Hoofdstuk 3: Cel anatomie en fysiologie deel 1

Question 1

Neuronen

Answer 1

Informatieverwerking

Question 2

Gliacellen

Answer 2

Steuncellen, ondersteunen neuronen door: fysieke steun/bescherming, voedingsstoffen, verhogen van geleiding , lijmen neuronen aan elkaar.
Zelf niet direct betrokken bij de informatieverwerking.

Question 3

Waaruit bestaan neuronen

Answer 3

Dendrieten = verzamelen info (input), contactpunt met axon
Cellichaam = Celkern, DNA, integratie informatie
Axon = boodschappen doorgeven (output), begint eind cellichaam (axonheuvel, wordt informatie wel of niet doorgestuurd)

Question 4

Soorten neuronen

Answer 4

• Sensorische neuronen: input cellen, afferent, info doorgeven aan CZS
  Lange dendrieten, korte axonen, dendrieten/cellichaam liggen buiten CZS, axon binnen CZS
• Interneuronen: verbinden sensorische/motorische neuronen
  Korte dendrieten, korte axonen, dendrieten, cellichaam, axon binnen CZS
• Motorische neuronen: output, efferent, info brengen van CZS naar spieren
  Korte dendrieten, lange axonen (omgekeerde weg van de sensorische neuronen). Dendrieten + cellichaam binnen CZS, axon buiten CZS

Question 5

Soorten gliacellen

Answer 5

• Ependymcellen: productie cerebrospinale vloeistof (CSF)
• Astrocyten: structurele ondersteuning aan CZS. Verplaatsen voeding en chemische stoffen. Bloed-hersen-barrière.
• Microgliacellen: gezond hersenweefsel, identificeren lichaamsvreemd weefsel en vallen dit aan, afweercellen. Zorgt voor plaque –> Alzheimer. Komen voort uit het bloed.
• Oligodendrogliacellen: myelinisatie axonen –> verbeterd snelheid geleiding van axonen en efficiëntie van neurale transmissie. Zitten in het CZS, meerdere neuronen tegelijk.
• Schwann cellen: In het perifere zenuwstelsel, één neuron.

Question 6

Herstel cellen

Answer 6

In het CZS kunnen beschadigde cellen niet herstellen (oligodendrogliacellen), in het PZS kan dit wel (schwann cellen)

Question 7

Celmembraan

Answer 7

Scheidt intracellulaire en de extracellulaire vloeistof.
Bestaat uit 2 fosfolipide moleculen
- kop: hydrofiel = bindt aan water
- staart: vetzuur, hydrofoob = bindt niet aan water
Alleen kleine ongeladen moleculen kunnen d.m.v. passief transport het celmembraan passeren.
Het celmembraan is semipermeabel: alleen specifieke moleculen kunnen passeren.
Kanaal = laat specifieke ionen door
Poort = Laat specifieke ionen door als de poort open is
Pomp = actief transport , gebruikt energie (ATP) , pompt specifieke ionen de cel in en anderen eruit.
Dit zijn eiwitten

Question 8

Celkern

Answer 8

Omgeven door nucleair membraan, binnenin de celkern bevinden zich de chromosomen (bevatten gehele genetische code van een individu).
DNA (ACGT)
De nucleus van elke menselijke cel bevat 23 chromosomen paren.
Paar 1-22: autosomen, bepalen fysieke kenmerken en gedragsfuncties
Paar 23: geslacht
Genetische afwijkingen: Trisomie #21 –> syndroom van down

Question 9

Een gen

Answer 9

Een segment van een grote DNA streng

Question 10

Allelen

Answer 10

Overeenkomstige genen in een chromosomenpaar , 1 van de moeder, 1 van de vader.
Hetzelfde = homozygoot
Verschillend = heterozygoot
Dominant/recessief –> ze leiden tot een bepaalde eigenschap op niet

Question 11

Meest voorkomende DNA sequenties
Minder voorkomende DNA sequenties

Answer 11

Wild-type allel
Mutaties (nadelig/voordelig/neutraal)

Question 12

Genen zijn de ….

Answer 12

blauwdruk voor eiwitsynthese in het endoplasmatisch reticulum.

Question 13

Verloop van basen

Answer 13

Basen - aminozuren - peptiden - eiwitten - cellen

Question 14

Aminozuren

Answer 14

Worden gecodeerd in DNA sequenties van 3 nucleotide basen (codons) en getranscribeerd op mRNA
Ketens van aminozuren = peptiden
Lange peptide ketens met een specifieke vorm = eiwitten

Question 15

Stappen van eiwitsynthese

Answer 15

DNA –> mRNA –> aminozuren –> eiwitten

Question 16

Golgi lichaam

Answer 16

Eiwitten verpakken en klaarmaken voor transport

Question 17

Microtubuli

Answer 17

Transport