Choroby odkleszczowe Flashcards
Co głównie zajmuje borelioza? (4)
skórę
serce
ukł. nerwowy
stawy (ukł. ruchu)
Najczęstsza zoonoza w Polsce
borelioza
Czynniki etiologiczne boreliozy
Chorobotwórcze: Borrelia afzelii Borrelia garinii Borrelia burgdorferi Borrelia bavariensis
Tropizm narządowy gatunków Borrelia
B. afzelii - późne zmiany skórne
B. garinii - powinowactwo do OUN
B. afzelii, garinii, burgdorferi - zapalenie stawów
Wektor boreliozy
kleszcze z rodzaju Ixodes
Stadia boreliozy - jakie objawy?
Wczesne ograniczone:
- objawy grypopodobne
- rumień wędrujący
- chłoniak limfocytowy skóry
Wczesne rozsiane:
- objawy grypopodobne
- limfadenopatia
- wczesna neuroborelioza
- zajęcie stawów
- zajęcie układu sercowo-naczyniowego
- rumień mnogi
Późne:
- przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn
- objawy se strony układu ruchu (przewlekłe zap. stawów)
- przewlekła neuroborelioza
Objawy skórne boreliozy - jakie? (3)
Rumień wędrujący
Chłoniak limfocytowy skóry
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry
Rumień wędrujący w boreliozie - kiedy się pojawia, jak wygląda, czy coś towarzyszy, czy zanika sam
Objaw PATOGNOMONICZNY boreliozy
Pojawia się w mscu ukąszenia po 3-30 dniach od zakażenia (nawet do 3mcy) u 80%
Czerwona plamka/grudka powiększająca się ku obwodowi, osiądająca pierścieniowaty kształt z jasnym środkiem, o średnicy >5cm
Towarzyszą objawy ogólne (świąd skóry, powiększenie węzłów chłonnych w okolicy, ból głowy, gorączka, bóle mięśniowo-stawowe u 40%)
Nie leczony antybiotykami, cofa się spontanicznie w kilka dni-4 tygodnie
Chłoniak limfocytowy skóry w boreliozie - jak wygląda, kiedy się pojawia, co mu towarzyszy
Sinoczerwony guzek, może być na małżowinie usznej, w okolicy brodawki sutkowej lub moszny
Ujawnia się w 2 mce od zakażenia u 1-2%, częściej u dzieci
Towarzyszy powiększenie lokalnych węzłów chłonnych
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry w boreliozie - jak wygląda, kiedy się pojawia, co towarzyszy?
Niesymetryczne zmiany dystalnych części kończyn, początkowo obrzękowe i sino-czerwone, potem o charakterze zanikowym (może być też na tułowiu i twarzy)
Średnio 10 lat po zakażeniu
Towarzyszą parestezje, pieczenie, ból stawów
Można potwierdzać w hist-pacie
W surowicy IgG
Objawy ze str. układu krążenia w boreliozie
Zaburzenia rytmu i przewodnictwa (bloki p-k, blok odnóg pęczka Hisa)
rzadziej:
Zapalenie mięśnia sercowego/osierdzia
Łagodna niewydolność m. serca
Przewlekła zastoinowa kardiomiopatia
Wczesne zapalenie stawów w boreliozie (Lyme arthritis) - które stawy, jakie objawy, przebieg
Zajęcie jednego/wielu stawów
Przebieg z okresami nawrotów i remisji
Obrzęk, zwiększone ucieplenie, zaczerwienienie, ograniczenie ruchomości, wysięk do stawu
Przewlekłe bóle mięśni
Zajęte duże stawy (kolanowe, ramienno-barkowe, łokciowe, skokowe)
Tendencja do samoistnego ustępowania
Neuroborelioza - stadium wczesne rozsiane - jakie postaci?
- limfocytowe ZOMR
- porażenie/niedowład n.czaszkowych (najczęściej VII)
- zap. mózgu, RK
- zapalenie/porażenie korzeni nerwowych, n. obwodowych,
Czy w wywiadzie boreliozy musi być ukłucie przez kleszcza?
nie
Diagnostyka serologiczna boreliozy
W każdej postaci boreliozy, ale w rumieniu wędrującym niewymagana
2 etapy:
1. swoiste p/c IgM lub IgG w surowicy (ELISA)
IgM:
-po 3-4 tyg. od zakażenia
-max poziom 6-8tydz
-zanikają po 4-6mcach
IgG:
- po 4-6tyg.,
- max poziom 4-6mc
- utrzymują się wiele lat
- Potwierdzenie (+)/wątpliwego wyniku Western-blotem
(+) wyniki serologii, ale brak objawów klinicznych boreliozy - rozpoznawać i leczyć?
Nie, nie
Antybiotykoterapia w boreliozie - rumień wędrujący lub chłoniak limfocytowy skóry
14-28dni
amoksycylina, doksycyklina, cefuroksym
(W rumieniu ew. azytromycyna)
Antybiotykoterapia w boreliozie - zapalenie stawów
28-30 dni
doksycyklina, ceftriakson
Antybiotykoterapia w boreliozie - neuroborelioza (zomr, radikulopatia, zapalenie naczyń, zapalenie mózgu, zapalenie korzeni nerwowych, zawał mózgu)
Zomr, radikulopatia, zap. naczyń:
ceftriakson i.v., doksycyklina p.o. 14-28 dni
Zap. mózgu, zap. korzeni nerwowych, zap. naczyń, zawał mózgu:
Ceftriakson i.v. 21-28 dni
Antybiotykoterapia w boreliozie - zanikowe zapalenie skóry
14-21 dni
amoksycylina, ceftriakson
/ doksycyklina, amoksycylina, ceftriakson, cefuroksym
Rokowanie w boreliozie i neuroboreliozie
Raczej dobre, objawy ustępują całkowicie u leczonych pacjentów
Objawy neuroboreliozy mogą sięutrzymywać wiele mcy, a w przypadku niedowładów i porażeń u pacjentów dochodzi do zaników mięśniowych
Przewlekłe zapalenie stawów (późna borelioza) - jakie p/c obecne, kiedy rozpoznawać, do czego prowadzi
- p/c IgG w surowicy
- rozpoznanie gdy obj. o tej samej lokalizacji utrzymują się przez rok
- sporadycznie zmiany nieodwracalne i trwałe uszkodzenie stawu
Neuroborelioza przewlekła - zapalenie mózgu/RK - przebieg, co przypomina, jakie p/c
powolny, postępujący przebieg
Zajęcie istoty białej
Przebieg przypomina SM
IgG w surowicy
Neuroborelioza - zapalenie naczyń: objawy, do czego może doprowadzić
Poprzedzone okresem nieswoistych bólów głowy, nudności
Może doprowadzić do udary niedokrwiennego mózgu
Pomocne do rozpoznania w wywiadzie: neuropatie czaszkowe, zespoły korzeniowe