Hoorcollege 10 & 11 - Rechtsbescherming en Handhaving

Question 1

Art 2 VEU

Answer 1

Waarde = de rechtsstaat

Question 2

Art 19 VEU

Answer 2

Zegt dat rechtsbescherming en handhaving hand in hand gaan
➞ EU rechters eerbiedigen het recht (lid 1)
- ziet op de handhaving

➞ lidstaten voorzien rechtsmiddelen zodat men naar de onafhankelijke rechter kan (lid 1)
- ziet op de rechtsbescherming

Question 3

Actoren van de rechtsbescherming (EU)

Answer 3

1. Europese rechters
2. Nationale rechters

➞ gelaagde structuur van rechtsbescherming

Question 4

Europese rechters

Answer 4

Hof van Justitie (of voor hoger beroep, of eerste aanleg en dan geen hoger beroep)
Gerecht

Question 5

Doel van nationale rechters bij rechtsbescherming

Answer 5

Ze controleren de uitvoering en interpretatie van EU-recht op nationaal niveau

arrest Simmenthal: nationale rechters passen het EU-recht integraal toe (soms moeten ze dus nationaal recht buiten toepassing laten als het in strijd is met EU recht)

Question 6

De prejudiciële procedure

Answer 6

➞ art 267 VWEU

Dit geeft nationale rechters de kans om een vraag te stellen over de uitleg van het Unie recht ➞ vragen alleen door het Hof beantwoord

Doelstelling = het uniforme toepassing van EU-recht (anders kan het zo zijn dat elke lidstaat een andere interpretatie heeft)

Gemiddeld 17,3 maanden

Question 7

Twee typen vragen van art 267 VWEU

Answer 7

1. Uitleggingsvragen
Deze komen het meeste voor ➞ als je niet snapt hoe de regels werken
- geldt voor primair recht en secundair recht

2. Geldigheidsvragen
Voor de handelingen van de instellingen van de EU ➞ is het überhaupt nog wel van toepassing
- alleen voor secundair recht

Question 8

Bevoegdheid van nationale rechters bij prejudiciële procedure

Answer 8

Alleen onafhankelijke rechters mogen vragen stellen ➞ ze beslissen in een concrete vraag af of ze een vraag stellen (partijen dus niet)

lagere rechters hebben vrijheid ➞ mogen zelf kiezen of ze een vraag stellen

hoge rechters moeten een vraag stellen ➞ verplicht te vragen als ze er twijfel over hebben
- Hoge Raad
- College van Beroep voor Bedrijfsleven
- Centrale Raad van Beroep

Question 9

Bevoegdheid van het Hof bij prejudiciële procedure

Answer 9

Mogen het nationale recht niet interpreteren/uitleggen
- ze kunnen het dan herformuleren zodat ze dat wel mogen uitleggen

Moet sprake zijn van een echt geschil (dit geschil mag het Hof niet zelf uitleggen)

Question 10

Uitzonderingen op de plicht van uitleggingsvragen (voor de hoge rechters)

Answer 10

1. Je stelt geen vragen als het niet van toepassing is op het geschil

➞ de andere uitzonderingen komen uit het Cilfit arrest

2. Acte eclaire
   - als een bepaald kwestie al verduidelijkt is door het Hof in eerdere rechtspraak, dan hoeft de nationale rechter hier niet weer een vraag te stellen
3. Acte claire
   - de nationale rechters hoeven geen vraag te stellen als het eigenlijk wel duidelijk genoeg is
   - ze kunnen het op eigen verantwoordelijkheid oplossen (redelijke wijze geen twijfel)

Question 11

Consorzio Italian Management arrest

Answer 11

➞ heeft de principes uit het Cilfit arrest herhaalt

• nationale rechter hoeft niet alle taalversies te controleren, alleen die die hij beheerst
• als er in de rechtspraak veel verdeeldheid is = betekent dat misschien toch geen acte claire

Question 12

Geldigheidsvragen (prejudiciële procedure - art 267 VWEU) + schorsing

Answer 12

Als de rechter twijfelt of iets geldig is
➞ ze mogen namelijk als het wel geldig is nooit een besluit/bepaling van EU-recht buiten toepassing laten

Soms kan de nationale rechter richtlijnen, verordeningen, etc. schorsen
voorwaarden:
1. Nationale rechter heeft twijfel over de geldigheid
2. Nationale rechter start een prejudiciële procedure
3. Schorsing is nodig om te voorkomendst een partij ernstige letsel lijdt
4. Het belang van EU-recht mag niet in gevaar worden gebracht door de schorsing

Question 13

Beroep tot nietigverklaring - art 263 VWEU
- wie tegen kan beroepen
- vragen van belang
- voorwaarden

Answer 13

➞ procedure op Europees niveau

wie tegen beroepen:
Alinea 2, 3 en 4
- lidstaten
- instellingen van de EU
- particulieren

vragen van belang:
1. Wie kan in beroep
2. Bij welke Europese rechter
3. Tegen welke handeling
4. Op welke gronden

voorwaarden:
1. Handeling
2. Op welke grond
3. Wie is bevoegd
4. Tijdslimiet

Question 14

Wanneer kan een particulier in beroep (prejudiciële procedure)

Answer 14

Alinea 4 art 263 VWEU

Ze moeten een belang hebben
A. Aan diegene gericht; of
B. Rechtstreeks en individueel geraakt (derde belanghebbende) ➞ plaumann arrest

Plaumann arrest
- wanneer de commissie nog iets moet uitvoeren = niet rechtstreeks gerecht want er moet nog iets gebeuren
- individueel = als je je kan onderscheiden van de anderen

Question 15

Welke Europese rechter bij nietigverklaring

Answer 15

• individu tegen instelling = gerecht + hoger beroep bij het hof
• lidstaat tegen commissie = gerecht + hoger beroep bij het hof
• lidstaat tegen Raad of Europees parlement = het hof
• instelling tegen instelling = het hof

Question 16

Tegen welke handelingen nietigheidsberoep

Answer 16

bindende handelingen

➞ als handeling is vernietigd dan heeft het gevolg ten opzichte van iedereen. In principe met terugwerkende kracht

Question 17

Gronden voor nietigheid

Answer 17

Alinea 2

• onbevoegdheid ➞ word een verkeerde grondslag/vorm gebruikt om ietsist stand te brengen (komt door het ingewikkelde systeem)
• schending van wezenlijk vormvoorschrift ➞ er is een hele procedure die niet goed is gehanteerd (procedurele regels)
• schending EU-recht ➞ wanneer het in strijd is met primair recht
• misbruik van bevoegdheid ➞ het middel waar bevoegdheid voor is, gebruiken voor een ander doel

Question 18

Niet-nakomingsprocedure (art 258 VWEU)

Answer 18

= infractieprocedure

De Europese Commissie houdt zich hier bezig

Art 258 = commissie vs lidstaat (commissie kan een procedure starten als een lidstaat zich niet houdt tot de regels)
Art 259 = lidstaat vind dat een andere lidstaat zich niet tot de regels houdt

Question 19

Fasen bij niet-nakoming procedure

Answer 19

➞ eerst doet de commissie zelf onderzoek

1. Administratieve fase
   - lidstaat en commissie praten ➞ lidstaat krijgt hier de mogelijkheid om te laten weten als er daadwerkelijk een schending is
   - met redenen omkleed advies ➞ commissie maakt het kenbaar dat er een probleem is en stelt een termijn voor de lidstaat om te antwoorden (ze moeten uiteenzetten waarom de lidstaat verschuldigd is)
2. Fase bij het Hof
   - als lidstaat met redenen omkleed advies niet goed heeft opgelost
   - hof doet uitspraak of de lidstaat wel of niet heeft geschonden

Question 20

Vereisten voor een schending (niet-nakoming)

Answer 20

1. Schending door een lidstaat
   - elk orgaan met overheidsgezag
2. niet-nakoming
   - actieve handling of nalaten

Question 21

Art 260 VWEU

Answer 21

➞ voor niet-nakoming van het arrest dat het Hof heeft gewezen
➞ voor niet-omzetten van EU richtlijn

Als lidstaat het arrest niet naleeft of niet genoeg doet = nieuwe procedure bij het Hof

➞ kunnen dan boetes opgelegd worden