Hoofdstuk 11 Flashcards
Seks tijd en cultuur
- < 1900, seks wordt bepaald door religie en wetten
- 1900; seks wordt bepaald door medisch/ psychiatrisch perspectief
- ## 1973-2000; seks wordt niet alleen medisch bepaald, maar ook sociaal
Seksuele disfunctie
Problemen met seksuele reacties waardoor het moeilijk of onmogelijk wordt om te genieten van seks. Om hiermee gediagnostiseerd te worden moeten de klachten minimaal 6 maanden aanhouden en moet er distress aanwezig zijn. Het mag geen gevolg zijn van andere psychiatrische problemen.
Seksuele respons cyclus
-Verlangen; seksuele gedachtes, aantrekking en zin krijgen in seks
- opwinding; lichamelijke veranderingen zodat het lichaam klaar is voor seks
- orgasme; ontlading in ritmische contracties
- resolutie; ontspanningsfase
Alle fases kunnen disfunctie hebben, behalve de resolutie fase.
Seksuele disfunctie aspecten
- levenslang
- verworven; ontstaan door de jaren heen
- gegeneraliseerd; seksuele disfunctie in alle situaties
- situatief; seksuele disfunctie in bepaalde situaties
Verlangens stoornissen
- Male hypoactive sexual desire disorder;
- female sexual interest/arousal disorder;
Oorzaken;
- biologisch; abnormaliteit in hormoonniveaus. Hoog prolactine, laag testosteron en oestrogeen zorgt voor weinig seks drive
- psychologisch; toename angst, depressie of woede
- socio-culturele oorzaken; mensen kunnen zich ingelukkig voelen in hun relatie waardoor ze verlangens kwijtraken. Als je gelukkig bent maar je partner doet minder in bed, kun je ook je seksdrive verliezen. Dit kan ook door trauma’s en culturele normen.
Male hypoactive sexual desire disorder
Minstens 6 maanden geen of minder zin in seks. Maar wanneer de daad komt zijn de fysieke reacties normaal.
Female sexual arousal/ interest disorder
Gebrek aan normale interesse in seks, weinig opwinding tijdens seks en weinig reactie van het geslachtsorgaan tijdens seks.
Opwindingsstoornissen
Erectile disorder; minstens 6 maanden lastig om een erectie te krijgen of te behouden en om meerdere niveaus van stijfheid te bereiken tijdens seks.
Oorzaken;
- Biologisch; problemen met bloedcellen waardoor minder bloed naar de penis stroomt. Schade aan zenuwstelsel door medicatie of middelenmisbruik.
- psychologisch; depressie, performance anxiety, spectator role (alleen bezig met prestaties en daardoor plezier verliezen)
- sociocultureel; ontevredenheid binnen relatie, partner doet minder in bed, trauma’s en culturele normen.
Orgasmestoornissen
- premature ejaculation
- delayed ejaculation
- female orgasmic disorder
Oorzaken;
- biologisch; diabetes (zorgt voor erectieproblemen), MS, drugs of medicatie
- psychologische oorzaken; depressie en hoog niveau van seksuele inhibitie waardoor men zich teveel zorgen maakt over seksuele prestaties en snel afgeleid is
- sociocultureel; trauma’s of stressvolle gebeurtenissen.
Premature ejaculation
Minstens 6 maanden een orgasme binnen 1 minuut terwijl je langer door wilde gaan
Delayed ejaculation
Minstens 6 maanden niet klaar kunnen komen of pas heel laat
Female orgasmic disorder
Minstens 6 maanden niet klaarkomen, een lage intensiteit van klaarkomen of pas heel laat klaarkomen.
Genito pelvic/penetration disorder
Minstens 6 maanden 1 van de volgende;
- moeite met vaginale penetratie door onvrijwillig samenspannen van vagina spieren (vaginisme)
- vaginale of bekkenpijn tijdens (poging tot) seks (dyspareunia)
- angst voor vaginale of bekkenpijn tijdens seks
Sekstherapie
Therapeut helpt om men beter seksueel te laten functioneren en hogere levels van seksuele voldoening te bereiken.
- attitude verandering
- verwijderen performance anxiety en spectator role
- communicatie skills over seks verbeteren.
Verlangensstoornissen behandelen
- affectual awareness; visualiseren van seksuele scènes om negatieve emoties te ontdekken
- self instruction training; leren km negatieve stellingen tijdens de seks te vervangen met coping stellingen
- hormonale interventies
- desire diary bijhouden
Erectile disorder behandelen
- Verminderen performance anxiety
- tease technique; man blijven bevredigen totdat hij een erectie krijgt
- viagra; verhoogd de bloedstroom naar de penis
Premature ejaculation behandelen
- stop-start procedure; stimulatie penis door hand tot de opwinding, dan een pauze. Hierna pas verder gaan.
Delayed ejaculation behandelen
- Verminderen performance anxiety
- voorspel
Female orgasmic disorder behandelen
- cognitieve gedragstherapie
- zelf-exploratie
- bewustzijn lichaam vergroten
- masturbatie training; stap voor stap tot een orgasme.
Genito pelvic pain/penetration disorder behandelen
- oefenen vagina aan en ontspannen
- exposure behandeling; angst voor penetratie verminderen
- medische interventies
Parafile
Intense seksuele verlangens, fantasieën of gedragingen met objecten of situaties die buiten de normale seksuele normen vallen. Men moet er last van hebben en een gevaar zijn voor zichzelf of anderen.
Verschillende rangschikkingen;
- toestemming van anderen
- geen toestemming van anderen
- contact met anderen
- geen contact met anderen
Soorten parafile stoornissen
- fetishistic disorder
- transvestic disorder
- exhibitionistic disorder
- voyeuristic disorder
- frotteuristic disorder
- pedofilie
- sexual masochisme disorder
- sexual sadism disorder
- necrofilie
Fetishistic disorder
Seksueel gedrag richting een niet levend object. Andere stimuli worden uitgesloten en klinische significante last wordt ervaren.
Transvestic disorder
Seksueek gedrag waarbij men kleding van het anders geslacht draagt. Het gaat alleen on seksuele opwinding door de kleding van het andere geslacht, geen transgender.
Exhibitionistic disorder
Seksuele gedragingen en fantasiën over het blootstellen van geslachtsdelen aan anderen. Dit gebeurt ongewild
Voyeuristic disorder
Seksuele verlangens om andere onwetende mensen te bekijken wanneer ze zich uitkleden of seks hebben.
Frotteuristic disorder
Anderen aanraken of schuren. Het slachtoffer heeft geen idee dat de ander hier zo op kickt.
Pedofilie
Aanraken en seksuele handelingen verrichten bij kinderen
Sexual masochisme disorder
Iemand anders zich laten vernederen, slaan of vastbinden en hier opgewonden van worden.
Sexual sadism disorder
Pijn op de ander verrichten. Opgewonden raken van het lijden van een ander zonder dat deze persoon toestemming heeft gegeven.
BDSM is een lichte variant, hier is wel toestemming gegeven.
Necrofilie
(fantasieën over) Aanraken en uitvoeren van seksuele handelingen bij overleden personen.
Geslachtsdysforie
Minstens 6 maanden gender gerelateerde gedachten of gedragingen hebben die niet overeenkomen met het eigen geslacht. Aangetoond door 2 of meer van de volgende;
- gender gerelateerde gedachtes of gevoelens spreken duidelijk de secundaire en primaire geslachtskenmerken in.
- wens voor het elimineren van seksuele kenmerken
- verlangen naar seksuele kenmerken van het andere geslacht
- wens om lid te zijn van het andere geslacht
- verlangen om behandeld te worden zoals het andere geslacht
- sterk idee dat je gedachten en gedragingen horen bij het andere geslacht.
