Hoorcollege 1 - Inleiding Flashcards
3 ontwikkelingsfasen in veterinaire volksgezondheid
Fase 1 - georganiseerde ziektebestrijding
Fase 2 - Vleeskeuring en zoönose-controle
Fase 3 - Gezondheidswetenschappen
Belangrijkste problemen in vv
salmonella, campylobacter, toxoplasma, e. coli O157, MRSA/ESBL en clostridium difficile
grootste probleem medische professional
drugs residuen, antibiotica resistentie en zoönose
definitie residu
overblijfsel van iets dat je er expres in hebt gestopt. Alle werkzame bestanddelen of de metabolieten daarvan die overblijven in vlees of andere levensmiddelen, afkomstig van het dier waaraan het betrokken geneesmiddel is toegediend
definitie contaminant
iets dat ergens in is geslopen tegen je wil. Elke stof die niet opzettelijk aan levensmiddelen is toegevoegd, doch daarin niettemin voorkomt als residu van de productie, de fabricage, de verwerking, de bereiding, de behandeling de verpakking, het transport of de opslag van genoemde levensmiddelen, of tgv verontreiniging door het milieu.
Gevaar
potentieel risico
Risico
de kans dat een gebeurtenis gaat plaatsvinden x de ernst van de gebeurtenis.
Fles bleek in kast = gevaar. Dop van de fles af = risico.
groepen van verontreinigiginen
- milieucontaminanten
- biocontaminanten
- verontreinigingen als gevolg van verwerking/bewerking en verpakking
- residuen (dier)behandelingsmiddelen
milieucontaminanten
biomagnificatie = ophoping/versterking van een stof door een dier meerdere gecontamineerde dieren eet
- door menselijke activiteit verhoogd (zware metalen, radionucliden en xenobiotic)
- door natuur verhoogd (zware metalen radionucliden, PAKs)
biocontaminantrn
- rechtstreeks (bederf): biogene aminen
- door overdracht (fytotoxinen, fycotoxinen, mycotoxinen en bacteriële toxinen)
Aflatoxine B1
Lacterende dieren –> aflatoxine M1 in melk
Ochratoxine A
Varken –> varkensvet
Zearalenon-hormoonwerking
fertiliteit bij kip en vakren
Residuen (dier)behandelingsmiddelen
- antibiotica, chemotherapeutica, parasiticiden, fungiciden, coccidiostatica, anabolica, sedativa, NSAIDs etc.
- wachttijd = veiligheid. Wachten tot concentratie in product beneden MRL valt.
- Oorzaken residuen bij slacht? –> niet eerbiedigen wachttijd, door parenterale toediening, long-acting formulations, voer (zeldzaam) en off-label use.
In welke weefsels zijn contaminanten vooral te vinden?
Nier en lever > andere organen
Organen > spierweefsel
Ei en melk > spierweefsel
Ouder dier > jonger dier
Gevaren contaminanten
- toxiciteit
- mutagene en carcinogene eigenschappen
- teratogeniteit
- fertiliteitseffecten
- immunosuppressief
- neiging tot ophoping
- resistentie inducerend
- hypersensitiviteit (allergie)
- effect op darmflora en milieutoxisch
definitie ADI
accetable daily intake; wanneer we het hebben over vermijdbare risico’s (residu)
definitie TDI
tolerable daily intake; wanneer we het hebben over een onvermijdbaar risico (contaminant)
definitie NOEL
no observed effect level; stelt de max concentratie waarbij geen negatieve effecten zijn waargenomen
definitie MRL
maximale residu limiet; is gesplitst in alle afzonderlijke voedingsmiddelen die je dagelijks tot je neemt; is een maat voor wat een mens elke dag binnen mag krijgen gedurende zijn hele leven zonder dat hij er schade van ondervindt
Monitoring versus surveillance
Monitoring is het steekproefsgewijs bepalen van concentraties (kijken) terwijl surveillance het gericht zoeken naar iets is (kijken en actie ondernemen)
externe biosecurity
alle zaken die naar binnen komen in het bedrijf, zoals dieren, materialen, monteurs, sperma en mensen
Interne biosecurity
= het verplaatsen intern, dus handen, naalden, looplijnen, verplaatsen van dieren etc.