Hoorcollege 5

Question 1

Aansprakelijkheid voor kinderen onder 14 jaar artikel

Answer 1

Art. 6:169 lid 1 BW
–> is degene die het ouderlijk gezag of de voogdij over het kind uitoefent, aansprakelijk.
–> risico aansprakelijk heid van de ouders MAAR rekenen met de fout van een kind (oftewel als een ouder dit had gedaan, was er dan ook een OD geweest?)

Question 2

Sneeuwbal (6:169 lid 1 BW)

Answer 2

6:164 en 6:169 zijn complementair
De Hoge Raad stelt dat de hypothetische maatstaf in artikel 6:169 BW meebrengt dat beoordeeld moet worden of de gedraging een onrechtmatige daad zou opleveren indien verricht door een volwassene. Daarbij wordt dus afstand genomen van de jeugdige leeftijd van het kind dat de gedraging heeft verricht.

Question 3

Nalaten een functie bij kinderen onder 14?

Answer 3

NEE, want dan is er geen gedraging
HR (Struikelende broodbezorger)

Question 4

lid 2 van 6:169 - regime bij 14-15 jarigen

Answer 4

ander regime bij 14-15 jarigen → kind én ouder aansprakelijk
▪ Disculpatiemogelijkheid ouder = Zijn ook de ouders aansprakelijk, tenzij zij bewijzen dat hen niet kan worden verweten dat zij de gedraging niet hebben belet / niet voorzienbaar of voorkombaar + omgekeerde bewijslast
▪ Onderlinge draagplicht? - grondslag aansprakelijkheid

Question 5

Artikel aansprakelijkheid voor ondergeschikten

Answer 5

6:170 1 BW

Question 6

Wat zijn de grenzen binnen aansprakelijkheid voor ondergeschikten?

Answer 6

▪ Art. 6:102(1) PETL
“A person is liable for damage caused by his auxiliaries acting within the scope of their functions provided they violated the required standard of conduct.”
▪ Ruime grenzen
▪ Buiten de opdracht (zoals criminele activiteiten)
▪ Catholic Child Welfare Society v The Institute of the Brothers of the Christian Schools & Others [2012] UKSC 56
▪ Buiten werktijd/personeelsuitjes
▪ HR 9 november 2007, ECLI:NL:HR:2007:BA7557 (Groot Kievitsdal)

Question 7

Wat betekent in dienst zijn? voor ondergeschikten?

Answer 7

▪ Arbeidsovereenkomst is niet nodig

Question 8

Aansprakelijkheid van ouders voor kinderen (art. 6:164 en 6:169 lid 1 BW
vereisten)

Answer 8

 Actief doen
 Abstraheren van de leeftijd van het kind
 (daadwerkelijk inwonen van het kind is niet noodzakelijk)

Question 9

Bij kinderen van 16 en ouder kwalitatieve aansprakelijkheid?

Answer 9

Bij kinderen van 16 en ouder geldt geen kwalitatieve aansprakelijkheid. Wel is er een
beroep op art. 6:162 BW mogelijk jegens de ouders als er sprake is van uitlokking of
aanmoediging van de onrechtmatige gedraging van het kind.

Question 10

Uitgeleende ondergeschikten aansprakelijkheid?

Answer 10

HR 7 januari 1983, NJ 1984/607, HR 9 juli 2004, NJ 2005/391
→ waar uitlener niet aansprakelijk is = daar waar hij iedere zeggenschap heeft weggegeven
anders = inlener en uitlener

Question 11

Aansprakelijkheid voor werkgevers voor hun werknemers (hierbij is art. 6:170 BW van
toepassing, vereisten =

Answer 11

 Ondergeschikte (vrijwilligers vallen hier ook onder)
 Fout  het moet hierbij gaan om een toerekenbare onrechtmatige daad (gedraging,
onrechtmatigheid en toerekenbaarheid)
 Functioneel verband tussen de fout van de werknemer en de vervulling van de taak. Dit
vereiste valt uiteen in 2 voorwaarden: kans vergroting en juridische zeggenschap (HR
Kievitsdal)
 Kans vergroting –> de kans op de fout moet zijn vergroot door de aan de ondergeschikte
gegeven opdracht tot het verrichten van de taak. Ook fouten buiten de opgedragen
werkzaamheden vallen hieronder.
 De werkgever moet zeggenschap kunnen uitoefenen.

Question 12

Tenzij clausule bij art 6:170 BW

Answer 12

In beginsel is de werkgever aansprakelijk voor fouten jegens derden van de werknemer. Dit
zit echter anders indien er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid vanuit de
werknemer.

Question 13

Functies van aansprakelijkheid voor personen:

Answer 13

 Bescherming van de benadeelde tegen insolventie van de pleger
 Kanaliseren van kosten naar degene die profiteert (profijtbeginsel)
 Preventie (least cost avoider)

Question 14

oudejaarsrellen

Answer 14

nog geen antwoord

Question 15

HR Pollemans/Hoondert (7:658)

Answer 15

Van bewust roekeloos handelen van de werknemer is pas sprake, indien deze zich
tijdens het verrichten van zijn onmiddellijk voorafgaande gedraging van het roekeloos
karakter van die gedraging daadwerkelijk bewust is. moet er een causaal verband
bestaan tussen het ongeval en het tekortschieten van de werkgever in het treffen van
voldoende veiligheidsmaatregelen, tenzij de werkgever aantoont dat de
veiligheidsmaatregelen die redelijkerwijs van hem konden worden gevergd, het ongeval
niet zouden hebben voorkomen.

Question 16

HR Power/Ardross

Answer 16

Aansprakelijkheid werkgever voor schade van de werknemer zelf. Zorgplicht voor de
werkgever voor de veiligheid van de werknemer, op de werkplek maar ook daarbuiten.

Question 17

HR Bayar/Wijnen

Answer 17

De Hoge Raad overweegt in de eerste plaats dat artikel 7:658 BW niet beoogt een absolute
waarborg te scheppen voor bescherming tegen gevaar. De werkgever dient die maatregelen
te nemen die redelijkerwijs nodig zijn om te voorkomen dat de werknemer in de uitoefening van zijn werkzaamheden schade lijdt. Wat van de werkgever in redelijkheid mag worden verwacht, hangt af van de omstandigheden van het geval.
–> effectief waarschuwen en waken voor risico onderschatting bij zelfs ervaren werknemers
(kelderluik)

Question 18

Werkgeversaansprakelijkheid art

Answer 18

art. 7:658 BW

Question 19

Vereisten van art 7:658 lid 2

Answer 19

(geen risicoaansprakelijkheid):
 Werknemer –> ook ingeleende werknemers vallen hieronder
 Schade
 In de uitoefening van zijn werkzaamheden –> zie HR Power/Ardross

Question 20

art 7:658 BW lid 1

Answer 20

strenge zorgplicht voor de werkgever voor de veiligheid en gezondheid van de werknemer te waarborgen
▪ Op werkplek (kantoor, flexplek, onderweg, zelfs thuis)
▪ Ook erbuiten: HR 1 juli 1993, NJ 1993/687 (Power/Ardross)

Question 21

Hoe bewijs de werkgever dat hij niet aansprakelijk is?

Answer 21

lid 2 art 7:568 = bewijzen dat =
(i) hij zijn zorgplicht is nagekomen of/EN?
(ii) er sprake is van ‘eigen schuld’ (opzet of bewuste roekeloosheid) aan de zijde van de werknemer
(III) causaliteit tussen werkzaamheden en schade betwijfelen?

Question 22

Wie bewijst in principe de schade bij werkgeversaansprakelijkheid?

Answer 22

▪ Werknemer moet stellen/bewijzen dat hij schade heeft opgelopen
in de uitoefening van zijn werkzaamheden. Zo ja, dan is de
werkgever in beginsel aansprakelijk

Question 23

Wanneer kan je lid 4 voor zzp’s toepassen?

Answer 23

HR Davelaar/Allspan=
een overeenkomst van onderaanneming van werk bestaat waarbij Davelaar voor rekening en risico van Allspan bij Royalspan reparatiewerkzaamheden verricht.
–> Deze werkzaamheden zijn niet verricht in de uitoefening van het bedrijf van Allspan zoals bedoeld in artikel 7:658 lid 4 BW nu dit niet tot de normale werkzaamheden van Allspan behoort.
geen zzp’er

Question 24

art 7:611 BW

Answer 24

▪ “Goed werkgeverschap” → norm voor werkgever
▪ toegespitst op Verkeersongevallen/bedrijfsuitjes/buiten werktijd
▪ HR 11 november 2011, NJ 2011/597 (TNT/Wijenberg)
–> verzekeringsplicht
—> Als er geen goede verzekering is afgesloten, is de werkgever aansprakelijk voor de uitkering die de werknemer had gekregen als deze wél was afgesloten.

Question 25

Aansprakelijkheid voor niet-ondergeschikten artikel

Answer 25

6:171

Question 26

Aansprakelijkheid voor niet-ondergeschikten betekenis

Answer 26

“Indien een niet ondergeschikte die in opdracht van een ander werkzaamheden ter
uitoefening van diens bedrijf verricht, jegens een derde aansprakelijk is voor een bij die
werkzaamheden begane fout, is ook die ander jegens de derde aansprakelijk.”

Question 27

⇒ Maar kan er dan nog een tweede aansprakelijk worden gesteld, namelijk de opdrachtgever bij niet-ondergeschikten?

Answer 27

Ja. Voor zover die fout zit in de werkzaamheden, die zijn uitgevoerd ter uitoefening van het bedrijf van de opdracht gever.

Question 28

Betekenis bedrijf bij onder-geschikten?

Answer 28

▪ Bedrijf? = heel breed, behalve de overheidsinstellingen

Question 29

Functioneel verband bij ondergeschikten?

Answer 29

▪ HR 18 juni 2010, NJ 2010, 389 (Koeman/Sijm Agro)
▪ HR 21 december 2001, NJ 2002/75 (Delfland/Stoeterij)
▪ Van Doorn & Van Gulijk (2013)

Question 30

Koeman/Sijm Agro

Answer 30

oor de toepassing van art. 6:171 BW moet er sprake zijn van een zekere eenheid van bedrijf, verwevenheid. Het moet voor een buitenstaander onduidelijk zijn geweest wie verantwoordelijk is voor de werkzaamheden.

Question 31

Knabbel en Babbel

Answer 31

voor kwalitatieve aansprakelijkheid van gemeenten is het niet noodzakelijk dat de handelende persoon een wettelijk orgaan (bestuur, raad van commissarissen, algemene vergadering) van de rechtspersoon is
(vertegenwoordigers)

Question 32

Aansprakelijkheid voor vertegenwoordigers

Answer 32

▪ Vereenzelviging
▪ HR 6 april 1979, NJ 1980/34 (Knabbel & Babbel)
▪ Art. 6:172 BW
“Indien een gedraging van een vertegenwoordiger ter uitoefening van de
hem als zodanig toekomende bevoegdheden een fout jegens een derde
inhoudt, is ook de vertegenwoordigde jegens de derde aansprakelijk.
▪ Kwalitatieve aansprakelijkheid
▪ HR 4 april 2003, NJ 2003/592

Question 33

van Riemsdijk/Autop Roermond BV

Answer 33

een ervaren beroepschauffeur kan er redelijkerwijs van op de hoogte zijn dat hij voorzichtig moet zijn in bepaalde omstandigheden. Hierdoor kan je dus niet altijd een schending van de zorgplicht aannemen.
–> Van Riemsdijk kende voorts de situatie ter plaatse en onder die omstandigheden mocht van hem de vereiste voorzichtigheid worden verlangd
-Een schending van de zorgplicht als bedoeld in artikel 7:658 BW valt onder deze omstandigheden derhalve niet aan te nemen.

Question 34

Parochie

Answer 34

Vrijwilligerswerk is niet uitgesloten van het beschermingsbereik van art. 7:658 lid 4 BW.

Question 35

JMV spoorveiligheid-Zürich

Answer 35

voor het vaststellen van ondergeschiktheid voor 6:170 lid 1 BW is het in beginsel voldoende dat er zeggenschap bij de aansprakelijk gehouden partij is over de vraag of en op welke momenten er werkzaamheden moeten worden uitgevoerd