Hoorcollege 14 Flashcards
Hoe verschillen natuurwetenschappen en mens- of sociale wetenschappen van elkaar?
- Verschillende studieobjecten (genen, atomen, cellen, elektronen vs. mensen en interactie)
- Verschillend doel
Natuurwetenschappen –> erklaren
Mens wetenschappen –> verstehen
Looping effect
Dit is alleen in de mens wetenschappen. Wanneer we iets gaan beschrijven, gaan we soms hetgeen wat we beschrijven veranderen. Bijvoorbeeld hysterica
Wat hebben goede wetenschappen gemeen volgens Carl Sagan?
Science is a self-correcting process
Hoe beschermd goede wetenschap tegen intuïtieve denkfouten?
Cognitieve artefacten, wiskunde, logica en statistiek vergroten de reikwijdte van wetenschappen.
Hoe beschermd goede wetenschap tegen systeem 2 denkfouten? (Confirmation bias)
Kader en context, peer review en motivatie van wetenschappers om elkaars werk te bekritiseren.
Hoe beschermd goede wetenschap tegen overconfidence bias?
Vereiste dat resultaten reproduceerbaar zijn, meta-analyses en onafhankelijke toetsing van resultaten en methodologie.
Hoe beschermd goede wtenschap tegen emotionele vertekening?
Universele maatstaven voor epistemisch succes (logische validiteit, coherentie, eenvoud)
Hoezo ontbreekt self correcting process bij pseudowetenschappen?
- Emotionele identificatie met theorieën (religie)
- Omringen met gelijkgezinden
Popper’s visie op wetenschappen
- Wetenschap gaat vooruit door hypotheses en weerleggingen
- Zeker kunnen we nooit zijn, het is een kwestie van waarschijnlijkheid en geen zekerheid
Kritiek op Popper
- In werkelijkheid gaan wetenschappers niet opzoek naar tegenbewijs en laten ook niet altijd de theorie vallen bij tegenbewijs
- Pseudowetenschappers maken soms ook falsifieerbare claims
Postmodern constructivisme
Wetenschappers zijn geen ontdekkers maar beeldhouders. Elke theorie is een constructie van de werkelijkheid (Feyerabend)
Wie was het niet eens met postmodern constructivisme en Feyerabend?
Sokal, hij wilde aankaarten dat proces van peerreview en wetenschappelijke standaarden volledig afwezig waren in een vakblad van postmodern constructivisme (ging onzin artikel plaatsen)
Gevaar wanneer we deur wagenwijd openzetten voor alle wetenschappen?
- Geen universele maatstaven (verlies zelf corrigerende natuur)
- Geen betrouwbare basis om verder op te bouwen
Conclusie wetenschap en pseudowetenschap
Opzoek naar een evenwicht. Openstaan voor vernieuweing en nieuwe inzichten maar niet deur zover openzetten dat we dreigen te zinken in een zee vol onzin.
