hoofdstuk 6

Question 1

Wat zijn de algemene impact van klimaatsveranderingen tijdens de overgang van het Pleistoceen naar het Holoceen?

Answer 1

Temperatuurstijging en toename van neerslag in bepaalde regio’s wat leidde tot aanpassing van menselijke groepen aan nieuwe habitats en de overschakeling van voedselvergaring naar voedselproductie.

Question 2

Welke regio’s hebben veranderingen doorgemaakt tijdens het neolithicum?

Answer 2

Zuidwest-Azië Midden-Amerika Oost-Azië met een focus op het Nabije Oosten.

Question 3

Wat zijn de specifieke klimatologische en ecologische veranderingen in het Nabije Oosten?

Answer 3

Boomloze steppes werden omgevormd tot opengesloten bossen met de introductie van nieuwe planten vooral grootzadige eenjarige grassen zoals tarwe en gerst.

Question 4

Wat zijn de ontwikkelingen in het Nabije Oosten met betrekking tot planten?

Answer 4

Intensieve inzameling van wilde cerealen gebruik van voorraadkuilen ontstaan van semi-permanente nederzettingen met ronde hutten en nieuwe artefacten zoals sikkelklingen en maalstenen.

Question 5

Wat houdt domesticatie van grassen in het neolithicum in?

Answer 5

Het manipuleren van grassen om taaiere aarspillen en granen te creëren met de verbouwing van tarwe en gerst rond 10.000 BP.

Question 6

Welke dieren werden gedomesticeerd in het neolithicum en wanneer?

Answer 6

Rond 9000 BP schapen en geiten later varkens en rond 8000 BP runderen met een rituele rol in Çatalhöyük.

Question 7

Wat zijn de oorzaken van de economische transitie naar landbouw en veeteelt?

Answer 7

Natuurlijke factoren zoals gunstige klimatologische omstandigheden en bevolkingsdruk evenals culturele factoren zoals creatief ingrijpen door gemeenschappen.

Question 8

Wat zijn de gevolgen van de economische ommezwaai in het neolithicum?

Answer 8

Technologische sociale en ideologische veranderingen actieve beïnvloeding van het milieu overgang naar permanente nederzettingen en ontstaan van specialisaties en complexe organisatievormen.

Question 9

Wat zijn de kenmerken van de bandkeramiekcultuur in West-Europa?

Answer 9

De verspreiding van innovaties via de Donauvallei en de leemgebieden van Moravië en Bohemen met archeologische cultuur en typisch aardewerk.

Question 10

Wat zijn de kenmerken van bandkeramische nederzettingen?

Answer 10

Dorpen met 10-15 huizen en ca. 100 bewoners gelegen aan de randen van leemplateaus met grote langwerpige vierschepige huizen.

Question 11

Wat zijn de twee soorten aardewerk in de bandkeramiekcultuur?

Answer 11

Fijnwandig versierd aardewerk en ruwer onversierd aardewerk.

Question 12

Wat zijn de kenmerken van de Rssen-cultuur?

Answer 12

Langgerekte boerderijen met een onregelmatig rechthoekig grondplan en dakconstructie waarschijnlijk zadeldak.

Question 13

Wat zijn de belangrijke kenmerken van de Michelsbergcultuur?

Answer 13

Typische aardewerkvormen zoals de tulpbeker en broodschotels en een sterke aanwezigheid van vuursteenwerktuigen.

Question 14

Wat zijn de kenmerken van de trechterbekercultuur?

Answer 14

Kenmerkende aardewerkvormen zoals vazen met vlakke of afgeronde bodems en trechtervormige halzen.

Question 15

Wat zijn de belangrijkste kenmerken van hunebedden?

Answer 15

Megalithische grafmonumenten gebouwd met zwerfstenen vaak overdekt met een aarden wal en zichtbaar van enige afstand.

Question 16

Wat zijn de economische veranderingen in het laatneolithicum?

Answer 16

Intensificatie van landbouw ontginning van nieuwe gebieden en gebruik van het eergetouw als nieuwe landbouwtechniek.

Question 17

Wat zijn de functies van megalithische monumenten in het laatneolithicum?

Answer 17

Ze evolueren van collectieve graven naar individuele begravingen en kunnen ook dienen als cultusdomeinen en heiligdommen.

Question 18

Wat is de standaardmaat van de megalithische yard?

Answer 18

083 m

Question 19

Bij welk monument culmineert de monumentale ontwikkeling rond 2100 v.C.?

Answer 19

Stonehenge

Question 20

Wat vereist de monumentale ontwikkeling rond 2100 v.C.?

Answer 20

Centrale organisatie en supra-regionale rekrutering.

Question 21

Wat is de architectuur van Stonehenge?

Answer 21

Centrale gesloten cirkel van monolieten met horizontale stenen.

Question 22

Wat is de vorm van de trilithons in Stonehenge?

Answer 22

Hoefijzervormige trilithons.

Question 23

Waar is de architectuur van Stonehenge mee verbonden?

Answer 23

Met de stand van de zon en maan.

Question 24

Wat zijn mogelijke functies van Stonehenge?

Answer 24

Centra voor samenkomsten inzameling en herverdeling van goederen rechtspraak en rituelen/religieuze ceremonies.

Question 25

Welke verkeerde associatie bestaat er met Stonehenge?

Answer 25

Met Keltische drudes.

Question 26

Wat zijn kenmerken van nieuwe maatschappijvormen in het neolithicum?

Answer 26

Centrale machtsstructuren (chiefdoms) transport en ruilhandel over grote afstanden.

Question 27

Wat zijn voorbeelden van invloed van henges op territoriale organisatie?

Answer 27

Er zijn weinig sporen van machtscentra in NW-Europa dat als doorgangsgebied fungeert.

Question 28

Wat is de migratie van strijdhamerlieden uit Centraal-Europa?

Answer 28

Zoektocht naar nieuwe weidegronden en het rooien van bossen in nieuwe gebieden.

Question 29

Welke technologieën werden geïntroduceerd door de migratie van strijdhamerlieden?

Answer 29

De wiel kar en mogelijk Indo-Europese talen.

Question 30

Wat is de huidige inzicht over lokale ontwikkelingen in het neolithicum?

Answer 30

Er is meer nadruk op lokale ontwikkelingen en echte nederzettingen zijn nog weinig gekend.

Question 31

Wat zijn veranderingen in de dodenbestel tijdens het neolithicum?

Answer 31

Overgang van collectieve graven naar individuele graven onder grafheuvels.

Question 32

Wie werden er onder grafheuvels begraven?

Answer 32

Alleen stichters van nederzettingen.

Question 33

Wat is de betekenis van grafheuvels in het neolithicum?

Answer 33

Als symbool van ideologische verandering van collectieve naar individuele familiegebonden ideologie.

Question 34

Wat is de standvoetbeker- of enkelgrafcultuur?

Answer 34

Cultuur van 3000-2500 v.C.

Question 35

Wat is een kenmerk van aardewerkvormen in de standvoetbeker cultuur?

Answer 35

Slanke beker met S-vormig profiel en smalle standvoet.

Question 36

Wat zijn de versieringstechnieken voor aardewerk in de standvoetbeker cultuur?

Answer 36

Omlopende touwindrukken groeflijnen en zigzag spatelindrukken.

Question 37

Wat zijn de fasen van versiering in de standvoetbeker cultuur?

Answer 37

Aanvankelijk beperkt tot het bovendeel van de potten later over de hele wand (all-over-ornamented fase AOO).

Question 38

Wat zijn de kenmerken van strijdhamers uit de neolithische periode?

Answer 38

Materiaal is hardsteen doorboorde voorwerpen en een zijde met bijlsnede en andere zijde met een vlakke afgeronde hamerkop.

Question 39

Hoe was de ligging van de overledene in begrafenisrituelen?

Answer 39

Houding op de zij met opgetrokken knieën.

Question 40

Wat is de oriëntatie van mannen en vrouwen in graven?

Answer 40

Mannen aan de rechterzijde hoofd naar het westen; vrouwen aan de linkerzijde hoofd naar het oosten.

Question 41

Wat is de culturele en historische context van de neolithische begrafenisrituelen?

Answer 41

Geassocieerd met de verspreiding van de Indo-Europese taal en cultuur met oorsprong in oostelijke steppegebieden.

Question 42

Wat verwijzen touwbekers naar in de neolithische cultuur?

Answer 42

Naar vlechtwerk recipiënten typerend voor oostelijke herdersgemeenschappen.

Question 43

Wat is de klokbekercultuur?

Answer 43

De cultuur van 2600-2000 v.C. het tweede laatneolithisch complex.

Question 44

Wat zijn de kenmerken van klokbekers?

Answer 44

Vlakke bodem omgekeerde klokvormig profiel zorgvuldig gepolijste wanden volledig versierd met touwindrukken groeflijnen en schuine kerfspatelindrukken vaak in zones opgedeeld.

Question 45

Wat zijn de kenmerken van bekerpotten in de klokbekercultuur?

Answer 45

Ruwwandig en minder versierd gebruikt voor voedselbereiding.

Question 46

Wat zijn andere materiële cultuurvoorwerpen uit de neolithische periode?

Answer 46

Kleine koperen dolken knopen van amber vuurstenen pijlpunten en stenen polsbeschermers.

Question 47

Wat zijn de eerste metalen voorwerpen uit de neolithische periode?

Answer 47

Eenvoudige dolkjes of priemen van Bretoens koper.

Question 48

Wat zijn de interpretaties over de klokbekercultuur?

Answer 48

Handelstheorie en evolutietheorie.

Question 49

Wat stelt de handelstheorie voor over klokbekerdragers?

Answer 49

Klokbekerdragers als reizende handelaars op zoek naar nieuwe ertsgebieden.

Question 50

Wat stelt de evolutietheorie voor over de klokbekercultuur?

Answer 50

Lokale ontwikkeling vanuit de standvoetbekercultuur.

Question 51

Wat zijn belangrijke maatschappelijke ontwikkelingen in de neolithische periode?

Answer 51

Opkomst van nieuwe grondstoffen en handel als steeds belangrijkere factor.