Hoorcollege 7 Flashcards
Hemorragisch CVA
hersenbloeding
Meningioom
hersentumor
Ischemisch CVA
herseninfarct
Glioom
tumor in de gliacellen
spatiele resolutie
hoe gedetailleerd hersentoestanden worden weergegeven (vergelijkbaar met megapixel van foto)
Temporele resolutie
hoe nauwkeurig is de meting in de tijd
invasiteit
is het mogelijk vanaf de buitenkant (non invasie) of moet het hersenweefsel worden binnengedrongen?
Stereotactisch apparaat
bepaald heel nauwkeurig een precieze locatie van de hersenen
- psychochirurgie
- deel brain stimulation
Irriversible lease technieken; elektrolytisch
wegbranden van weefstel met stroom door elektroden
Irriversible lease technieken; neurotoxisch
vergiftigen van weefsel via infuus met neurotoxische stof
Irriversible lease technieken; High intensity focused ultra’s HIFU
opwarmen van weefsel met hoge intensiteits geluidsgolven
(kan leiden tot compensatie neuroplasticiteit)
Reversible lease technieken
regionale koeling
lokale toediening GABA agonist
Deep brain stimulation (DBS)
elektroden worden geïmplementeerd in de hersenen en stimuleren een specifiek gebied met continue laagspanningsimpulsen van elektrische stroom om gedrag te faciliteren
Optogenetica
manipuleren en meten van neurale activiteit in ‘natuurlijk bewegende dieren’
Transcraniele magnetische stimulatie TMS
magnetische boven het hoofd, mei die interacteerd met de hersenen in aangrenzend gebied
Singe-cel recordings (actiepotentialen
extracellulair = meten elektrische activiteit meerdere neuronen
Inracellulair = meten elektrische activiteit van een neuron
Nadeel; vooral geschikt voor kweekneuronen of levende coupes (dunne plakjes hersenweefsel)
- psychoschirugie vereist (invasief) indien toegepast op levend wezen
Electro-encofarografie (EEG)
graduele potentiale
meter graduele potentiale (EPSP en IPSP) op neuronen met gelijke oriëntatie die tegelijk actief zijn
- goedkoop
- non-invasive
- hoge temporele resolutie
nadeel;
- lage spatiele resolutie
- bron van activiteit moeilijk te achterhalen
Waarom kan een EEG geen actiepotentialen meten?
Actiepotentialen zijn alleen op de huis meetbaar wanneer ze in grote clusters neuronen voorkomen
Event-related potentials (ERP)
neurotoxisch -> reductie
autisme -> geen reductie
Magneto-encefalografie (MEG)
magnetische tegenhanger van de EEG
Minder verstoringen door de magneet.
- non-invasief
- hoge temporele resolutie
- hoge spatiele resolutie
nadelen;
- veel duurder
- bron activiteit moeilijk te achterhalen
Bron lokaliseren bij EEG en MEG
eerst activiteit meten, dan pas verklaren wat de bron was.
inverse probleem -> geen unieke oplossing voor waargenomen activiteit (meerdere oorzaken)
Histologie
kleuren van dunnen plakjes hersenweefsel post mortem, ex vivo of in vitro
Computed Tomography (CT)
- hoge spatiele resolutie
- relatief goedkoop
nadelen; - lage temporele resolutie
- maakt gebruikt van röntgenstralen, kan DNA beschadigen
-> geschikt voor lokatie van botbreuken, hersentumoren of leasies
CT kan geen onderscheid maken tussen;
witte stof en grijze stof
Magnetic resonance imaging (MRI)
magnetische tegenhanger van de CT
- hoge spatiele resolutie
- grijze en witte stof te onderscheiden
- non-invasief (onschadelijk)
Nadelen;
- lang stilliggen in nauwe ruimte
- lage temporele resolutie
Waterstofatomen (MRI)
gedragen zich als spinnende staafmagneten bij magnetisch veld. veel waterstof = donker weinig = licht. geschikt om hersenweefsel in detail te onderzoeken.
Diffusion tensor imaging (DTI)
methode MRI die stroomrichting van watermoleculen detecteert.
- water kan relatief vrij bewegen in axonen, minder vrij in cellichamen
- gebruikt om (virtuele) afbeeldingen te maken van zenuwbundels in het CZS en om verandering in myelinisatie van axonen te monitoren
Magnetic resonance angiography (MRA)
MRI voor imaging van bloedvaten
Functionele imaging technieken (FMRI)
Functionele MRI
- hoge spationele resolutie
- non invasief
nadeel;
- lage temporele resolutie
FMRI meet verandering in hersenactiviteit door relatieve verschillen in bloedtoevoer of stoffen in het bloed te meten
“zuurstofrijk bloed is minder magnetisch dan zuurstofarm”
Blood-oxygen-level-dependent imaging (BOLD)
Functional near-infrared spectroscopy (fNRIS)
= vorm van optische tomo-grafie
- goedkoop
- redelijke temporale resolutie
- redelijke spatiele resolutie
Nadeel;
- maximale diepte = 2 cm, beperkte oppervlakte
- gebruikt de mate van gereflecteerd infrarood licht om activiteit van hersenweefsel te bepalen.
(fMRI maar dan oppervlakkig)
Postron emission tomography (PET)
- redelijke hoge spatiele resolutie
nadelen; - lage temporele resolutie
- vereiste injectie van kleine hoeveelheid water met radioactieve moleculen (=duur)
- gebruikt om metabolische activiteit van hersenweefsel te bestuderen
Gecombineerde technieken
EEG en fNRIS = hoge temporele en spatiele resolutie (beperkte oppervlak lagen)
EEG en fMRI = hoge temporele en spatiele resolutie (vereist compatibele EEG versterkers = duur
