HIV i AIDS Flashcards
Wirus HIV - co w nim jest charakterystyczne?
Ma powinowactwo do rec. CD4 (limfocyty Th, makrofagi, monocyty, komórki dendrytyczne , eozynofile, komórki mikrogleju i wiele innych)
Typy wirusa HIV:
HIV-1: najczęstszy, na całym świecie
HIV2: rzadszy, Afryka Zach.
Wirus HIV - budowa
retrowirus
Genom: 2 poj. kopie RNA (niekomplementarne)
Enzymy: odwrotna transkryptaza, integraza, proteaza
Glikoproteiny do połączenia z komóką: gp41(przezbłonowa), gp120(zewnątrzbłonowa)
Białko nukleokapsydu: p24
Replikacja HIV - etapy:
- Wnikanie do komórki
gp120 wirusa łączy się z CD4, a następnie z CCR5 lub CXCR4 -> fuzja, wniknięcie genów i enzymów wirusa do komórki gospodarza - Odwrotna transkrypcja
RNA wirusa -(odwrotna transkryptaza)-> DNA -> dwuniciowy DNA(=wirusowy kompleks przedintegracyjny) - Integracja
DNA idzie do j.komórkowego -(integraza)-> połączenie z DNA gospodarza (tworzy się prowirus) - Odtwarzanie wirusa
gospodarz odtwarza RNA i białka wirusa -(proteaza)-> nowa cząsteczka wirusa (z użyciem białek gospodarza), która opuszczając komórkę, prowadzi do jej rozpadu…
Rola limfocytów T CD4+ w zakażeniu HIV
Wirus się w nich namnaża i je niszczy -> ↓liczby limfocytów T
Niektóre z nich mogą przejść w spoczynkowe komórki pamięci, zawierające genom wirusowy, mogący przetrwać w nich wiele lat (rezerwuar komórkowy HIV, na który nie zadziałają leki antyretrowirusowe)
Przy jakim poziomie limf. T CD4+ wzrasta ryzyko rozwoju AIDS?
<200 komórek/ul
Cechy układu immunologicznego w zakażeniu HIV
- przetrwale pobudzony
- przewlekły stan zapalny
czemu?
- pobudzanie przez HIV
- na początku zakażenia niszczona jest tk. chłonna jelit -> do krwiobiegu przenikają elementy mikrobiomu jelitowego
Drogi przenoszenia HIV
- kontakty seksualne bez prezerwatywy (z zakażonym a nieleczonym LUB o nieznanym statusie)
- dzielone igły, strzykawki, też narkotyki donosowe za pomocą wspólnego banknotu
- zakłucia przedmiotem zanieczyszczonym krwią z HIV (gł. personel medyczny)
- wertykalnie
W czym przenosi się HIV?
- krew
- nasienie
- preejakulat
- wydzielina pochwy
- mleko matki
- PMR
- płyn osierdziowy, maziowy, z jamy opłucnowej, otrzewnowej
Profilaktyka zakażeń wertykalnych HIV
- leki antyretrowirusowe u matki i dziecka
- zakaz karmienia piersią
- CC (gdy wiremia >50 kopii w 38tyg. ciąży; gdy koinfekcja np. HCV)
Efekt: ograniczenie ryzyka zakażenia dziecka do <1%
Co charakterystyczne w replikacji HIV?
Duża częstość mutacji -> ucieczka spod kontroli mech. obronnych gospodarza, szczepy lekooporne
Cechy pierwotnego a przewlekłego zak. HIV:
pierwotne: wysoka wiremia, przejściowe ↓T CD4+ w krwi, objawy ostrej choroby retrowirusowej
przewlekłe: przetrwała aktywacja immunologiczna, stopniowy ↓liczby limf. T CD4+
-wiele lat bezobjawowe, ale toczy się w obwodowych narządach limfatycznych
U których chorych zakażonych HIV dojdzie znacznie wolniej do progresji do AIDS?
U tych, u których nie dojdzie do aktywacji immunologicznej
Przewlekłe pobudzenie immunologiczne w zak. HIV
- ↓T CD4+
- ↑limf. Th2 -> produkują cytokiny prozapalne
- ↑ekspresji na powierzchni limfocytów markerów aktywacji
- wzmożona proliferacja komórek
- apoptoza zakażonych i niezakażonych limf. T, B, makrofagów
- upośledzenie hematopoezy
słowem - rozpierdol
Główne komórki infekowane przez HIV (2)
limf. T
makrofagi
Klasyfikacja stadiów zakażenia HIV wg. CDC - na jakiej podstawie?
-objawów klinicznych (A-C)
A - bezobjawowa / ostra ch. retrowirusowa / przetrwała uogólniona limfadenopatia
B - faza objawowa
C - choroby wskaźnikowe AIDS
- kryteriów immunologicznych (1-3)
1. >=500/ul
2. 200-499
3. <200
Ostra choroba retrowirusowa - ogólny przebieg, co przypomina
Przebiega w postaci zespołu nieswoistych objawów przypominających mononukleozę zakaźną
Często skąpoobjawowa
Rozwija się w 1-8 tyg. od momentu zakażenia
Trwa zwykle ok.2 tyg. i ustępuje samoistnie
Ostra choroba retrowirusowa - objawy u 90-50%
90-50%:
- gorączka
- uogólniona limfadenopatia
- zap. gardła
- osutka plamisto-grudkowa lub rumieniowa (twarz, tułów, ręce, stopy)
- ból stawów i mięśni
Ostra choroba retrowirusowa - objawy u 30%
30%:
-biegunka, ból głowy
Ostra choroba retrowirusowa - objawy u <15%
<15%:
- hepato / splenomegalia
- owrzodzenia bł. śluzowej j. ustnej/narz. płciowych zewnętrznych
- utrata m.c.
- kandydoza j.ustnej
- aseptyczne ZOMR, zap. mózgu, neuropatia obwodowa, z. Guillaina i Barrego
Ostra choroba retrowirusowa - badania laboratoryjne
↑OB
↑ALT, AST
↓leukopenia (↓granulocyty, limfocyty)
↓PLT (małopłytkowość)
U kogo podejrzewać ostrą chorobę retrowirusową?
- Gdy ryzykowne zach. seksualne / narażenie na zak. krwiopochodne
- U dorosłego z ponowną “mononukleozą”
- Gdy objawy innych STD, lub wcześniejsze przebycie
W którym etapie zak. HIV jest bardzo wysoka wiremia?
W ostrej chorobie retrowirusowej - wtedy też najwyższe ryzyko transmisji HIV
Badania w kierunku HIV w ostrej chorobie retrowirusowej
- w kierunku p/c anty-HIV mogą wyjść ujemne lub wątpliwe - to nie wyklucza zakażenia; należy wtedy ocenić:
- wiremię HIV
- antygen p24 (od 1-2 tyg. od zakażenia do końca objawów OChR)
Fazy zakażenia wirusem HIV:
1) Ostra choroba retrowirusowa (OChR).
2) Stadium bezobjawowe.
3) Przetrwała uogólniona limfadenopatia (PGL – persistent generalized lymphadenopathy).
4) Stadium objawowe.
5) Pełnoobjawowy AIDS.
Stadium latencji klinicznej zak. HIV - ile trwa?
1,5-15 lat
Przetrwała uogólniona limfadenopatia w zak. HIV - kiedy występuje (jaka faza)?
Koniec fazy bezobjawowej przedd wystąpieniem AIDS
Przetrwała uogólniona limfadenopatia w zak. HIV - objawy
-przewlekłe zmęczenie, ból głowy
-powiększenie ww.chł.:
>1cm
>=2 okolice (poza pachwinami)
>3mcy
- splenomegalia
- częstsze zak. skóry, DO, p.pok. drobnoustrojami nieoportunistycznymi
Stadium objawowe zak. HIV - dlaczego, czym, jaki przebieg (zazwyczaj)
↓limf. T CD4+
drobnoustroje oportunistyczne
zwykle łagodny przebieg
Stadium objawowe zak. HIV - objawy na skórze
- Półpasiec
- >1 dermatom LUB
- ponowne wyst. półpaśca - Angiomatoza bakteryjna
- ciemnoczerwone, brodawkowate zmiany skórne
- przypominają mięsaka Kaposiego
- wyw. przez Bartonella henselae
Stadium objawowe zak. HIV - objawy na błonach śluzowych
Jamy ustnej itd:
- Leukoplakia włochata (EBV)
- Kandydoza gardła
- Krwotoczno-wrzodziejące zap. dziąseł z obnażeniem szyjek zębów i destrukcją kostnych struktur przyzębia
Narz. płciowych:
- Kandydoza pochwy i sromu
- Dysplazja szyjki macicy, rak in situ szyjki macicy (HPV)
Leukoplakia włochata w zak. HIV:
- białawe grudki, nieostro odgraniczone
- nierówna powierzchnia
- niebolesne
- boczne pow. języka, wewnętrzna pow. policzków i warg
- przypominają kandydozę, ale nie zdrapują się szpatułką
Stadium objawowe zak. HIV - objawy bardziej ogólne
- Gorączka >1mc
- Biegunka >1mc
- Objawy małopłytkowości (wybroczyny na podniebieniu twardym; plamica małopłytkowa)
- Listerioza
- neuropatia obwodowa
- Zap. narządów miednicy mniejszej
Choroby wskaźnikowe AIDS - nowotwory
- Mięsak Kaposiego
- Chłoniaki:
- DLBCL (chłoniak rozlany z dużych komórek B)
- Burkitta
- pierwotny chłoniak OUN - Inwazyjny rak szyjki macicy
Choroby wskaźnikowe AIDS - zespoły chorobowe
- encefalopatia spowodowana HIV
2. zespół wyczerpania spowodowany HIV
Choroby wskaźnikowe AIDS - zakażenia oportunistyczne
- Bakteryjne, nawracające pozaszpitalne zap. płuc (>=6r.ż.)
- Nawracająca bakteriemia wyw. Salmonella
- Gruźlica (Mycobact. tuberculosis)
- Rozsiane lub pozapłucne Mycobacterium niegruźlicze
- Kandydoza przełyku, oskrzeli, tchawicy lub płuc
- Zap. płuc wyw. Pneumocystis jiroveci
- Histoplazmoza (rozsiana lub pozapłucna)
- Kryptokokoza pozapłucna
- Izosporoza lub kryptosporydioza przewlekła jelitowa (>1mc)
- HSV (przewlekłe owrzodzenia (>1mc), zap. oskrzeli, płuc, przełyku)
- CMV (poza wątrobą, śledzioną, ww.chł.); CMV zap. siatkówki z utratą widzenia
- Toksoplazmoza OUN
- Postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia (PML)
- Zakażenia bakteryjne mnogie lub nawracające (<6r.ż.)
Co robić u osoby z HIV pod kątem wątroby? Dlaczego?
Badania na HCV(współistnieją u 50-70% z HIV) i HBV
- bo szybsza progresja do marskości
- HIV nie jest p/wskazaniem do leczenia HCV (a nawet jest wskazaniem)
