhankelijk geweest van informatie, maar er is ook veel waninformatie, de kwaliteit van informatie moeten we zelf achterhalen.

Question 4

Waarom onzin moeilijk te ontmaskeren is

Answer 4

lijkt enkel vreemd van buitenaf, want die onzinnige overtuigingen zijn vervat in een coherent wereldbeeld, daardoor moeilijk doorheen te kijken

Question 5

3 vuistregels

Answer 5

1. Eis externe (niet psychologische) ondersteuning voor overtuigingen; buitengewone overtuigingen vragen buitengewoon sterk bewijs. Als iets psychologisch aannemelijk lijkt, betekent niet dat het ook zo is.
2. Occam’s scheermes; de meest economische/spaarzame verklaring is de meest waarschijnlijke, niet een verklaring die opnieuw een verklaring nodig heeft.
3. We moeten op onze hoede zijn voor cognitieve valkuilen / illusies / ingebouwde denkfouten: ze zijn systematisch, blijvend en universeel.

Question 6

Base rate fallacy

Answer 6

Het niet rekening houden met het feit dat er veel meer verkopers zijn in de wereld dan bibliothecaressen. Niet in kaart brengen van de vase rate.

Question 7

Statistisch / exponentieel denken

Question 8

Availability bias

Answer 8

Hoe makkelijker het is om in te beelden, hoe waarschijnlijker we het achten. (Lotto spelen)

Question 9

Anchoring

Answer 9

Anchors waarop we ons antwoord gaan baseren

Question 10

Framing

Answer 10

Bredere categorie (anchoring hoort hier bij), mensen in de marketing gebruiken dit
- door zaken in een bepaalde context te gieten door op een bepaalde manier te verwoorden wat voor andere uitkomsten zorgt.

Question 11

Allais paradox

Answer 11

intuïtief kunnen we rationeel niet onze expected utility (wat we uit iets kunnen krijgen) berekenen.

Question 12

Hindsight bias

Answer 12

Terugkijkend op het verleden, denken we dat we het zagen aankomen / het konden voorspellen.
Overschatten welke waarschijnlijkheid je eigenlijk van tevoren aan dat scenario zou toewijzen.

Question 13

Zelfoverschatting

Answer 13

denken dat je beter bent dan het gemiddelde. Mensen die aan depressie lijden kunnen dit beter inschatten

Question 14

Confirmation bias

Answer 14

Voor onze overtuigingen bevestigende informatie zoeken.