Hoofdstuk VIII. Tussengeschillen

Question 1

Wat zijn tussengeschillen?

Answer 1

• Tussengeschillen zijn proceshandelingen die niet noodzakelijk in elke procedure voorkomen maar die blijk geven tot een nieuwe betwisting: tussen de partijen of met een derde.
• Soorten:
  
  1. Excepties
  2. Tussenvorderingen
  3. Hervatting van het geding
  4. Afstand van het geding
  5. Wraking
  6. Ontkentenis van proceshandelingen

Question 2

Wat zijn excepties?

Answer 2

• Excepties zijn verweermidellen, waarmee een partij zich dus tegen de inhoudelijke aanspraken (matrieelrechtelijke excepties) of proceshandelingen (procesrechtelijke excepties) van de tegenpartij verzet.
• Louter procedurele excepties: art. 851, 852, 853, 857

Question 3

Wat zijn tussenvorderingen?

Answer 3

• Tussenvorderingen: bv. bij prorogatie van bevoegdheid.
• Zij genieten bijzondere procesregels: dit is voor de samenhang tussen de hoofd en tussenvorderingen en de proceseconomie.

Question 4

Hoe zit het met de ontvankelijkheid van een nieuwe eis?

Answer 4

• Onder “nieuwe eis” = volstrekt nieuwe vordering en ook de uitbreiding of wijziging van de oorspronkelijke vordering.
• Art. 807: de nieuwe eis moet betrekking hebben op een feit dat in de dagvaarding vermeldt staat: dezelfde oorzaak: ex aedem causa. Dit artikel raakt de openbare orde niet, dus de miskenning mag niet voor het eerst in Cassatie worden opgeroepen.
• Aanvullende eis daarentegen zit impliciet al besloten in de oorspronkelijke eis: art. 808.

Question 5

Wat met de ontvankelijkheid van de tegenvordering?

Answer 5

• Artikel 809: tegenvordering is niet onderworpen aan de ontvankelijkheidsvoorwaarde van art. 807: het is enkel nodig dat de verweerder de tussenvordering instelt tegen de eiser, zelfs als die geen uitstaans heeft met de oorspronkelijke vordering.
  
  • Maar enkel in eerste aanleg. In tweede aanleg moet er wel een verwantschap zijn met de hoofdvordering, dus een feit in de dagvaarding of als het op basis is van gewijzigde omstandigheden tijdens het geding.
• Als de hoofdvordering onontvankelijk is, dan kan de tegenvordering nog blijven bestaan, want die heeft een onafhankelijk voorwerp. Dit is ook het geval als die tegenvordering veerband houdt met de hoofdvordering.

Question 6

Wat is een vordering tot tussenkomst?

Answer 6

• Tussenkomst betekent dat een buitenstaander partij wordt.
• Tussenkomst kan vrijwillig (via verzoekschrift) of gedwongen (via dagvaarding) zijn, afhankelijk of de derde het iniatief neemt.
• Tussenkomst kan ook:
  
  • Aggressief: de derde wil een veroordeling. Dit is niet mogelijk voor het eerst in hoger beroep: art. 821.
  • Bewarend: wanneer ze enkel tot doel heeft de belangen van de tussenkomende partij of een van de actuele partij te beschermen.
• Deze tussenkomst heeft een autonoom karakter en kan dus blijven bestaan, ook al is de hoofdvordering niet ontvankelijk of niet gegrond.

Question 7

Wat houdt ontkentenis van proceshandeling in?

Answer 7

• Dit beoogt een proceshandeling van onwaarde te laten verklaren wegens ontstentenis van (stilzwijgende of uitdrukkelijke) volmacht: art. 848-850.
• Dit kan principaal of incidenteel gebeuren, afhankelijk of het buien of binnen het geding waarin de ontkende proceshandeling werd verricht: art. 849.

Question 8

Wat is hervatting van het geding?

Answer 8

• Hervatting van geding is de proceshandeling waarbij een procespartij in de plaats treedt van een andere, als gevolg van rechtsopvolging in de loop van het geding, eventueel na opschorting van de procedure.
  
  • Bv. overlijden van een parocespartij.
• Zolang er geen gedinghervatting gebeurt, blijft dat overlijden zonder gevolg op procedureel vlak. Dus een vonnis kan gewezen worden voor of tegen iemand ie op het moment van de uitspraak is overleden. Dus de erfgenamen zullen het geding hervatten, desnoods na dagvaarding door de tegenpartij.
• Ook bij een cessie van een schuldvordering aan een derde. Hierbij heeft de oorspronkelijke schuldeiser geen belang meer bij de procedure.
• Artikel 815: er is twijfel in de praktijk wanneer er juist een gedinghervatting is vereist.
• Soms bij overlijden doet het strikt persoonlijke vorderingen uitdoven = verlies van voorwerp van de vordering.

Question 9

Afstand van het geding?

Answer 9

• Afstand is het prijsgeven van een vordering, proceshandeling, bv. een conclusie of van een argumenten (afstand van een middel). Tegenpartij kan de exceptie van stand inroepen.
  
  • Gevolg = uitschakeling van de rechtsgevolgen van de proceshandeling in kwestie. Afstand van de hoofdvordering = einde proces.
• Bv. doorhaling op de algemene rol: art. 730.
• Kan stilzwijgend of uitdrukkelijk. Hte uitvoeren geldt als een beruchting wat neerkomt op een impliciete afstand van rechtsmiddelen; Het niet-verschinen van de eiser is geen stilzwijgende afstand.
• Afstand van een geding is iets anders dan afstand van rechtsvordering = afstand van het betrokken subjectieve recht: art. 821

Question 10

Wat is wraking?

Answer 10

• Wraking strekt ertoe en rechter wiens onpartijdigheid wettig betwijfeld kan worden, te verwijderen uit de zetel die de zaak behandelt: art. 828-847.
• Dit is iets anders dan de onttrekking van de zaak aan de rechter wegens wettige verdenking = dit is het weren van de hele rechterlijke instantie, niet de betrokken rechter ut singuli. Hierbij zou de rechtbank ook in een andere samenstelling niet bij machte zijn om de zaak onpartijdig te behandelen.
• Wrakingsgronden staan in art. 828 exhaustief opgelijst.
  
  • Schending van art. 6 EVRM was geen reden voor een wraking, je moest daarvoor wachten op de volgende aanleg.
  • Maar nu ook een algemene wrakingsgrond ingevoerd = wettige verdenking dus de schijn van partijdigheid.
• Een derde kan ook een wraking inroepen, maar dan moet je een advocaat met 10 jaar ervaring hebben en er is ook geen schorsende werking voor wraking door een derde.