Hoofstuk 3- Die Sirkulatoriese Stelsel

Question 1

Wat is die funksie van die sirkulatoriese stelsel

Answer 1

Vervoer nuttige stowwe soos nutriënte en suurstof na liggaamselle sodat sel respirasie en ander lewensprosesse kan plaasvind
Vervoer afval stowwe soos koolstofdioksied en oortollige water weg van liggaamselle sodat dit uitgeskei kan word

Question 2

Noem die dele waaruit die sirkulatoriese stelsel bestaan

Answer 2

1. Bloed- bloedselle, bloedplasma
2. Bloedvate- are, slagare, kapilêre
3. Die hart

Question 3

Wat is bloed

Answer 3

Lewende weefsel wat in bloedvate deur die liggaam sirkuleer

Question 4

Beskryf die voorkoms van bloed

Answer 4

Dis ‘n klewerige rooi vloeistof wat bestaan uit twee dele naamlik bloedplasma en bloedselle

Question 5

Wat is bloedplasma

Answer 5

Die vloeistof deel van bloed wat hoofsaaklik ‘n rol speel tydens die vervoer van nutriente, afvalprodukte en gasse in die liggaam

Question 6

Waar word bloedselle geproduseer

Answer 6

Beenmurg

Question 7

Beskryf witbloedselle, gee ook hul ander naam

Answer 7

Leukosiete is groter as rooibloedselle. Dit het ‘n onreëlmatige vorm en besit selkerne. Hulle funksie is in die liggaam teen infeksies te verdedig

Question 8

Beskryf rooibloedselle, gee ook hul ander naam

Answer 8

Eritrosiete is skyfvormig, buigsaam en besit nie selkerne nie. Die sitoplasma van hulle bevat hemoglobien wat yster bevat. Hemoglobien bind aan suurstof en vorm oksihemoglobien en koolstofdioksied en vorm karbaminohemoglobien. Die funksie van rooibloedliggaampies is dus om suurstof en koolstofdioksied deur die liggaam te vervoer

Question 9

Beskryf bloedplaatjies gee ook hulle ander naam

Answer 9

Trombosiete is klein deeltjies van selle wat ‘n rol speel in bloedstolling

Question 10

Noem die funksie van slagare, gee hul struktuur

Answer 10

Vervoer bloed onder hoë druk weg van die hart

Dit bestaan uit die dik gespierde elastiese wande om die hoë bloeddruk te weerstaan

Question 11

Noem die funksie van are, gee hul struktuur

Answer 11

Are vervoer bloed onder lae-druk na die hart toe

Die wande van are is dunner en minder gespierd as die wande van die slagare. Kleppe in die are veroorsaak dat bloed slegs in een rigting vloei en verhoed sodoende dat bloed terug vloei

Question 12

Beskryf kapilere bloedvate volledig

Answer 12

Slagare vertak om kleiner buisies genaamd kapilere te vorm. Die wande van kapilere is baie dun sodat die selle in noue kontak met die bloed is.

Suurstof en voedingstowwe kan dus maklik deur die wande van kapilere tot in die selle beweeg sodat sel respirasie kan plaasvind
Koolstofdioksied en afvalstowwe beweeg ook maklik deur die wande van kapilere tot in die bloed om verwyder te word hier ‘n proses wat bekend staan as ekskresie

Kapilere verenig weer om are te vorm wat bloed terug na die hart vervoer

Question 13

Leer skets van kapilere netwerk om selle in skrif

Answer 13

Done?

Question 14

Beskryf die uitwendige struktuur van die hart

Answer 14

Die hart is ‘n hol spierkragtige pomp orgaan wat bloed deur die hele liggaam pomp. Hy word omring deur ‘n membraan wat bekend staan as die perikardium

Question 15

Beskryf die inwendige struktuur van die hart

Answer 15

Die hart word verdeel in ‘n linker en regterkant deur ‘n spier land wat die septum genoem word. Hart kleppe skei die hart se bo en onderkante. Die hart bestaan dus uit vier hartkamers.
Die regterkant van die hart vervoer slegs stuurstof arme bloed en die linkerkant vervoer slegs suurstofryke bloed

Question 16

Beskryf die posisie van die hart

Answer 16

In die borsholte (torkas)
Net bo die diafragma
Tussen die longe
Agter die borsbeen (sternum)
Onderste punt effens na links

Question 17

Gee die funksies van al die hart kamers

Answer 17

Regter atrium- Ontvang gedeoksigeneerde bloed vanaf selle

Regter ventrikel- Pomp gedeoksigeneerde na die longe

Linker atrium- Ontvang geoksigeneerde bloed vanaf die longe

Linker ventrikel- Pomp geoksigeneerde bloed na die selle

Question 18

Leer lang vraag van bloedsirkulasie op bladsy 32 in handboek

Question 19

Wat is long sirkulasie

Answer 19

Sirkulasie van die bloed vanaf die hart na die longe en terug na die hart

Question 20

Wat is liggaam sirkulasie of sistemiese sirkulasie

Answer 20

Sirkulasie van die bloed vanaf die hart na die res van die liggaam selle en terug

Question 21

Wat is hartklop, waar meet ‘n mens dit, wat is die gemiddelde rustende hartklop en wat is die instrument wat gebruik word om dit te meet

Answer 21

Aantal slae wat die hart per minuut saamtrek en ontspan
Word gemeet aan die kante van die tragea en op die polsgewrig
70-75
Stetoskoop

Question 22

Wat is hoe bloeddruk gee die ander naam

Answer 22

Hipertensie is ‘n algemene toestand waarin die druk wat op slagare uitgeoefen word dikwels te hoog is

Question 23

Noem en beskryf die drie hoof faktore wat die druk op die wande van slagare beinvloed

Answer 23

Kardiale omset- hoeveelheid bloed wat elke minuut deur die ventrikels uit die hart gepomp word
Bloedvolume- hoeveelheid bloed in die liggaam
Weerstand- enige iets wat werk teen die vloei van bloed

Question 24

Noem en beskryf die drie weerstand faktore wat invloed het op die vloei van bloed

Answer 24

Buigsaamheid van die slagare se wande- gesonde slagare sit uit met elke hartklop om bloeddruk te verlaag
Deursnee van slagare- die liggaam kan die deursnee van die slagare vergroot of verklein volgens sy behoeftes
Digtheid van bloed- meer deeltjies in bloed soos proteïene en vet verhoog die digtheid, die hart moet harder werk om dik bloed deur die slagare te pomp

Question 25

Watter instrument meet bloeddruk

Answer 25

‘n rubbermansjet

Question 26

Wat is sistoliese en diastoliese druk

Answer 26

Sistoliese druk word bo-aan die lyn geskryf en dit is wanneer die hart saamtrek en die slagare uitsit

Diastoliese druk word onder die lyn geskryf en dit is wanneer die hart ontspanne is en die slagare krimp

Question 27

Wat is normale bloeddruk

Answer 27

120/80

Question 28

Hoekom is hoë bloeddruk gevaarlik

Answer 28

Dit beskadig met verloop van tyd die wande van die slagare. ‘n Swak slagaarwand kan ‘n vergroting vorm wat ‘n aneurisme genoem word. Dit kan bars en in die omliggende weefsel bloei wat bekend staan as bloeding

Klein skeurtjies in die wand van slagare kan cholesterol, vet en kalsium aantrek om ‘n plaak te vorm wat die slagaar blok. Soos wat dit meer word sal minder bloed deur die slagaar vloei.

Bloedselle kan vaskleef aan plaak om ‘n soliede massa te vorm wat bekend staan as ‘n bloedklont. Dit kan die bloedvloei verder verminder of heeltemal afsny. Weefsel wat nie genoeg bloed voorsien word word beskadig. Bloeddruk kan nou nog meer verhoog omdat die hart harder moet werk

Question 29

Skade aan slagare en swak bloedvloei kan lei tot die volgende kondisies:

Answer 29

Beroertes
Hartaanvalle
Niersiekte

Question 30

Hoe kan hoë bloeddruk verbeter word

Answer 30

Gesonde dieet

Beperk die inname van sout

Beperk die inname van verwerkte voedsel

Vermy oormatige alkohol inname

Oefen gereeld

Verloor gewig indien jy oorgewig is

Moenie rook

Question 31

Wat is ‘n hartaanval gee die simptome

Answer 31

‘N vetterige stof naamlik plaak veroorsaak ‘n blokkasie in die kolonere arterie en veroorsaak dat die hartspier nie suurstof en ander voedingstowwe ontvang en die weefsel beskadig word of doodgaan

Pyn in die borskas linkerarm en nek
Naarheid en braking

Question 32

Noem die faktore wat ‘n hartaanval veroorsaak

Answer 32

Vetterige dieet
Min oefening
Vetsug
Rook
Gereelde alkoholmisbruik
Geneties oorerflik

Question 33

Noem die twee maniere waarop beroertes veroorsaak kan word

Answer 33

Gebarste bloedvat in die brein (Bloedings beroerte)
Geblokkeerde bloedvat in die brein (Iskemiese beroerte)