Hoorcollege 6 Flashcards
Constructivisme
De werkelijkheid wordt onze eigen constructie omdat de waarneming afhankelijk is van onze intepretatie. De feiten worden door ons gemaakt.
Relativisme
De werkelijkheid of waarheid is afhankelijk van jouw theorie, dus de waarheid/werkelijkheid is relatief aan de geconstrueerde feiten.
Verschil constructivisme en relativisme
Constructivisme (feiten zijn afhankelijk van de theorieën) impliceert dus relativisme (waarheid is afhankelijk van de constructie) en andersom. Beide geïnspireerd door WIttgenstein II.
Ludwig Wittgenstein II
Krijgt inzicht dat zijn tractatus niet klopt. Nieuw boek: philosophical Investigations.
De betekenis van een woord is afhankelijk van de context (een taalspel) en hoe het wordt gebruikt ipv de referentie. (meaning is use ipv meaning is reference)
Publieke regels taalspelen
- Prive-taal is onmogelijk
- Prive-taal kan ex hypothesi slechts door één persoon begrepen worden.
Prive-taal = taal (geen code) die maar door 1 persoon te leren is.
Taalspel betekenis
Wat je bedoeld met woorden; Hoe je woorden in een bepaalde context gebruikt. (de dingen die je zegt).
Twee vragen Taalspel
V: Wie hielde prive-taal voor mogelijk? A: Een aantal empiristen
V: Is prive-taal plausibel? A: nee
Argument voor prive-taal (empiristen)
Premisse 1: betekenis is afhankelijk van referentie
Premisse 2: Psychologsiche termen refereren aan subjectieve toestanden
Premiss 3: Inverted spectrum
Conclusie: Aleen ik weet waar mijn psychologische termen naar verwijzen. Prive-taal volgt uit 1) de premissen en 2) ervaring als bron van kennis.
Inverted spectrum
Kleuren bestaan niet (als primaire eigenschappen), maar kleurervaring wel (Locke). Wat ervaart iemand dan als hij/zij een brandweerwagen zien. Iedereen zegt rood, maar hoe weet je dat rood voor iedereen hetzelfde is. Rood kan voor iemand naar het tegenovergestelde (bv blauw) verwijzen.
Hoe doceerde Wittgenstein II bij Cambridge?
Hij gaat in zijn kantoor in een strandstoel zitten en dan konden leerlingen langskomen en dan verteld hij wat.
De betekenis van een woord is afhankelijk van de referentie (Wittgenstein I)
Een tafel is waar je aan zit en je je laptop op zet, waar je aan werkt en eet enzovoort (best logisch). Dus dingen zoals een ziel is onsterfelijk heeft geen verwijzingen naar de werkelijkheid (zelfde als blablabla).
Argument Wittgenstein II tegen prive-taal
Het wordt heel verwarrend als iedereen een prive-taal heeft voor jezelf en anderen. Communiceren met anderen en jezelf begrijpen onmogelijk daarom regels mbt constantheid van je woordgebruik nodig.
Was Wittgenstein II een relativist?
Niet duidelijk, maar relativisten zijn wel geïnspireerd door het taalspel van Wittie.
Thomas Kuhn
Skipt demarcatiecriterium, maar hij wil beschrijven hoe wetenschap zoch ontwikkelt. Hoe komen ze tot stand?
Paradigma (Kuhn)
= Ongeveer zelfde als taalspel van WIttie. Theorie nodig die zaak ordent en aangeeft welke verschijnselen voor ons van belang zijn. Zonder theorie enkel chaos van verschijnselen.
Voorbeelden van paradigma’s
Copernicaanse astronomie, Newtons mechanica en Darwins evolutieleer.
Bv. Newtons mechanica; Aanname dat de hele natuur moet worden verklaard als een mechanisch systeem waarvan de werking onderhevig is aan alle krachten en dat gehoorzaamt aan de bewegingswetten van Newton.
Schema veranderingen in de wetenschap (Volgens Kuhn)
0: voorwetenschappelijke periode
1: paradigma (normale wetenschap)
2: Vertrouwenscrisis (abnormale wetenschap)
3: revolutie –> nieuw paradigma (dus na 3 weer naar 1)
0 –> 1 –> 2 –> 3 –> 1 –> 2 enz.
Voorwetenschappelijke periode
Dit is een ongeorganiseerde verscheidenheid van activiteiten. Er is nog geen structuur, geen verband of activiteit die behoort tot wetenschap.
Normale wetenschap
Dogmatisch, want wat in wetenschappelijke boeken staan klopt. Geen gebrek aan kritisch vermogen, maar een teken van volwassenheid. Het is nooit sluitend.
Overgang normale wetenschap naar abnormale wetenschap
Dit is een radicale breuk als paradigmas elkaar uitsluiten, zoals aarde is plat vs aarde is rond.
Abnormale wetenschap
Teveel problemen zorgt voor vertrouwenscrisis. Crisis is het begin van abnormale wetenschap.
Hoe sluit je de periode van abnormale wetenschap af?
1e manier: problemen opgelost dus terug naar paradigma
2e manier: wetenschappelijke revolutie, dit is een radicale breuk.
Wetenschappelijke revolutie
Een nieuw paradigma is niet verenigbaar met een oud paradigma (rivalen), dus wetenschappers gaan in deze revolutie over naar dit nieuwe paradigma.
Voorbeeld van paradigmawisseling
Geocentrisch paradigma (aarde is middelpunt, zon draait om de aarde) naar heliocentrisch paradigma (zon is middelpunt, aarde draait om de zon). Waarneming zegt planeten bewegen niet in cirkels en theorie zegt wel. Dus of theorie verwerpen of je waarneming. Bovenmaanse is perfect, maar aardse niet dus misschien staat de aarde niet perfect in het midden (Ptolomeus). Dus ze bewegen in cirkels maar niet vanaf de aarde maar vanaf de zon (Copernicus). Toch nog hulpcirkels nodig. Kuhn zegt dus:
Oude paradigma van Ptolomaeus (aarde is middelpunt heelal).
Crisis: klopt niet (zelfs met immunisering van hulpcirkels toevoegen)
Pardigma Copernicus: Zon is middelpunt
Kuhn: ook niet veel beter… dus geen vooruitgang, maar is verandering.
