Hoofstuk 8- Die Voortplantingstelsel Flashcards
Wat is die doel van voortplanting
Om oorsprong te gee aan ‘n nageslag van dieselfde soort en sodoende te verhoed dat die spesie uitsterf
Beskryf puberteit
Stadium in die menslike lewensiklus waartydens ‘n kind se liggaam fisiese veranderinge ondergaan sodat die geslagsorgane ryp word en die liggaam gereed is om voor te plant
Hoe word testosteroon by seuns vrygestel
Pituïtêre klier stel hormone vry in die bloedstroom wat die testis stimuleer
Wat is die reaksie op testosterone
Die stem verdiep want die larinks vergroot en stembande word langer
Pubiese hare en sigbare gesighare, asook meer hare op dele soos die borskas, rug bene en onderarms
Penis vergroot
Borskas en skouers vergroot
Groter spiersontwikkeling
Begin vinnig groei en word gewoonlik langer as vrouens
Hoe word estrogene vrygestel
Pituïtêre klier stel hormone vry in die bloedstroom wat die ovariums stimuleer
Wat is die reaksie op estrogeen
Ontwikkeling van borste
Pubiese hare en sigbare onderarmhare
Vetneerslae gee die kenmerkende vroulike vorm
Pelvis vergroot
Ovulasie kom voor
Menstruasie begin
Waaruit bestaan die manlike voortplantingstelsel
Testes
Kliere
Spermbuise
Penis
Wat is die skrotum
‘n sakagtige orgaan onder die penis waarin die testis voorkom
Ken 3 paragrawe van die testes op bl. 83
Beskryf die vas deferens
Volwasse spermselle word deur spier sametrekkings vervoer na die vas deferens. Die vas deferens verbind die testes met die uretra. Sperm word gevoed en tydelik gestoor in die epididimides en die vas deferens
Noem die kliere in die manlike voortplantingstelsel
Seminale vesekels
Prostaatklier
Cowperkliere
Ken sketse op p. 84 en 85
Watter funksie verrig die vloeistof wat die manlike kliere afskei, gee ook die naam daarvoor
Semen:
Voorsien voedingstowwe aan sperm
Aktiveer sperm beweging
Vervoer spermselle
Neutraliseer sure in die uretra en vagina
Dien as lubrikant
Beskryf die penis
Dis ‘n silindriese orgaan wat voor die skrotum aan die liggaam hang. Dit bestaan uit drie silindriese kolomme, sponsagtige erektiele weefsel. Hierdie weefsel bestaan uit bloedspasies
Wat is ereksie
Wanneer ‘n man seksueel geprikkel word, word bloedvloei na die penis verhoog deur senuwee reflekse en die bloed spasies word gevul met bloed. Die penis word styf en vergroot
Wat is die penis se werk
Dra semen oor na die vrou tydens seksuele omgang
Wat is ejakulasie
Refleksasie waartydens semen deur die uretra uitgeskei word
Waaruit bestaan die vroulike voortplantingstelsel
Ovariums
Uterus
Ovidukte
Vagina
Beskryf die ovariums in terme van waar dit is en wat dit doen
2 ovariums is geleë in die onderste gedeelte van die buikholte aan weerskante van die uteris langs die openinge van die buise van fallopius
Eierstokke produseer estrogeen en Progesteroon
Dit produseer ook eierselle en een eiers word gewoonlik elke 28 dae geproduseer.
Wat is ovulasie
Wanneer ‘n eiersel deur die eierstok vrygestel word
Beskryf die ovidukte
Strek vanaf die uterus tot by die ovariums maar is nie vas aan die ovariums nie
Na ovulasie word die ovum in die ovidukt opgeneem m.b.v fimbria en silia
Bevrugting vind plaas in die ovidukte en daarna word die ontwikkelende sigoot na die uteris vervoer deur silia en speirsametrekkings
Ken 3 paragrawe van uterus op p. 86
Beskryf die serviks
Dit is die nou punt van die uterus. Dit is geslote behalwe wanneer die vrou menstrueer, ovuleer of tydens geboorte
Wat is die vagina
‘n Gespierde kanaal wat na buite open. Dit ontvang semen tydens seksuele omgang
Noem die stadiums van voortplanting (in volgorde)
Gametogenese
Ovulasie
Kompilasie
Bevrugting
Inplanting
Ontwikkeling van embrio tot fetus
Geboorte
Wat is gametogenese
Produksie van gamete deur middel van meiose
Wat is gamete, noem die manlike en vroulike gameet
Gamete is geslagselle wat slegs die helfte van genetiese materiaal bevat
M- spermsel
V- eiersel
Wat is gonade, noem die manlike en vroulike gonade
Gonade vervaardig gamete
M- testes
V- eierstokke
Ken 2 paragrawe van kopulasie en die sperm se pad na die eiersel op bladsy 88 in handboek
Wat is bevrugting
Def- Die proses waar die nukleus van ‘n volwasse sperm versmelt met die nukleus van ‘n ovum en ‘n sigoot vorm
Slegs 1 sperm dring die ovum binne met die kopdeel, die stert word afgewerp
Sodra ‘n sperm die ovum deurdring het, word die wand ondeurdringbaar vir ander sperms. Binne die ovum versmelt die sperm met 23 kromosone met die kern van die ovum met 23 kromosone en vorm ‘n sigoot met 46 kromosone
Wat is inplanting
Na bevrugting begin die sigoot om te deel deur mitose terwyl dit na die uterus vervoer word. Na ‘n paar ure is die sigoot reeds ‘n balletjie selle. Die mulora heg aan die endomitruim en vorm ‘n plasenta
Dit staan bekend as inplanting en die sigoot word nou ‘n embrio genoem
Leer paragraaf van die plasenta onder op bladsy 89
Wat is die naelstring
Dit verbind die embrio aan die plasenta en bevat bloedvate wat suurstof en voedingstowwe aan die embrio lewer en afvalstowwe wegneem. Die bloed van die moeder en embrio is in noue kontak maar meng nie
Wat is die amnion
‘n Sakagtige membraan om die embrio, gevul met amnionvloeistof
Wat is die doel van amnionvloeistof
Absorbeer skokke en beskerm die fetus teen besering, temperatuur verander en dehidrasie
Wanneer word die embrio ‘n fetus
Na 2 maande se groei en ontwikkeling in die uterus
Wanneer vind geboorte plaas
Ongeveer 40 weke na bevrugting
Hoe werk die geboorteproses
Paar weke voor geboorte draai die fetus met die kop na onder. Die geboorteproses, of wel te kraam, gebeur wanneer die uterus ritmies saamtrek en ontspan
Die volwasse fetus word deur die uterus deur die vagina na buite gestoot en van die moeder geskei. Die naelstring word gebind en afgesny sodat die baba self kan asem haal. Die plasenta word na geboorte uitgewerp en die melkkliere in die borste van die vrou begin melk produseer
Ken paragraaf van voorbehoedmiddels op p. 91 in handboek
