Hoorcollege 6 - Vrij Verkeer van Werknemers en Europees Burgeschap

Question 1

Wie kan zich beroepen op het vrije verkeer van werknemers?

Answer 1

• het moet gaan om natuurlijke personen
  ➞ een burger / onderdaan van een EU-lidstaat - art 20 VWEU

Of rechtspersonen - art 54 VWEU

Question 2

Natuurlijke personen ➞ de twee richtingen

Answer 2

Marktburger = een natuurlijk persoon die economisch actief is (zoals een werknemer - lawrie blum arrest)
Niet-economisch actief (bijvoorbeeld een student)

Question 3

Werknemers (+ voorwaarden)

Answer 3

Lawrie-Blum arrest heeft de definitie gegeven voor een werknemer + voorwaarden
een werknemer is economisch actief en een natuurlijk persoon

voorwaarden
1. Werkzaamheden voor een ander: de diensten verleent moeten voor een ander te zijn (hoeft niet een werkgever te zijn)
2. Onder gezag van een ander: je bent in dienst voor iemand anders en ondergeschikt (iemand verteld je wat je moet doen)
3. Tegen beloning: je krijgt er een salaris voor, dit hoeft niet geld te zijn als het maar een beloning is
4. Reële en daadwerkelijke arbeid: zinnig en langdurig ➞ aard van het werk + aantal uren van het werk (Kemp arrest - 12+ uur)

Question 4

Welke rechten komen alle natuurlijke personen toe van de Europese Unie?

Answer 4

Migratierechten - richtlijn 2004/38
Markttoegangsrechten - alles wat geen migratierecht is

zelfstandigen, werknemers, niet-economisch actieve etc. hebben allemaal deze rechten gekregen omdat ze een burger zijn van de Europese Unie (art 20 VWEU)

Question 5

Markttoegangsrechten voor werknemers

Answer 5

Art 45 VWEU
- Directe discriminatie: discriminatie op basis van nationaliteit
- Indirecte discriminatie: niet strikt discriminerend, maar maakt het voor een ader nationaliteit moeilijker om aan iets te voldoen (denk aan diploma in dat land etc.)
- Belemmerende maatregel - Bosman arrest: al het andere wat het moeilijker maakt om in een ander land te werken

Question 6

Migratierechten voor werknemers

Answer 6

Richtlijn 2004/38 ➞ hier staan de migratierechten geharmoniseerd

A. Recht om te reizen: recht om het land uit te gaan en in te gaan
B. Recht om te verblijven

Art 14 lid 4 sub b: je mag gedurende redelijke periode werk zoeken

Verblijfsrecht?:
- < 3 maanden: art 6
- 3 maanden - 5 jaar: art 7
- > 5 jaar: art 16 (eerst 5 jaar voldoen aan art 7)
➞ de voorwaarden werken niet cumulatief, dus je hoeft maar aan een van de vereiste te voldoen

• Je mag daar verblijven zolang je werknemer bent
• Familieleden mogen ook mee (derde familieleden) ➞ art 2 lid 2

Question 7

Uitzonderingen op migratierechten

Answer 7

Art 27 en 28 richtlijn 2004/38
➞ openbare orde, openbare veiligheid en volksgezondheid

Question 8

Uitzonderingen / rechtvaardigingsgronden op markttoegangsrechten

Answer 8

Art 45 lid 3 en lid 4 VWEU

Art 45 lid 3 VWEU - voorwaarden:
- geen harmonisatie
- de nationale maatregel heeft betrekking op de belangen genoemd (openbare orde, openbare veiligheid of volksgezondheid)
- de maatregel is niet bedoeld ter bescherming van economische maatregelen - protectionisme
- proportioneel: geschikt (van geval tot geval, hoezo werkt dit hier?) en minst belemmerend (is er een andere mogelijkheid?)

Art 45 lid 4 VWEU - voorwaarden:
➞ betrekking in overheidsdienst
- functie heeft betrekking op openbare orde
- functie heeft betrekking op bescherming van belangen van de staat

Rule of reason - voorwaarden:
- geen harmonisatie
- geen directe discriminatie
- dwingend vereiste van algemeen belang (dit is een open categorie)
- proportioneel: geschikt en minst belemmerende maatregel

• als je een rechtvaardigingsgrond wil, kijk je eerst of er een verdragsexceptie is. Als deze er is pas je die toe, anders ga je naar de Rule of Reason

Question 9

Rechten van een burger van de EU (migratierichtlijn)

Answer 9

Richtlijn 2004/38
- art 6: recht op verblijf van 3 maanden

• je mag langer verblijven als je in je eigen onderhoud kan voldoen ( voldoende bestaansmiddelen en ziektekostenverzekering)
• als je langer dan 5 jaar in een van de lidstaten verblijft, dan wordt het verblijf duurzaam ➞ je kan dan niet zomaar worden uitgezet

Question 10

Categorieën van een marktburger

Answer 10

1. Zelfstandigen
2. Werknemers

• ze hebben beide de markttoegangsrechten en migratierechten net zoals niet-economisch actieve burgers*

Question 11

Stappenplan (personen en diensten) om te oordelen of iets wel of niet in strijd is met EU-recht

Answer 11