Hoorcollege 13 Koliek Flashcards
Welke oorzaken van obstipatie bij het paard zijn er?
Zand, stro en vlas
Wat is de predilectie plaats voor een obstipatie met zand?
Rechter dorsale colon ascendens (RDC)
Wat is de predilectie plaats van een obstipatie met stro?
Flexura pelvina
Wat is de predilectie plaats voor een obstipatie met vlas?
Ileum
Welke soorten koliek zijn er?
Ware koliek, valse koliek en schijnbare koliek
Wat is ware koliek?
Buikpijn waarvan de oorzaak in het maagdarmkanaal ligt
Wat is valse koliek?
Buikpijn waarvan de oorzaak in de buikholte, maar buiten het maagdarmkanaal ligt, (bijv. peritonitis, een torsi uteri of een niersteen)
Wat is schijnbare koliek?
Klachten lijken op die van koliek, maar hebben een oorzaak gelegen buiten de buik (bijv. spierbevangenheid, pleuritis)
Wat is een ileus een welke soorten zijn er?
Alle aandoeningen waarbij de passage van darminhoud is belemmerd. Mechanisch (strangulerend, niet strangulerend) of paralytisch/adynamisch
Wat is krampkoliek?
Patroon van milde en vage koliekverschijnselen die vaak slechts 1 tot 2 uur duren, geen tot weinig afwijkingen in het klinisch onderzoek (soms wat hyperfrequente borbo’s), oorzaak is vaak onduidelijk
Welke liggingsveranderingen zonder strangulatie zijn er?
Milt nierband entrapment (MNB): linker colon ascendes schuift omhoog tussen de linker buikwand en de milt en komt dan klem te liggen tussen de milt-nierband, de rug en het wat omhoog stekende caudodorsale deel van de milt
Right dorsal displacement (RDD): delen van het colon ascendens liggen tussen het caecym en de rechter buikwand
Retroflecie linker colon ascendens: flexura pelvina omgeknikt naar craniaal
Wat zijn liggingsveranderingen met strangulatie en welke zijn er?
Strangulatie: gaat gepaard met een obstructie van de veneuze afvoer en in een later stadium van de arteriële aanvoer van het betrokken darmsegment
Torsio coli: beide op elkaar liggende colonlissen draaien om de lengteas om elkaar heen
Volvulus dunne darm
Wat zijn relevante vragen tijdens de anamnese met betrekking tot koliek?
Hoe lang al koliek?, eerder koliek gehad?, nog gemest?, wanneer voor het laatst ontwormd?, huisvesting: zand/stro?
Waar moet je opletten met de algemene indruk met betrekking tot koliek?
Alert of sloom?
ligt het paard? rollen? wel optstaan?
Korte termijn voedingstoestand
Rolplekken op vacht? zweten?
IHOSKA’s
Wat doe je als er geen bijzonderheden zijn bij je 1e visite?
Rectaal onderzoek mag wel, maar hoeft niet
Therapie: pijnstilling, vasten, motiliteit bevorderen –> beweging (evt. infuus), ruimte voor normaal gedrag, (passagebevordering)
Welke bevindingen kunnen er bij rectaal exploreren zijn?
Liggingsveranderingen (bijv. geen milt-nier band te voelen)
Fietsbanden (opgezette dunne darmen)
Gas
Hoe ziet de ddx van ware koliek op basis van ernst en niet infectieus er uit?
Krampkoliek, maagzweren, obstipatie, liggingsveranderingen zonder strangulatie, gaskoliek, liggingsveranderingen met strangulatie
