Hoofdstuk 12

Question 1

Psychose

Answer 1

Toestand waarbij de persoon de grip op de situatie is verloren. 2 manieren
- functionele psychose
- niet-functionele psychose

Question 2

Niet functionele psychose

Answer 2

Psychose die bepaald wordt door een medische of neurologische oorzaak. Bv door drugs of ziekte.

Question 3

Functionele psychose

Answer 3

Psychose die bepaald wordt zonder medische of neurologische oorzaken, maar door psychiatrie.

Question 4

Psychose kan worden vastgesteld door bepaald symptomen;

Answer 4

Positieve symptomen
Negatieve symptomen
Cognitieve symptomen
desorganisatie en affectieve symptomen

Question 5

Positieve symptomen

Answer 5

Symptomen waarbij sprake is van overmaat of stoornis van de normale functies.
- wanen; cliënten hebben overtuigingen die niet kloppen met de werkelijkheid
- hallucinaties; cliënten hebben zintuiglijke ervaringen die niet overeenkomen met de werkelijkheid
- formele denkstoornis; stoornis in het denkproces waardoor men zichzelf en anderen lastig kan begrijpen
- chaotisch gedrag; gedesoriënteerd gedrag of spraak

Question 6

Negatieve symptomen

Answer 6

Stoornissen waarbij er sprake is van een vermindering van de normale functies;
- sociale terugtrekking
- gebrek aan aandrift en initiatief; geen sociaal contact maken of behouden
- anhedonie; gebrek aan het ervaren van plezier
- affectvervlakking; vermindering van emotie ervaring

Question 7

Desorganisatie en affectieve symptomen

Answer 7

Desorganisatie, angst, depressie en manie.

Question 8

Schizofrenie dsm-v
A-criterium

Answer 8

• wanen
  -hallucinaties
• chaotische spraak
• gedesoriënteerd/catatoon gedrag (motorisch vreemd/apart gedrag)
• negatief symptoom
• inappropriate effect; emoties uiten die ongemakkelijk zijn in een bepaalde situatie.

Voor min 1 maand aan 2 of meer van bovenstaande voldoen. Minimaal 1 hiervan moeten wanen, hallucinaties of gedesoriënteerd/catatoon gedrag zijn.

Question 9

Schizofrenie dsm-v
B-criterium

Answer 9

• negatieve symptomen
• 2 symptomen van criteria A in verzwakte mate

Minimaal 6 maanden en er moet sprake zijn van opmerkelijk disfunctioneren. Mag geen sprake zijn van exclusies; stemmingsstoornis, stoornis als gevolg van lichamelijke ziekte, als gevolg van middelengebruik en autisme.

Question 10

Schizofreniforme stoornis

Answer 10

Voldaan aan alle criteria van dsm-v A, alleen bij B is het 6 maanden criterium nog niet voldaan. Lijkt dus op schizofrenie maar dan korter. Als de observatie periode te kort is kan altijd de diagnose schizofrenie nog gegeven worden.

Question 11

Schizoaffectieve stoornis

Answer 11

Ononderbroken ziekteperiode waarin zowel wordt voldaan aan stemmingsepisoden als aan criteria A van schizofrenie. Verder moet er sprake zijn geweest van wanen of hallucinaties buiten de stemmingsperiodes om. Wordt gekenmerkt als;
- bipolair type; naast depressieve episodes minimaal 1 hyopmane of manische episode
- depressieve type; tijdens stemmingsperiodes komen alleen depressieve episodes voor.

Question 12

Waanstoornis

Answer 12

Stoornis waarin men denkt in waanideeën. Het waanidee moet minsten 1 maand standhouden zonder dat er hallucinaties op de voorgrond staan. Er mogen wel hallucinaties plaatsvinden, mits ze in het thema staan van de waan. Cliënt moet niet opmerkelijk disfunctioneren en functioneert buiten de waan gewoon naar behoren.

Question 13

Erotomanische type waanstoornis

Answer 13

De waan waarin men denkt dat een hoger geplaatst persoon verliefd op hen is.

Question 14

Grandiose type waanstoornis

Answer 14

Waan waarbij de cliënt denkt dat hij of zij een invloedrijk belangrijk persoon is.

Question 15

Jaloerse type waanstoornis

Answer 15

Waan waarbij de persoon erg jaloerse overtuigingen heeft

Question 16

Achtervolgingstype/paranoïde type

Answer 16

Waan waarbij de cliënt denkt achtervolgt te worden

Question 17

Somatische type waanstoornis

Answer 17

Waan waarbij de cliënt ervan overtuigd is dat bepaalde organen of onderdelen afgestorven zijn. Hierdoor leeft de cliënt in een soort omhulsel en heeft het idee dat die eigenlijk al dood is. Komt vaak voor bij psychotische depressie

Question 18

Ongespecificeerde type

Answer 18

• syndroom van capgras; cliënt denkt dat bekenden niet echt bekenden zijn, maar deze alleen nadoen
• syndroom van fregoli; cliënt denkt en beschuldigd anderen ervan dat ze in het lichaam van anderen kruipen om zo de cliënt te misleiden of in de gaten te houden.

Question 19

Kortdurende psychotische stoornis

Answer 19

Een of meer van de volgende;
- wanen
- hallucinaties
- chaotische spraak
- chaotisch of catatoon gedrag

Binnen een maand moeten de symptomen opgelost zijn en is de client terug bij het premorbide niveau (niveau voor de ziekte).

Question 20

Gedesoriënteerd/catatoon gedrag;

Answer 20

-formal thought disorder; verstoring in de productie en organisatie van gedachten
- loose association; snel wisselen van onderwerp met de gedachte dat het logisch is.
- neologisms; verzonnen woorden die alleen voor de patiënt betekenis hebben
- perseveration; woorden/zinnen herhalen
- clang; het gebruiken van rijm.

Question 21

Aanhoudende auditieve hallucinatoire stoornis;

Answer 21

Continu auditieve hallucinaties. Heeft een erg medische achtergrond en moet dus onderzocht worden.

Question 22

Andere psychotische stoornissen

Answer 22

• aanhoudende auditieve hallucinatoire stoornis
• affectieve episodes met overlappende wanen
• afgevlakte psychose syndroom;
• waansymptomen in partner of individu met een waanstoornis

Question 23

Afgevlakte psychosesyndroom

Answer 23

Milde maar wel serieuze psychotische klachten

Question 24

Waansymptomen in partner of individu met een waanstoornis

Answer 24

Situatie waarin 2 mensen intensief met elkaar samenwonen, waarbij het dominerende type (moeder) een waanstoornis ontwikkelt en deze projecteert op een andere bewoner (zoon)

Question 25

Catatonie

Answer 25

Verzamelnaam voor verschijningsvormen waarbij sprake is van psychomotorische stoornissen of afwijkingen. Er is te zien dat de persoon anders is in lichaamstaal, mimiek en lichaamsbeweging.

• catatonie geassocieerd met een andere mentale stoornis
• catatonie geassocieerd met bepaalde medische aandoeningen (epilepsie)
• restcategorie

Question 26

Catatonie dsm-v

Answer 26

Aanwezigheid van min 3 van de onderstaande;
- catalepsie
- waxy flexibility
- stupor
- agitation
- mutisme
- negativisme
- posturing
- mennerismes
- stereotypisch
- grimacing
- echolalie
- echopraxie

Question 27

Catalepsie

Answer 27

Passieve houding aannemen en altijd in deze houding terugkeren. Passief uiterlijk, maar overactiviteit in de hersenen

Question 28

Waxy flexibility

Answer 28

Manifestatie van catalepsie waarbij er bij verandering in de houding constant spierweerstand ontstaat.

Question 29

Stupor

Answer 29

Geen actieve reactie op de omgeving

Question 30

Agitation

Answer 30

Voortdurende onrustige bewegingen

Question 31

Mutisme

Answer 31

Geen of weinig verbale reactie

Question 32

Negativisme

Answer 32

Geen of tegenstrijdige motorische respons op instructies

Question 33

Posturing

Answer 33

Het bewust aanhouden van een houding die tegen de zwaartekracht ingaat

Question 34

Mannerismes

Answer 34

Herhaaldelijk Theatrale bewegingen maken

Question 35

Stereotypisch

Answer 35

Herhaaldelijk abnormale bewegingen maken zonder doel

Question 36

Grimacing

Answer 36

Herhaaldelijk abnormale gezichtsuitdrukkingen maken zonder doel

Question 37

Echolalie

Answer 37

Andere mensen napraten

Question 38

Echopraxie

Answer 38

Anderen nadoen op basis van bewegingen

Question 39

Voor komen schizofrenie

Answer 39

Kans dat je het ooit in je leven krijgt is 0.7-1%, iets meer bij mannen dan bij vrouwen. 90% krijgt het tussen de 15-55 jaar.

• mannen; 15-25 jaar uitbreking. Meer negatieve symptomen en slechtere prognose.
• vrouwen; 25-35 jaar uitbreking. Ook kans om na 55e nog op te lopen; post menstruale schizofrenie. Door het wegvallen van oestrogenen die een beschermend laagje voor de ziekte vormde.

Schizofrenie patiënten worden vaak geboren in wintermaanden. Dit omdat ze dan verwekt worden in de zomer, wanneer er meer virussen heersen.

Question 40

Fases schizofrenie

Answer 40

• Prodromal; geen duidelijke symptomen, maar zichtbare verslechtering
• active; duidelijke symptomen getriggerd door stress of trauma
• residual; terugkeren naar prodromal fase.

Question 41

Types schizofrenie

Answer 41

Type 1; vooral positieve symptomen
Type2; vooral negatieve symptomen

Question 42

Erfelijkheid schizofrenie

Answer 42

Vaak bij eeneiige tweelingen, als de een het heeft is er een kans van 50% dat de ander het ook krijgt.
Bij eerste lijns familieleden is de kans op schizofrenie 10-15%.
Omdat het de vruchtbaarheid niet aantast is het een ziekte die niet uitsterft.

Question 43

Omgeving schizofrenie

Answer 43

Wereldwijd, maar urbaniciteit speelt wel een rol. Mensen opgegroeid in een stad hebben meer kan dan mensen uit een dorp.

Question 44

Downward drift hypothesis

Answer 44

Lijden aan schizofrenie zorgt voor een verlaging op de sociale ladder

Question 45

Sociale causation hypothesis

Answer 45

Het hebben van een lagere sociale klasse zorgt voor een grotere kans op schizofrenie. 30-60% van de dakloze lijden aan schizofrenie. 75% van de patiënten zijn niet in staat om te werken

Question 46

Comborditeit schizofrenie

Answer 46

Somatische comboditeit van 80%, er gaan dus veel lichamelijke ziektes samen met schizofrenie, zoals diabetes. Mate van suïcidaliteit is 50%, 10-15% overlijdt er ook echt aan. Dit komt door
- depressieve klachten
- ontstaan van ziekte op jonge leeftijd
- zakken van opleidingsniveau.

Er is ook comborditeit op het gebied van middelengebruik.

Question 47

Oorzaken schizofrenie stress diathese model

Answer 47

Oorzaak is vooral vanuit genetische invloeden, maar daarnaast ook door stress uit de omgeving

Question 48

Oorzaken schizofrenie evolutionaire modellen

Answer 48

Vroeger brachten waanideeën mensen naar andere gebieden omdat hier een betere overlevingskans zou zijn.

Question 49

Oorzaken schizofrenie biologische factoren

Answer 49

• afwijking hersenstructuur
• dopamine-hypothese; overmaat aan dopamine activiteit waarbij ook neurotransmitters als serotonine en Glutamaat zijn betrokken
• prepuls inhibitions; schizofrenen zijn minder goed in het aanmaken van filters voor info uit de omgeving
• oogbewegingen
• immunologische en endocrinologische veranderingen
• genetische verandering
• overmaat aan activiteit in limbisch systeem, hierdoor hebben ze rare of overmatige bewegingen
• grotere ventrikels
• prefrontale hersengebieden zijn minder actief

Question 50

Oorzaken schizofrenie psychosociale theorieën

Answer 50

• Expressed emotions; mensen met een hoge gevoeligheid voor schizofrenie kunnen het beste niet in een omgeving leven waar veel emoties worden geuit.
• urbaniciteit
• life events (migreren bv)

Question 51

Cognitieve factoren die vermindert zijn door schizofrenie

Answer 51

• aandacht
• concentratie
• werkgeheugen
• executieve functies

Sociaal cognitief;
- emotieherkenning
- theory of mind: inleven in anderen
- social knowledge; begrijpen hoe sociale interactie werkt
- attributional style

Question 52

Early sensory processing

Answer 52

Waarnemingsprocessen die op jonge leeftijd ontwikkelen

• multi sensorische integratie
• uni sensorische integratie (auditief en visueel)

Question 53

Schizofrenie als cognitieve stoornis

Answer 53

1930-1980: positieve symptomen centraal
1970; meer aandacht voor cognitieve symptomen

73% van de schizofrenen hadden cognitieve problemen, 25-40% hadden wanen en hallucinaties

Question 54

Behandeling schizofrenie

Answer 54

• antipsychotica
• hospitalisatie
• psycho-educatie; patiënt en naasten onderwijzen over de ziekte
• case-management; bij de behandeling van schizofrenie zijn vele hulpverleners aanwezig en daarbij is er een case manager die zorgt dat alles goed verloopt
• groepstherapie
• rehabilitatie
• cognitieve therapie