Hoofdstuk 3. Verenigde Staten Flashcards
1
Q
Tot welk rechtsstelsel behoort het Amerikaanse recht?
A
- Het Amerikaanse recht wordt ingedeeld bij de common law.
- Ook deel common law: republiek, president, geschreven grondwet, rechtbanken kunnen aan grondwettigheidscontrole doen van de wet, Engelsen niet (power of the Supreme Court)
- Rechtspraak is belangrijke bron uit recht, maar ook veel Engelse begrippen vinden we terug in het Amerikaanse recht.
- Bv. Trust
- Verschil equity - common law.
- Nooit een writ-systeem = algemene writ ingevoerd = 1 vordering tot een actie.
- Ingewikkelde structuur = federaal en statelijke structuur.
- Federale rechter voor het geheel van de VS en elke staat eigen rechter.
- Geen Amerikaanse common law en geen Amerikaans burgerlijk recht.
- Elke staat eigen common law, de US supreme Court heeft geprobeerd om algemeen US common law te creëren maar ze zijn teruggefloten.
- Parallelle structuur van rechtscollege.
- Elke staat eigen supreme court.
- Ook federale rechtscolleges.
- Supreme Court van de VS: de top van piramide. dit is de laatste rechter, niet alleen grondwettelijke zaken, ook materieelrechtelijke zaken: ook leave to appeal.
2
Q
Korte geschiedenis VS?
A
- Native Americans. Engelse kolonisten stichten 13 kolonies. zuidelijke staten meer klassenmaatschappij, noordelijke staten zijn boeren.
- Groot verschil tussen de staten.
- Books of Authority meegenomen uit Engeland in die waren verspreid: vooral die van Blackstone. Daarom ook common law: Parlement van Westminister bleef ook bevoegd voor de 13 kolonies.
- Kolonies moesten belastingen betalen: No taxation without representation.
- 1776, 4th of July: verklaring van onafhankelijkheid: door Thomas Jefferson.
- Twee strekking daarna om te beslissen wat nu te doen met nieuwe staat:
- Federalisten = sterke centrale staat: vooral Noordelijke staten: John Adams, Hamilton.
- Democraten, confederalisten: Zuidelijke staten: Jefferson. Willen veel macht voor de deelstaten.
- 1787: Grondwet: sterk centraal gezag maar ook grote bevoegdheden voor deelstaten.
- Recht is niet federaal. Federale staat enkel voor wat door de Grondwet is bepaald = uitzondering.
- Als niets in de grondwet staat → staten bevoegd. Wel wat nuanceringen.
- 1791: Bill of Rights: amendementen: 10: vrijheid van meningsuiting, vrijheid van wapensdracht.
- Northwest Ordinance: hoe het hele gebied gaat koloniseren, geen slavernij daar (Jefferson vond dit ook).
- 1803: Louisiana Purchase: Fransen verkopen Louissiana. Burgeroorlog ontstaat door zuidelijke staten. Die scheuren zich af en stichten een confederale staat = geconfedereerde staten. Noorden wint en nieuw amendement: slavernij wordt afgeschaft.
3
Q
Wat met de Amerikaanse Grondwet? Principes
A
- Principe Volkssoevereiniteit: alle macht van het volk.
- Scheiding der machten. Washington wou wel een sterke executieve, maar verantwoording aan het volk, die niet verantwoordelijk is voor het parlement:
- Wel afzetten via impeachment procedure. Maar in principe kan het parlement hem niet raken.
- Omgekeerd ook niet: president kan het parlement niet raken. President geen wetgevende machten.
- Checks and balances. Evenwichten:
- Bv. parlement kan maar wetten aannemen als president goedkeurt = dus een vetorecht. Kan wel overruled worden door een gekwalificeerde meerderheid.
- Bevoegdheden van het federale gezag in de staten.
- Regel: staten hebben volheid van bevoegdheid.
- Tweekamerstelsel: ook hier evenwichten.
- Huis van afgevaardigden = volgt aantal inwoners. California meeste zetels.
- Senaat: Elke staat heeft er 2.
- Grondwet aangevuld met Bill of Rights: amendementen die de grondwet aanvullen.
- Section 8 van de Grondwet = bevoegdheden federaal niveau:
- Belastingen heffen.
- Technische dingen.
- Federale rechtbanken oprichten: bankruptcy: faillissemenetsrecht, leger, navy.
- Interstaatse handel = dan is Congres bevoegd! Dit is belangrijk. Ook tegen discriminerende bepalingen.
4
Q
Hoe kan het federaal niveau macht naar zich toe trekken?
A
- Grondwet zelf: de bevoegdheden.
- Supreme Court-rol
- Interstaatse handel: impliciet is al voldoende.
5
Q
Wat kan Supreme Court doen?
A
- Judicial review, grondwettigheid. Wetgeving of rechtspraak voor alle staten controleren op conformiteit met de grondwet en als die Supreme Court federalistische koers varen → macht toenemen van federale macht.
- Marbury v. Madison: zichzelf de bevoegdheid om te toetsen aan de grondwet.
- Supremacy Clause = elke federale norm/wet heeft voorrang op de staten.
6
Q
Wat met verdragen?
A
- Verdragen worden ondertekend door de president = hetzelfde niveau als de wet! Dus ook voorrang want Supremacy Clause.
- Wanneer er federale wetgeving is → federale rechtbank is bevoegd. Conflict tussen bewoners van verschillende staten ook federale rechtbank.
7
Q
Belang Rechtsleer?
A
- Enorm belang: Rechtsleer: belangrijke rol want enorm veel rechtspraak: restatements. De American Law Institute schrijven over verschillende rechtsdomeinen nuttige statements = boek dat de huidige stand van zaken voor heel Amerika weergeeft. Ze geven soms wel hun eigen standpunt te duidelijk neer.
- Onderscheid common law en uitvoerende maatregelen = executive orders die de president kan nemen.
8
Q
Wat doet artikel 9, hoofdstuk 1?
A
- Uniform recht creëren door commissionars die enkel handboeken schrijven:
- Modelwetgeving: bv. Uniform Commercial Code.
- Federaal niveau is niet bevoegd om zoiets aan te nemen. Bedoeling dat die onderdelen worden voorgelegd aan de staten en dan door die staten geïmplementeerd worden.
- Creëert uniform recht, maar geen federaal recht.
- Heel veel staten allemaal verschillend recht en sommige staten zelfs codexen maar blijft wel common law jurisdictie:
- Uitzondering: Louisiana: franse kolonie: deels civil law en deels common law. Mixed legal system.
9
Q
Is Amerika nog common law?
A
- Amerikan toch trouw gebleven aan de common law:
- Invloed van die books of Authority: Blackstones en law schools.
- Elke staat heeft eigen common law: Californie bv. echte civil code. Maar blijft common law jurisdictie → precedentenwerking! Bestaan van codes sluit niet uit dat men te maken heeft met common law. Voor de federale hoven en rechtbanken ook een code: gerechtelijk wetboek.
10
Q
Wat is American Realism?
A
- Roscoe Pound maar ook Oliver Wendel Holmes: “the history of the law has not been logic, but experience”.
- Hij voorspelt de toekomstige jurist zowel econoom, socioloog, jurist. Dus open visie op inbreng van alle andere wetenschappen.
- Amerikaans denken blijft werken met concepten en met juridische begrippen: maar nieuw inzicht dat er een resultaat moet zijn. Combineren van juridische dogmatiek met inzichten uit andere disciplines.
- Belangstelling law and economics, law and literature,…
- Andere belangrijke: Llewelyn = man van uniform commercial code. Recht moderniseren.
- Braindeis = rechter Supreme Court: collega van Holmes: Braindeis Brief = conclusie over het arbeidsrecht. Dit was documentatie, statistieken, economische gegevens → historische gebeurtenis.
11
Q
Wat zijn de motoren die harmonisatie van het recht proberen?
A
- Nationale wetgeving = via grondwet. Ficaal recht: US bankruptcy courts and the US bankruptcy code.
- Law Schools = rechtsfaculteiten. Soort ius commune dus de algemene principes = groter blikveld.
- American Law Institute = statements. Rechtsleer van belang!
- Uniform Codes: bv. Uniform commercial code, commissioners, national conference. Idee van Llewelyn: modelwetten.
12
Q
Onderscheid tussen federale en statelijke rechtbanken?
A
- Twee piramides met telkens een eerste aanleg, courts of appeal, supreme court per staat: ook federaal een gelijkaardige structuur.
- Allemaal precedenten-systeem: elke lage rechtbank is gehouden de uitspraken van de hogere jurisdictie te aanvaarden.
- Federale zowel common law van de staat als federaal.
- Amerikanen steeds mogelijk om af te wijken van hun eigen precedenten: Engeland minder soepel. Ook te maken met realisme.
13
Q
Wat is prospective ruling?
A
- Modulering van een rechterlijke uitspraak in de tijd.
- Effecten van de uitspraak worden geregeld in de tijd. Bij ons is dat ontdenkbaar: bij ons is een uitsprraak van de rechter declaratief: die zegt wat het is en het is altijd zo geweest.
- Voor Supreme Court: consultief: rechtspraak: als de rechtsregel wordt uitgelegd en omvang ervan wordt gepreciseerd is dat net alsof de wetgever dat zou doen = realisme.
- Rechtspraak is wetgeving, zeker van de US Supreme Court.
- Dus prospective ruling is eigenlijk rechterlijk overgangsrecht = overgangsregelingen.
- Hof van Cassatie nu ook wel soms afwijken van hun eigen precedenten en ook zeggen dat de nieuwe rechtspraak enkel geldt voor toekomstige gevallen: dit komt uit Amerika! Ook het EHRM/
14
Q
Wat is de American Rule?
A
- elke partij betaalt zijn eigen kosten.
- <-> English Rule: betaalt de verliezer de kosten van de tegenpartij.
- Wij zijn opgeschoven naar English rule. Prof is er tegen. Dit is een soort objectieve aansprakelijkheid.
15
Q
Wat is class action?
A
- Soms schade die heel veel mensen een heel klein beetje treft.
- Meestal via punitive damages = ook voor voorkomen toekomstige schade: echt een straf. Moeilijk om te verdelen.
- Wij nu ook opgenomen in Boek 17 WER: rechtvorderingen tot collecteif herstel: bij ons gelimiteerd omdat men geen Amerikaanse toestanden wilt. Enkel door de minister-erkende instellingen: bv. Test Aankoop.