Hoorcollege 1 Flashcards
Wetenschapsfilosofie
Kritische, filosofische reflectie op wat wetenschap is is, doet en aan kennis genereert.
Kennis psychologie = wetenschap
Je moet weten als psycholoog waarom psychologie een wetenschap is.
Kunde psychologie = wetenschap
Je moet vaardigheid hebben om kritisch te reflecteren op vragen als: Is psychologie (terecht) een wetenschap? Denk aan replicatiecrisis.
Karakter psychologie = wetenschap
Juiste manier van toepassen en om de juiste reden; niet geld verdienen, maar samenleving vooruit brengen. Tilburg university –> understanding society –> advancing society.
Epistemologie
Kennisleer, voorganger wetenschapsfilosofie
3 vragen die epistemologie stelt
Wat is (zekere) kennis?
Hoe kunnen we die kennis rechtvaardigen?
Wat is de bron van kennis?
Twee posities epistemologie
Het rationalisme en het empirisme
Kunnen we echte kennis hebben?
Volgens rationalisten en empiristen wel, maar volgens scepticus niet.
Waar behoort socrates toe?
Scepticus
Socrates op het marktplein?
Socrates: Wat weet je zeker.
Jongeren: god bestaat
Socrates: hoe weet je dat?
J: Dat hebben mijn ouders me geleerd antwoord degene.
S:Hebben je ouders altijd gelijk?
J:Nee
S: Hoe weet je het dan zeker?
Socrates zegt als je niet weet hoe je iets weet dan weet je het niet zeker.
Vervolg: Socrates krijgt gifbeker.
Centrale bewering rationalisme
Echte kennis komt (deels) voort uit het goed gebruiken van je verstand/ ratio (of wordt aan die ratio getoetst).
Nativisme (rationalisme)
Er bestaat ingeboren kennis.
Plato
(Extreem) Rationalist, anamnesis, gelooft in reïncarnatie. Je wordt geboren met alle kennis, je doet nooit nieuwe kennis op.
Anamnenis
Leren is herinneren
Mening griekse goden socrates vs plato
Socrates: Twijfelt of ze bestaan daarom is het geen kennis. Griekse goden werden gezien als oorzaak van alles (niet waar).
Plato: Twijfelt ook, maar het is wel kennis
Plato en reïncarnatie
Voordat je ziel geboren was, was je in een andere wereld. De wereld van (onveranderlijke) vormen en ideeën: daar komt je kennis vandaan. Deze vergeet bij je geboorte. Als je sterft ga je weer terug.
Episteme vs doxa
Episteme: kennis van hoe de dingen zijn.
Doxa: mening over hoe de dingen zijn.
Plato over kennis
Kennis is een ware en gerechtvaardigde overtuiging.
Reactie Plato op Heraclitus
Heraclitus zegt alles stroomt ( Panta rhei)
Plato: dat kan niet want als in onze wereld alles continu verandert dan is er niets. Dus dan kunnen we enkel doxa verwerven en geen episteme.
Reactie plato op Parmedius
Parmedius: Wat echt is is onveranderlijk.
Plato: Als je zintuigen gebruikt dan heb je enkel doxa en geen episteme dus niet waar.
Plato’s allegorie van de grot
Ideeën/vormen bestaan los van ons in een ideeënwereld (vormen). Ideeën zijn onveranderlijk; idee van stoel blijft, maar stoelen zijn wel verandelijk (gaan kapot). Stel je voor zitten mensen in een grot en zien een wand waarop ze schaduwen zien. Zien schaduw van een stoel en denken dat dat de echte stoel is, maar dat is niet dus zintuigen kun je geen kennis op doen. Wel door je verstand te gebruiken, want anamnesis.
Anamnesis volgens Socrates (Meno)
S in debat met M (slaaf).
S: Leren is herinneren
M: Hoezo? Hoe werkt dat dan met rekenen?
Socrates tekent vierkant: Kun je deze dubbel zo groot maken.
Meno tekent 4x zo groot
S laat zien hoe dubbel zo groot moet maken.
M: Oh ik zie het!
S: Dat deed je door verstand te gebruiken.
Maar BS want S legt woorden in mond van M. (extreem nativisme)
Empirisme centrale bewering
Empiristen menen dat de bron van kennis de ervaring opgedaan via de zintuigelijke waarneming is. Geen ingeboren kennis!
Empiristisch vs empirisch
Empiristisch = empirisme, filosofische stroming
Empirisch: Gebruik van wetenschappelijke methode, door observatie. = hypothetisch of theoretisch