Hoorcollege 5

Question 1

2 vragen Popper

Answer 1

1) Kunnen we wetenschap redden van de irrationaliteit van inductie?
2) Kunnen we een ander demarcatiecriterium geven dan verifieerbaarheid of confirmeerbaarheid?

Question 2

Antwoord vragen door Popper

Answer 2

Ja door kritisch rationalisme

Question 3

Overeenkomsten Popper en Logisch positivisten

Answer 3

1) Empirie: Ondanks Popper rationalist is, vind hij dat empirie (ervaring) van groot belang is om kennis te verwerven, maar vind Logisch positivisten te radicaal
2) Logica en wiskunde kunnen worden gebruikt, maar leveren geen kennis op (eens met LP, tegen Kant).

Question 4

Verschil Popper en Logisch positivisten

Answer 4

Heel ander wetenschappelijk model:
LP: eerst observaties, dan via inductie wetten opstellen, die weer via inductie verifiëren / confirmeren.
Popper: Eerst probleem, dan hypothese opstellen en die proberen te weerleggen.

Question 5

Vier kenmerken van Poppers kritisch rationalisme

Answer 5

1) Falsificationisme
2) Ingeboren ideeën
3) “Kritisch” rationalisme
4) Kritisch “rationalisme”

Question 6

Hoe gekomen op falsificationisme?

Answer 6

Marx & Freud = pseudo-wetenschappers
Newton & Einstein = echte wetenschappers
Wat is het verschil?
Niet waarheid, want wetenschappelijke theorie hoeft niet waar te zijn. (mag geen leugens zijn)
Wat wel?
Falsificeerbaarheid = weerlegbaar

Question 7

Vier kenmerken van Poppers falsifactionisme

Answer 7

1. Feilbaarheid van de mens
2. Falsificeerbaarheid als demarcatiecriterium
3. Enkel falsifieerbare theorieën zijn informatief
4. Enkel door falsificatie kunnen we kennis vergroten.

Question 8

Feilbaarheid van de mens

Answer 8

Ieder mens maakt fouten, zelfs grote denkers maken fouten (educated guesses).
VB. Aristoteles’ fysica was fout werd vervangen door die van Newton en die weer door die van Einstein.

Question 9

Falsificeerbaarheid als demarcatiecriterium

Answer 9

Morgen regent het of niet; klopt, maar is niet falsificeerbaar dus geen wetenschap. Dit is de oplossing voor het demarcatieprobleem!

Question 10

Voorbeeld falsificeerbaarheid Freud

Answer 10

Alle jongetjes hebben een Oedipus-complex of ze zijn in denial.

Question 11

Voorbeeld Marx

Answer 11

Eerste instantie wel falsifieerbaar en dus wetenschappelijk (volgens Popper):
Marx historicisme: productiemiddelen veranderen –> sociale condities veranderen –> politieke macht verandert –> ideologische overtuigingen veranderen.
Maar in de Russische revolutie veranderde de politieke macht eerst, dus veranderde Marx zijn theorie waardoor het niet meer falsificeerbaar was. Hij zei ja maar het kan ook in een andere volgorde.

Question 12

Corroborating evidence

Answer 12

Newton: Licht gaat in rechte lijn
Einstein: Licht wordt afgebogen door grote lichamen (zoals de zon)
Eddington vind bewijs theorie van Einstein
Newton theorie onjuist en Einstein werd gecorroboreerd. Dus Eddingtons bewijs is corrobating evidence voor Einsteins theorie.

Question 13

Is psychologie een wetenschap volgens het criterium falsificeerbaarheid?

Answer 13

Ja, want wetenschappelijke psychologische onderzoeken zijn falsificeerbaar.

Question 14

Enkel falsifieerbare theorieën zijn informatief

Answer 14

Als het nooit fout kan zijn, zoals morgen regent het of regent het niet, dan geeft het geen informatie. Net zoals horoscopen die kunnen altijd goed zijn. Het gaat er niet om of je de waarheid spreekt maar dat je falsificeerbare uitspraken doet en je zelf waarachtig bent (karakter).

Question 15

Kan wetenschap bewezen worden?

Answer 15

Nee in de wetenschap kun je nooit wat bewijzen als het om algemene uitspraken gaat, dus voorzichtig zijn met hoe je onderzoeksuitkomsten verwoord.

Question 16

Enkel door falisificatie kunnen we kennis vergroten

Answer 16

Je houdt een theorie voor waar zolang deze niet gefalsificeerd is. Je kennis wordt vergroot als je een weerlegging van de theorie vind. Oftewel de negatieve weg naar de waarheid.

Question 17

Wat onderscheid Wittgenstein I

Answer 17

Zin van onzin

Question 18

Wat onderscheiden de Logisch positivisten met hun demarcatiecriterium?

Answer 18

Wetenschap van pseudowetenschap en zin van onzin

Question 19

Wat onderscheidt Popper met zijn demarcatiecriterium?

Answer 19

Alleen wetenschap van pseudowetenschap, dus het is geen betekeniscriterium. Sterker nog ook onwetenschappelijke beweringen (mythen) zijn betekenisvol.

Question 20

Ingeboren ideeën

Answer 20

Door Locke geloven we niet meer in ingeboren ideeën. Popper zegt elk organisme heeft ingeboren reacties beschreven als (onbewuste) verwachtingen. Vb. veel dieren kunnen na de geboorte meteen lopen (olifant, cavia, eend).

Question 21

Kritisch rationalisme

Answer 21

Onze neiging naar regelmaat te zoeken (ook waar het niet is) en de natuurwetten op te leggen leidt tot een psychologisch verschijnsel: dogmatisch denken. Daarom kritisch zijn, vooral naar jezelf toe en niet zomaar theorie aannemen.

Question 22

Confirmation bias

Answer 22

Dit legt Popper dus feitelijk uit waarom we dit hebben. Daarom als wetenschapper alleen naar weerlegging zoeken. Daarom als psycholoog niet alleen test van huisarts doen bij intake, maar ook die die weerleggen.

Question 23

Is een theorie voor waar nemen rationeel?

Answer 23

Ja, want maakt gebruik van deductie en dat is een logisch geldige manier van redenen. Theorieën hebben dus altijd de status van hypothesen.

Question 24

Kritisch rationalisme

Answer 24

Manier van ingeboren kennis van Popper is dat de ratio zorgt dat we niet alles wat we uit de ervaringen af zouden willen leiden accepteren. Wetenschap geeft dus niet toe aan dogmatisch denken.

Question 25

Problemen met Poppers opvattingen

Answer 25

1) Pseudowetenschappen doen ook falsifieerbare uitspraken
2) Vaststellen van het tegendeel is gebasseerd op inductie

Question 26

Pseudowetenschappen doen ook falsifieerbare uitspraken

Answer 26

Astrologie kan ook waar of niet waar zijn, bv The Kansas City Committee for Sceptical Inquiry nam een geboortedag, -tijd en -plaats mee naar 5 astrologen om de horoscoop te laten trekken. Hiervan zeiden ze deze persoon kan goed met kinderen omgaan en is een goed rol model. Het bleek de data van John Wayn Gacy te zijn, een seriemoordenaar die 33 jongetjes had vermoord. Deze uitspraken waren onjuist, maar wel gefalsifieerd dus wetenschappelijk volgens Popper…..

Question 27

Het vaststellen van het tegendeel is gebaseerd op inductie

Answer 27

Terug naar Aristoteles, via inductie kom je aan concepten van wat bijvoorbeeld een zwaan is. Dit doe je bij deductie om wetenschap voor waar te houden.