Choroby odkleszczowe Flashcards

1
Q

Co głównie zajmuje borelioza? (4)

A

skórę
serce
ukł. nerwowy
stawy (ukł. ruchu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Najczęstsza zoonoza w Polsce

A

borelioza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Czynniki etiologiczne boreliozy

A
Chorobotwórcze:
Borrelia afzelii
Borrelia garinii
Borrelia burgdorferi
Borrelia bavariensis
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Tropizm narządowy gatunków Borrelia

A

B. afzelii - późne zmiany skórne

B. garinii - powinowactwo do OUN

B. afzelii, garinii, burgdorferi - zapalenie stawów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wektor boreliozy

A

kleszcze z rodzaju Ixodes

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Stadia boreliozy - jakie objawy?

A

Wczesne ograniczone:

  • objawy grypopodobne
  • rumień wędrujący
  • chłoniak limfocytowy skóry

Wczesne rozsiane:

  • objawy grypopodobne
  • limfadenopatia
  • wczesna neuroborelioza
  • zajęcie stawów
  • zajęcie układu sercowo-naczyniowego
  • rumień mnogi

Późne:

  • przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn
  • objawy se strony układu ruchu (przewlekłe zap. stawów)
  • przewlekła neuroborelioza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Objawy skórne boreliozy - jakie? (3)

A

Rumień wędrujący

Chłoniak limfocytowy skóry

Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Rumień wędrujący w boreliozie - kiedy się pojawia, jak wygląda, czy coś towarzyszy, czy zanika sam

A

Objaw PATOGNOMONICZNY boreliozy

Pojawia się w mscu ukąszenia po 3-30 dniach od zakażenia (nawet do 3mcy) u 80%

Czerwona plamka/grudka powiększająca się ku obwodowi, osiądająca pierścieniowaty kształt z jasnym środkiem, o średnicy >5cm

Towarzyszą objawy ogólne (świąd skóry, powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, ból głowy, gorączka, bóle mięśniowo-stawowe u 40%)

Nie leczony antybiotykami, cofa się spontanicznie w kilka dni-4 tygodnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Chłoniak limfocytowy skóry w boreliozie - jak wygląda, kiedy się pojawia, co mu towarzyszy

A

Sinoczerwony guzek, może być na małżowinie usznej, w okolicy brodawki sutkowej lub moszny

Ujawnia się w 2 mce od zakażenia u 1-2%, częściej u dzieci

Towarzyszy powiększenie lokalnych węzłów chłonnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry w boreliozie - jak wygląda, kiedy się pojawia, co towarzyszy?

A

Niesymetryczne zmiany dystalnych części kończyn, początkowo obrzękowe i sino-czerwone, potem o charakterze zanikowym (może być też na tułowiu i twarzy)

Średnio 10 lat po zakażeniu

Towarzyszą parestezje, pieczenie, ból stawów

Można potwierdzać w hist-pacie
W surowicy IgG

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Objawy ze str. układu krążenia w boreliozie

A

Zaburzenia rytmu i przewodnictwa (bloki p-k, blok odnóg pęczka Hisa)

rzadziej:
Zapalenie mięśnia sercowego/osierdzia
Łagodna niewydolność m. serca
Przewlekła zastoinowa kardiomiopatia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wczesne zapalenie stawów w boreliozie (Lyme arthritis) - które stawy, jakie objawy, przebieg

A

Zajęcie jednego/wielu stawów
Przebieg z okresami nawrotów i remisji
Obrzęk, zwiększone ucieplenie, zaczerwienienie, ograniczenie ruchomości, wysięk do stawu
Przewlekłe bóle mięśni
Zajęte duże stawy (kolanowe, ramienno-barkowe, łokciowe, skokowe)
Tendencja do samoistnego ustępowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Neuroborelioza - stadium wczesne rozsiane - jakie postaci?

A
  • limfocytowe ZOMR
  • porażenie/niedowład n.czaszkowych (najczęściej VII)
  • zap. mózgu, RK
  • zapalenie/porażenie korzeni nerwowych, n. obwodowych,
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czy w wywiadzie boreliozy musi być ukłucie przez kleszcza?

A

nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Diagnostyka serologiczna boreliozy

A

W każdej postaci boreliozy, ale w rumieniu wędrującym niewymagana
2 etapy:
1. swoiste p/c IgM lub IgG w surowicy (ELISA)
IgM:
-po 3-4 tyg. od zakażenia
-max poziom 6-8tydz
-zanikają po 4-6mcach

IgG:

  • po 4-6tyg.,
  • max poziom 4-6mc
  • utrzymują się wiele lat
  1. Potwierdzenie (+)/wątpliwego wyniku Western-blotem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

(+) wyniki serologii, ale brak objawów klinicznych boreliozy - rozpoznawać i leczyć?

A

Nie, nie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Antybiotykoterapia w boreliozie - rumień wędrujący lub chłoniak limfocytowy skóry

A

14-28dni
amoksycylina, doksycyklina, cefuroksym
(W rumieniu ew. azytromycyna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Antybiotykoterapia w boreliozie - zapalenie stawów

A

28-30 dni

doksycyklina, ceftriakson

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Antybiotykoterapia w boreliozie - neuroborelioza (zomr, radikulopatia, zapalenie naczyń, zapalenie mózgu, zapalenie korzeni nerwowych, zawał mózgu)

A

Zomr, radikulopatia, zap. naczyń:
ceftriakson i.v., doksycyklina p.o. 14-28 dni

Zap. mózgu, zap. korzeni nerwowych, zap. naczyń, zawał mózgu:
Ceftriakson i.v. 21-28 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Antybiotykoterapia w boreliozie - zanikowe zapalenie skóry

A

14-21 dni
amoksycylina, ceftriakson
/ doksycyklina, amoksycylina, ceftriakson, cefuroksym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Rokowanie w boreliozie i neuroboreliozie

A

Raczej dobre, objawy ustępują całkowicie u leczonych pacjentów

Objawy neuroboreliozy mogą sięutrzymywać wiele mcy, a w przypadku niedowładów i porażeń u pacjentów dochodzi do zaników mięśniowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Przewlekłe zapalenie stawów (późna borelioza) - jakie p/c obecne, kiedy rozpoznawać, do czego prowadzi

A
  • p/c IgG w surowicy
  • rozpoznanie gdy obj. o tej samej lokalizacji utrzymują się przez rok
  • sporadycznie zmiany nieodwracalne i trwałe uszkodzenie stawu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Neuroborelioza przewlekła - zapalenie mózgu/RK - przebieg, co przypomina, jakie p/c

A

powolny, postępujący przebieg
Zajęcie istoty białej
Przebieg przypomina SM

IgG w surowicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Neuroborelioza - zapalenie naczyń: objawy, do czego może doprowadzić

A

Poprzedzone okresem nieswoistych bólów głowy, nudności
Może doprowadzić do udary niedokrwiennego mózgu
Pomocne do rozpoznania w wywiadzie: neuropatie czaszkowe, zespoły korzeniowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Pewne rozpoznanie neuroboreliozy:
Obj. neurologiczne | PMR: ↑ cytozy + wewnątrzoponowa synteza p/c
26
PMR w neuroboreliozie
W ZOMR: pleocytoza limfocytowa umiarkowany ↑stęż. białka Prawidłowa glukoza (>60% wartości z osocza)
27
Kiedy wyjdą wyniki fałszywie dodatnie boreliozy w teście ELISA?
- SM - reumatoidalne zap. stawów - twardzina układowa - toczeń trzewny - zak. innymi patogenami: Legionella, Pseudomonas, krętki, EBV, CMV, H.pylori, zap. wsierdzia
28
Okno serologiczne w boreliozie - ile trwa?
2-6tyg
29
Marker aktywności boreliozy
NIE MA
30
Jak ocenić skuteczność leczenia boreliozy?
Na podstawie dynamiki obrazu klinicznego
31
Antybiotykoterapia - neuroborelioza - porażenie n. czaszkowych
doksycyklina 14-28dni
32
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - co to, czym wywołana
Ostra, bakteryjna choroba przenoszona przez kleszcze Wywołana przez Anaplasma phagocytophilum - wewnątrzkomórkowe G- bakterie zakażające neutrofile -> tworzą się morule (śródplazmatyczne agregaty bakterii)
33
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - z czym może współwystępować?
u 30% chorych z kleszczowym zap. mózgu lub boreliozą z Lyme
34
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - jakie miesiące, rezerwuar
sezonowe: IV-X rezerwuar: gryzonie, jelenie, sarny
35
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - jak można się zakazić od innej osoby?
okołoporodowo | podczas transfuzji zakażonej krwi
36
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - okres wylęgania
11 dni (5-21)
37
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - przebieg kliniczny - 3 opcje
Bezobjawowy - najczęściej Łagodny Ciężki - u osób z osłabioną odpornością
38
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - objawy
gorączka (utrzymuje się 2-11 dni) dreszcze bóle mięśniowo-stawowe bóle głowy u 50%: bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunka rzadko zaburzenia świadomości <10%: wysypka plamisto-grudkowa (poza twarzą, dłońmi i podeszwami stóp)
39
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - uszkodzenie układu nerwowego - jak często, jakie?
<1% - uszkodzenie splotu barkowego - polineuropatia - limfocytarny odczyn zapalny w PMR - porażenie n. VII i innych czaszkowych
40
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - rokowanie
dobre trwała odporność po Rokowanie pogarszają: stan immunosupresji, opóźnione rozpoczęcie leczenia
41
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - badania dodatkowe (podstawowe)
Nieprawidłowe w pierwszych 2 tygodniach: - ↓ leukocytów, PLT - niewielki ↑ ALAT, bilirubiny, LDH, CRP - u 50% hiponatremia
42
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - rozmaz krwi barwiony metodą May-Grunwald-Giemsy
wykrycie moruli w granulocytach obojętnochłonnych
43
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - złoty standard diagnostyki
Test immunofluorescencji pośredniej: p/c IgM od 10-14 dnia choroby 4x ↑ IgM w odstępie 2-4 tyg lub serokonwersja IgG
44
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - kiedy PCR ma największą czułość?
W I tygodniu - faza bakteriemii (67-90%)
45
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - jakie badania przed włączeniem leczenia?
rozmaz i PCR
46
Ludzka anaplazmoza granulocytarna - leczenie
doksycyklina 5-14dni kontynuacja leczenia 3 dni po ustąpieniu gorączki poprawa po 24-48h kobiety ciężarne - ryfampicyna
47
Babeszjoza - czynnik etiologiczny i drogi zakażenia
pierwotniak pozajelitowy Babesia microti, Babesia divergens Przenoszenie przez kleszcze Zakażenia podczas transfuzji, Zakażenie przez łożysko
48
Babeszjoza - rezerwuar
gryzonie, bydło, owce, jeleniowate, konie, psy
49
Babeszjoza - co atakuje pierwotniak?
Erytrocyty - przewlekła niedokrwistość hemolityczna
50
Babeszjoza - okres wylęgania w zal. od drogi zakażeni
po ukłuciu kleszcza 1-6tyg po transfuzji krwi zakażonej 6-9tyg
51
Babeszjoza - jakie opcje przebiegu?
Bezobjawowy- częsty Ciężki po splenektomii, u starszych, z osłabioną odpornością
52
Babeszjoza - objawy
gorączka, dreszcze, bóle głowy Wzmożona potliwość Osłabienie Bóle mięśniowe, bóle stawów
53
Babeszjoza - jak wygląda ciężki przebieg?
Wysoka parazytemia - przebieg przypomina malarię Postępująca niedokrwistość hemolityczna Niewydolność nerek z hemoglobinurią i białkomoczem Niewydolność oddechowa, wątroby, serca
54
Babeszjoza - co w podstawowych badaniach?
Niedokrwistość hemolityczna | ↓ PLT, leukocyty
55
Babeszjoza - złoty standard diagnostyki
Ocena obecności pierwotniaków w RBC - rozmaz i gruba kropla (barwione metodą Giemsy), konieczne określenie intensywności inwazji
56
Babeszjoza - PCR
zalecane w każdym przypadku | możliwe wyniki fałszywie dodatnie
57
Babeszjoza - serologia - kiedy są wykrywane przeciwciała?
od 14 dnia infekcji | Wykrywane do 6 lat od infekcji
58
Babeszjoza - leczenie - kiedy, jak?
Tylko gdy są objawy i potwierdzimy parazytemię we krwi Bezobjawowe leczymy gdy parazytemia utrzymuje się >3mcy 7-10dni chinina i klindamycyna alternatywnie: atovakuone+azytromycyna
59
Antybiotykoterapia w boreliozie - zap. stawów
Doksycyklina, ceftriakson 28-30 dni
60
Antybiotykoterapia w boreliozie - kardioborelioza
Amoksycylina, doksycyklina, ceftriakson 28-30 dni