Hoofdstuk 1 en 2 + Hoorcollege week 1 Flashcards
Hoe wordt ontwikkeling beschreven in de oude visie?
Als sequentieel, unidirectioneel. onomkeerbaar, kwalitatief met structurele verandering, onafhankelijk van cultuur en met een eindstaat
Hoe wordt ontwikkeling beschreven in de nieuwe visie?
Als plastisch, beïnvloedt door biologie en cultuur, kwalitatief en kwantitatief, niet per se met een eindstaat of in fases
Wat is een voorbeeld van een kwalitatieve en kwantitatieve ontwikkeling?
Kwantitatief: aantal woorden dat je kent
Kwalitatief: begrip van abstracte begrippen
Wat zijn de 3 domeinen waarin ontwikkeling plaats kan vinden?
Biologie, sociaal en psychologie
Wat is normatieve ontwikkeling?
De normale/gemiddelde ontwikkeling
Waar is normatieve ontwikkeling nuttig voor?
Als je weet wat gemiddeld is, kun je afwijkende ontwikkeling herkennen en onderzoeken
Wat is het verschil tussen variabiliteit en verandering?
Variabiliteit is snel omkeerbare verandering, verandering is blijvend
Wat is de correlatie tussen variabiliteit en verandering?
Variabiliteit kan verandering voorspellen
Op welke twee manieren kun je leeftijd als variabele behandelen?
Als een continue variabele (1, 2, 3, 4 jaar)
Als een categoriale variabele (1-5, 6-10 jaar)
Wat is een cohort?
Een groep die geboren is rondom dezelfde tijd en plaats
Wat zijn cohorteffecten?
Een verschil in variabelen die de ontwikkeling van een bepaald cohort beïnvloedt
Wat is een cross-sectioneel design?
Wanneer je meerdere mensen op 1 tijdstip meet
Wat zijn de voor- en nadelen van een cross-sectioneel design?
Het kost weinig tijd en geld, maar geeft geen info over cohorteffecten. intrapersoonlijke verandering. Het kan ook niet gegeneraliseerd worden
Wat is een longitudinaal design?
Verandering in personen meten door dezelfde personen op verschillende tijdstippen te meten
Wat zijn de voor- en nadelen van een longitudinaal design?
Je meet intrapersoonlijke verandering en stabiliteit van variabelen. Maar het kan beïnvloedt worden door tijd-van-metingeffect, test-hertest effect en het kost veel tijd en geld. Er kan sprake van attrition
Wat is het tijd-van-metingeffect?
De invloed die het tijdstip waarop je iets meet heeft op de variabele (bijv. het effect van oorlog op iemands gevoelens van hopeloosheid, dat komt dan niet door hun intrapersoonlijke ontwikkeling)
Wat is een sequentieel design?
Wanneer je verschillende cohorten longitudinaal meet, en steeds cohorten blijft toevoegen
Wat is emerging adulthood?
De fase tussen pubertijd en volwassenheid
Wat is een age grade?
Een leeftijdscategorie die verschillende status, rollen, privileges en verantwoordelijkheden heeft
Wanneer is iemand oud?
Bij 65+
Wat is een rite of passage/overgangsritueel?
Een ritueel dat iemand officieel een andere leeftijdsfase in laat gaan (bijv. bat mitzvah)
Wat zijn leeftijdsnormen?
Verwachtingen die vastzitten aan een bepaalde leeftijd zijn, beïnvloedt door je cultuur
Wat zijn de leeftijdscategorieën die we in Europa veel gebruiken?
Kindertijd, periode van onschuldigheid
Adolescentie, pubertijd tot volwassenheid
Emerging adulthood, van adolescentie tot volwassenheid
Middelbare leeftijd, wanneer kinderen uit huis gaan
Oud, met pensioen
Wat is het nature-nurture debat?
De vraag of de natuur of onze omgeving de grootste invloed hebben op hoe we zijn
Wat is de nature kant van het nature-nurture debat?
Erfelijke maturatieprocessen die ontstaan zijn in evolutie maken ons hoe we zijn
Wat is maturatie?
Het ouder worden wat bepaalde genen “aan zetten”, waardoor je bijvoorbeeld object-permanentie kan begrijpen
Wat is de nurture kant van het nature-nurture debat?
Externe fysieke en sociale condities, stimuli en gebeurtenissen maken ons hoe we zijn
Wat is leren?
Een proces waarin permanente veranderingen in je gedachten, gevoelens of gedrag ontstaan
Wat is de voorlopige conclusie van het nature-nurture debat?
Ontwikkeling is waarschijnlijk een product van een interactie tussen nature en nurture
Wat zijn de 4 doelen van ontwikkelingspsychologen, en wat houden ze in?
- Omschrijven, van menselijk functioneren en hoe dat verandert gedurende je leven
- Voorspellen, factoren identificeren die ontwikkeling/verandering voorspellen
- Verklaring, waarom er een bepaalde correlatie tussen 2 variabelen is
- Optimalisatie, hoe kunnen we ontwikkeling zo goed mogelijk laten verlopen?
Wat is evidence-based practice?
Behandelingen baseren op wetenschappelijke onderzoeken
Wat zijn baby-biografieën?
Een gedetailleerde omschrijving die onderzoekers maakten over de ontwikkeling van hun eigen kinderen
Wat zijn de nadelen van self-report en other-report?
Het kan niet gebruikt worden bij kinderen of mensen die niet kunnen lezen/praten. Leeftijd kan de manier van interpreteren en beantwoorden beïnvloeden, en mensen kunnen zichzelf er zo goed mogelijk uit willen laten zien
Wat is gestructureerde observatie?
Bepaald gedrag uitlokken om het te bestuderen
Wat zijn de nadelen van naturalistische observatie?
Niet al het gedrag is makkelijk te bestuderen op deze manier, omdat het niet vaak (in het openbaar) voorkomt of juist te veel. De observer kan te veel in 1x zien en het niet allemaal kunnen opschrijven, of de aanwezigheid van de observer kan de mensen hun gedrag beïnvloeden