Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Zakazy > Choroby zakaźne typu krótkie i pediatryczne > Flashcards

Choroby zakaźne typu krótkie i pediatryczne Flashcards

1
Q

Krztusiec - definicja

A

Choroba zakaźna wywołana przez

  • pałeczkę krztuśca (Bordetella pertussis)
  • lub pałeczkę parakrztuśca (Bordetella parapertussis)

przebiegająca z zapaleniem oskrzeli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Pałeczka krztuśca wykazuje powinowactwo do… + co produkuje

A

urzęsionego nabłonka dróg oddechowych i produkuje różnorodne substancje odpowiedzialne za zjadliwość bakterii (najbardziej zjadliwa jest toksyna krztuścowa, odpowiada za ogólne objawy choroby)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Patomechanizm nasilenia odruchu kaszlowego w krztuścu

A

Martwica nabłonka + wydzielanie lepkiego i gęstego śluzu w DO -> nasilenie odruchu kaszlowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Okres wylęgania krztuśca

A

5-21 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jak bardzo zakaźny jest krztusiec?

A

Bardzo, nawet 80% osób po kontakcie zachoruje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kiedy krztusiec jest najbardziej zakaźny?

A

W pierwszych 3 tygodniach schorzenia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Charakterystyczne objawy w krztuścu

A

Napadowy kaszel

Świst wdechowy, wymioty po kaszlu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Fazy w przebiegu krztuśca:

A
  • nieżytowa
  • napadowego kaszlu
  • zdrowienia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Prewencja krztuśca

A

-szczepienie (nie daje trwałej odporności!!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Charakterystyka Bortedella pertussis + patomechanizm w krztuścu

A

=pałeczka krztuśca
G-, tlenowa
wytwarza toksynę krztuścową -> martwica komórek nabłonka w DO -> zagęszczenie śluzu -> śluz zalega w DO -> nasilony odruch kaszlowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Krztusiec szerzy się drogą…

A

kropelkową (wdychanie rozpylonej podczas kaszlu wydzieliny chorego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Jak może wyglądać krztusiec u osób szczepionych lub którzy już wcześniej przechorowali krztusiec?

A

Przewlekły, przedłużający się kaszel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Faza nieżytowa krztuśca: czas trwania, objawy

A

kilka dni-2tygodnie

  • objawy grypopodobne
  • niewielki ↑T ciała
  • katar, objawy zapalenia spojówek
  • suchy, stopniowo nasilający się kaszel
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Faza napadowego kaszlu krztuśca: czas trwania, objawy

A

2-4tygodnie

  • męczący, napadowy kaszel z dusznością i odkrztuszaniem gęstej wydzieliny pod koniec napadu
  • wymioty po napadzie kaszlu u niemowląt i małych dzieci (bo połykają wydzieliną)
  • obfite poty, zmęczenie, apatia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Faza zdrowienia krztuśca: czas trwania, objawy

A

2-kilkanaście tygodni

-systematyczne zmniejszanie się nasilenia i częstości kaszlu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Charakterystyka kaszlu w krztuścu - typowa sekwencja napadu

A

głęboki wdech -> 5-10 kaszlnięć (bez nabierania powietrza) -> świst (“pianie koguta”) spowodowany głębokim wdechem przez skurczoną krtań

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Charakterystyka kaszlu w krztuścu - co może towarzyszyć napadowy

A
  • duszność
  • nasilony wysiłek oddechowy
  • sinica
  • zaburzenia częstości pracy serca
  • wybroczyny na twarzy i spojówkach
  • wytrzeszcz gałek ocznych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Charakterystyka kaszlu w krztuścu - jak może wyglądać u niemowląt?

A

Zamiast napadowego kaszlu -> dominują okresowe bezdechy z towarzyszącą sinicą i drgawkami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Charakterystyka kaszlu w krztuścu - co prowokuje napad?

A

światło
hałas
karmienie
ucisk nasady języka (np. szpatułką)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Krztusiec - badania lab.

A

leukocytoza z przewagą limfocytów (ale u dorosłych leukocyty są często w normie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Krztusiec - badanie bakteriologiczne

A

złoty standard - hodowla (wymaz z gardła/ głęboki z nosa)

diagno molekularna - wykrycie DNA bakterii w PCR

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Krztusiec - badanie serologiczne

A

p/c przeciwko toksynie krztuścowej w surowicy:

-IgG ew. IgA (ELISA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Krztusiec - rozpoznanie

A

Podejrzewamy przez obraz kliniczny (np. kaszel trwa >3tyg)

Rozpoznanie powinno się opierać na potwierdzeniu badaniami mikrobiologicznymi lub serologicznymi

Można rozpoznać bez badań gdy typowy obraz + uprzedni kontakt z osobą chorą na krztusiec

ZGŁOSIĆ do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Krztusiec - leczenie

A

Makrolidy (klarytromycyna, azytromycyna, erytromycyna)
Gdy oporność/nietolerancja: kotrimoksazol

Wdrożenie antybio:

  • w fazie nieżytowej łagodzi PRZEBIEG krztuśca
  • w późniejszym czasie NIE ŁAGODZI ale może SKRÓCIĆ okres zakaźności pacjenta do 5 dni
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Krztusiec - izolować pacjenta?

A

Powinien być izolowany:

  • 5 dni od rozpoczęcia skutecznej antybiotykoterapii
  • 3 tyg, gdy nie leczony antybiotykiem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Krztusiec - co zrobić po kontakcie z chorym?

A

Chemioprofilaktyka poekspozycyjna: leki takie jak w leczeniu krztuśca:

  • makrolidy (klarytromycyna, azytromycyna, erytromycyna)
  • ew. kotrimoksazol (gdy nietolerancja)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Krztusiec - rokowanie

A

U noworodków i niemowląt - cięższy przebieg + duże ryzyko zgonu

Może prowadzić do:

  • powikłań neurologicznych (krawienie wewnątrzczaszkowe, padaczka, obrzęk mózgu, encefalopatia, upośledzenie umysłowe, głuchota)
  • zap. płuc
  • odmy opłucnowej
  • złamań żeber
  • wypadania odbytnicy
  • nietrzymania moczu

Powikłania są głównie u niemowląt i przewlekle chorych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Odra - epidemiologia

A

Szczyt zapadalności: 5-9r.ż., wiosna

Obowiązek szczepienia od 1975r.

Obecnie rzadko występuje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Odra - czynnik etiologiczny

A

Wirus odry (r. Paramyxoviridae)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Wirus odry - rezerwuar

A

tylko człowiek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Wirus odry - zakażenie drogą…

A

kropelkową

kontaktu z zainfekowanymi wydzielinami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Wirus odry - gdzie wnika do organizmu i gdzie sobie wędruje

A
  1. Wnika przez DO lub spojówki
  2. Namnaża się w ww. chłonnych i kom. nabłonkowych ukł. oddechowego
  3. Dostaje się do układu krwionośnego - wiremia
  4. Zajmuje komórki ukł. siateczkowo-śródbłonkowego (wątroba, śledziona) i tam dochodzi do jego replikacji
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Odra - jakie miejsca zajmuje zakażenie?

A

Drogi oddechowe
Spojówki
Skórę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Odra - jaka zakaźność?

A

Wysoka - ryzyko rozwoju choroby u nieodpornionego po kontakcie z chorym to nawet 98%

Pacjent zakaźny dla otoczenia na 5 dni przed osutką i do 3-4 dni od jej pojawienia się

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Okres wylęgania wirusa odry

A

Od zakażenia do objawów prodromalnych: 8-12 dni

Od zakażenia do wysypki: 7-18 dni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Odra - objawy po kolei

A
  1. Prodromalne (trwają 2-14 dni)
  2. Plamki Koplika-Fiłatowa
  3. Wysypka (trwa 3-4 dni)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Objawy prodromalne odry

A 
Trwają 2-14 dni
Po 8-12 dniach od zakażenia
-gorączka (nawet 40C)
-katar o dużym nasileniu, suchy kaszel
-zapalenie spojówek + światłowstręt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Plamki Koplika-Fiłatowa

A
  • objaw patognomoniczny odry
  • spowodowane martwicą nabłonka, surowiczym wysiękiem oraz naciekiem komórek olbrzymich
  • drobne białe/szarobiałe grudki na bł. śluzowej policzków umiejscowione na wysokości zębów przedtrzonowych dolnych, otoczone zapalną obwódką
  • zanikają w ciągu 12-72h
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Wysypka w odrze

A

Trwa 3-4 dni

  • osutka plamisto-grudkowa, żywoczerwona
  • zstępująca: najpierw głowa, potem tułów i kończyny
  • zmiany zlewają się ze sobą
  • towarzyszą objawy nieżytowe i wysoka T
  • blednie i ustępuje po ok. 3-7 dniach z łuszczeniem naskórka i pozostawianiem brunatnych przebarwień
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Objawy odry, ale nie te charakterystyczne i główne

A
  • uogólniona limfadenopatia
  • jadłowstręt
  • biegunka
  • wymioty
  • ból brzucha
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Powikłania odry - podział na grupy

A

Zapalenie ucha środkowego (najczęstsze)

Powikłania ze strony ukł. oddechowego

Powikł. neurologiczne

Powikł. hematologiczne

Zapalenia różne

Drgawki gorączkowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Zapalenie ucha środkowego w odrze

A

Najczęstsze powikłanie odry (7-9% chorych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Powikłania ze strony ukł. oddechowego w odrze

A
  • zap. krtani, tchawicy, oskrzelików

- zap. płuc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Powikł. neurologiczne w odrze

A
  • ostre zap. mózgu
  • podostre stwardniające zap. mózgu
  • poprzeczne i wstępujące zap. RK
  • z. Guillaina-Barrego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Powikłania hematologiczne w odrze

A

małopłytkowość

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Powikłania w odrze - zapalenia różne

A

Zapalenie:

  • zatok
  • wyrostka robaczkowego
  • wątroby
  • wyrostka sutkowatego
  • m. sercowego
  • pozagałkowe zap. n. wzrokowego (ślepota)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Diagnotyka odry

A

Podejrzewamy na podstawie objawów, ale potwierdzamy w badaniach laboratoryjnych:

  • serologiczne (swoiste p/c, ELISA)
  • izolacja wirusa (hodowla)

Zgłosić do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej (zabezpiecz zamrożone próbki moczu celem wykonania badań wirusologicznych)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Odra - morfologia krwi

A

↓ leukocytów, limfocyty

czasem ↑ aminotransferaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Co zgłaszać do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej?

A
  • krztusiec
  • odrę
  • różyczkę i z. różyczki wrodzonej
  • biegunkę o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej u dzieci do lat 2
  • zakażenia żołądkowo-jelitowe i zatrucia pokarmowe o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Leczenie odry

A

Objawowe:

  • p/gorączkowe (paracetamol)
  • odpoczynek, nawodnienie, odżywienie

Powikłana odra: hospitalizacja i leczenie powikłania:

  • zap. mózgu - p/obrzękowe, p/drgawkowe
  • zap. krtani - wziewne GKS
  • nadkażenia bakteryjne - antybio
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Profilaktyka odry (pierwotna i poekspozycyjna)

A

Szczepienia

Po kontakcie z chorym, osobom niezaszczepionym daje się:

  • w ciągu 6 dni od ekspozycji: immunoglobulinę (nieszczepione ciężarne (+zaszczepić po porodzie), osoby z ciężkim upośledzeniem odporności)
  • w ciągu 72h od ekspozycji: szczepienie MMR
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Izolacja w odrze

A

Chorzy - izolować 4 dni od wystąpienia osutki (pacjentów z niedoborem odporności izolować cały czas trwania choroby)
Osoby po kontakcie z chorym a nieszczepione - izolacja przez cały okres wylęgania choroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Odra - rokowanie, grupa ryzyka ciężkiego przebiegu, u kogo częściej powikłana

A

Rokowanie w niepowikłanej odrze - dobre
Powikłania neurologiczne lub pulmonologiczne -> znacznie pogarszają rokowanie

Duże ryzyko ciężkiego przebiegu i powikłać u:

  • pacjentów z niedoborami odporności komórkowej
  • małych dzieci (szczeg. z niedoborem wit. A)
  • niedożywionych

Do powikłań dochodzi częściej u niemowląt i dorosłych

54
Q

Różyczka - charakterystyczne objawy

A

Łagodne objawy infekcji DO
Bladoróżowa osutka
Bolesne powiększenie ww. chłonnych

55
Q

Różyczka - epidemiologia

A

Szczyt zapadalności: okres zimowy i wczesnowiosenny

Generalnie bardzo mało przypadków bo są obowiązkowe szczepienia

56
Q

Zakaźność różyczki, okres wylęgania

A

Okres wylęgania: 14-21 dni

Pacjent zakaźny na 7 dni przed objawami i do 6-14 dni po wystąpieniu wysypki

57
Q

Różyczka - czynnik etiologiczny

A

Wirus różyczki należący do rodzaju Rubivirus i rodziny Togaviridae
(RNA wirus)

58
Q

Wirus różyczki przenosi się…

A
  • przez kontakt bezpośredni z zakaźnym materiałem
  • drogą kropelkową
  • przez łożysko od matki do płodu
59
Q

Wrota zakażenia w różyczce nabytej

A

Jama nosowo-gardłowa -> tam w komórkach nabłonkowych układu oddechowego i węzłach chłonnych wirus się namnaża -> idzie do krwi (wiremia)

60
Q

Wrota zakażenia w różyczce nabytej

A

Zakażenie płodu przez pierwotną infekcję u matki
Transmisja wirusa do płodu - w okresie wiremii u matki

Ryzyko zakażenia płodu jest największe w I trymestrze ciąży (85-100%), potem spada i po 22 tc. zakażenie nie stwarza zagrożenia dla płodu

61
Q

Objawy różyczki nabytej

A

Około 1/2 - bezobjawowa
Reszta: objawy pojawiają się sukcesywnie:
-okres zwiastunowy, kilka dni przed innymi objawami: ↑T, bóle mięśniowo stawowe, bóle głowy, zap. spojówek, objawy infekcji GDO
-powiększenie i bolesność ww. chłonnych (karkowe, szyjne tylne, zauszne) na dzień przed osutką
-bladoróżowa lub czerwona wysypka (zstępuje)
-świąd zmian skórnych

62
Q

Zmiany skórne w różyczce

A

Bladoróżowa/czerwona wysypka występująca po okresie zwiastunowym

Zstępuje:

  1. Twarz - tam się zlewa (wysypka gruboplamista odropodobna) i tułów
  2. po 1-2 dniach kończyny

Poza twarzą wysypka ma charakter drobnoplamisty, przypominający osutkę w przebiegu płonicy

Ustępuje po 2-3 dniach bez pozostawienia śladu

63
Q

Rzadsze objawy w różyczce

A

Splenomegalia
Zap. wątroby
Pojawienie się czerwonych plamek na podniebieniu miękkim (plamki Forschheimera)

64
Q

Z. różyczki wrodzonej - objawy (wady wrodzone i uszkodzenia narządów wczesne)

A

Zbiór wad wrodzonych i uszkodzeń narządów w różyczce wrodzonej to z. Gregga:

  • wady serca (PDA, ubytki przegród, zwężenie pnia płucnego)
  • głuchota
  • małogłowie
  • ch. narz. wzroku (zaćma, wrodzona jaskra, małoocze, retinopatia)
  • małopłytkowość
  • upośledzenie rozwoju psychoruchowego
  • zap. mózgu i ZOMR
  • hepatosplenomegalia
  • żółtaczka
65
Q

Triada Gregga

A

Zespół wad w różyczce wrodzonej:

  • wady narządu wzroku (zaćma, jaskra, małoocze, retinopatia)
  • głuchota
  • wady serca (PDA, zwęż. t. płucnej, ubytki przegród)
66
Q

Późne objawy różyczki wrodzonej

A

Cukrzyca, niedoczynność tarczycy, głuchota, zab. mowy, niedobór GH, postępujące podostre zapalenie mózgu

67
Q

Rozpoznanie różyczki

A

W oparciu o obraz kliniczny i sytuację epidemiologiczną

Zgłosić do PSSE (podejrzenie lub rozpoznanie różyczki lub z. różyczki wrodzonej)

68
Q

U kogo są przydatne badania umożliwiające wykrycie wirusa różyczki? + jakie to badania

A

U kobiet w ciąży i w przypadku podejrzenia zakażenia wrodzonego

  • serologiczne (ELISA, test wiązania dopełniacza)
  • hodowla wirusa
  • wykrycie RNA wirusa w PCR (wymaz z gardła, popłuczyny z nosogardła, krew, PMR, mocz)
69
Q

Morfologia krwi w różyczce

A

↓Leukopenia z ↑limfocytozą

Czasem ↑odsetka plazmocytów(one produkują p/c) i małopłytkowość

70
Q

Leczenie różyczki

A

Objawowe
Gdy zapalenie stawów - NLPZ

Gdy powikłania ukł. nerwowego i krwiotwórczego - hospitalizacja, leczenie powikłania

Gdy małopłytkowość - GKS, preparaty Ig, KKP

Gdy zap. mózgu - leki ↓ICP, GKS, leki p/drgawkowe

71
Q

Rokowanie w różyczce

A 
Nabyta - łagodna
Najczęstsze powikłanie to zap. stawów
Ciężkie powikłania są rzadkie:
-małopłytkowość
-zap. mózgu
-zap. m. sercowego
-aplazja szpiku
-zap. nerwu wzrokowego
-z. Guillaina-Barrego

Wrodzona - poważne rokowanie, zależy od zaawansowania wad

72
Q

Świnka = nagminne zapalenie przyusznic - definicja

A

Ostra wirusowa choroba zakaźna, w której przebiegu dochodzi do rozwoju procesu zapalnego w obrębie ślinianek przyusznych lub (rzadziej) podjęzykowych czy też podżuchwowych

73
Q

Epidemiologia świnki

A

Brak sezonowości

Szczepienie obowiązkowe od 2004r. - spadek zachorowań

74
Q

Rezerwuar wirusa świnki

A

tylko człowiek

75
Q

Wirus świnki przenosi się…

A

przez bezpośredni lub pośredni kontakt z zakażonym materiałem oraz drogą kropelkową

76
Q

Świnka - zakaźność, okres wylęgania

A

Chory zaraża na 7 dni przed obrzękiem ślinianek do 9 dni po jego wystąpieniu

Okres wylęgania - 12-25 dni

77
Q

Czynnik etiologiczny świnki

A

RNA wirus z rodzaju Rubulavirus i rodziny Paramyxoviridae

78
Q

Wirus świnki - gdzie się dostaje, gdzie wędruje

A

Dostaje się do DO -> zajmuje komórki nabłonka błony śluzowej -> idzie do gruczołów ślinowych -> namnaża się w nabłonku DO, śliniankach i tk. limfatycznej -> wiremia, zajęcie wielu tkanek i narządów

79
Q

Objawy świnki

A

Bezobjawowe
Objawowe - z nagłym początkiem i ostrym przebiegiem

Objawy zwiastunowe
Zap. ślinianek
Zajęcie OUN
OZT
Zap. jajnika
Zap. jądra i najądrza
Zap. tarczycy, gruczołu sutkowego, wątroby, grasicy, gruczołu łzowego, nerek
80
Q

Objawy zwiastunowe świnki

A
  • od 1 do 7 dni przed pojawieniem się obrzęku gruczołów ślinowych
  • ↑T
  • bóle mięśniowe
  • ból głowy
  • złe samopoczucie
81
Q

Zap. ślinianek w śwince

A
  • obrzęk i ból ślinianek, najczęściej obustronny
  • napięta, ucieplona skóra, zwykle o niezmienionym kolorze
  • ↓wydz. śliny, suchość w j. ustnej, utrudnione żucie i połykanie
  • ↓apetytu
  • nadwrażliwość na smak kwaśny
  • towarzyszą: gorączka, osłabienie, ból głowy, wymioty
  • objawy ustępują po ok. tygodniu
82
Q

Zajęcie OUN w śwince

A

ZOMR - objawowe u 5-10% pacjentów, częściej u dorosłych; objawy oponowe, ból głowy, gorączka, wymioty

ZOMR i zapalenie mózgu o ciężkim przebiegu - rzadko

83
Q

OZT w śwince

A
  • <10% chorych
  • zwykle w późniejszym okresie choroby, najczęściej łagodny przebieg
  • ostry ból w nadbrzuszu, nudności, wymioty, biegunka, ↑T, dreszcze
84
Q

Zap. jajnika w śwince

A
  • jedno lub obustronne
  • u ok. 5-7% chorych kobiet po okresie dojrzewania
  • tkliwość, ból w podbrzuszu, NIE prowadzi do niepłodności
85
Q

Zap. jądra i najądrza w śwince

A
  • jedno- lub obustronne
  • u ok. 30-40% chorych chłopców po okresie dojrzewania i młodych mężczyzn
  • początek zwykle pod koniec 1 tyg. choroby
  • obrzęk, zaczerwienienie, ucieplenie jądra, ból promieniujący do krocza, gorączka, dreszcze, ból podbrzusza, ból głowy, wymioty, nudności
  • może prowadzić do NIEPŁODNOŚCI
86
Q

Rozpoznanie świnki

A

Na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego

87
Q

Czym można zidentyfikować wirusa świnki?

A

Bad. serologiczne w surowicy (ELISA):

  • swoiste IgM
  • co najmniej 4x↑ swoistych IgG w odstępie 2-4 tygodni

Izolacja wirusa (z krwi, moczu, PMR, śliny) i jego hodowla lub wykrycie materiału genetycznego (RT-PCR)

88
Q

Badania laboratoryjne w śwince

A

Gdy zapalenie gruczołów ślinowych - ↑aktywności amylazy we krwi i moczu

89
Q

Leczenie świnki

A

Objawowe

  • p/bólowe, p/gorączkowe (ibuprofen, paracetamol, czasem opio - w OZT lub zap. jądra i najądrza)
  • nawodnienie, płukanie j. ustnej, unikanie pokarmów nasilających ból ślinianek (głównie kwaśne)

Gdy zapalenie jądra i najądrza:

  • opaska mosznowa (suspensorium) lub obcisła bielizna
  • leżenie

Gdy zajęcie OUN:
-p/obrzękowe

90
Q

Powikłania świnki

A
  • ZOMR i zap. mózgu (-> głuchota, porażenia, padaczka, wodogłowie mogą być trwałe)
  • zap. trzustki
  • zap. jajnika
  • zap. jądra i najądrza (->może być niepłodność)
  • narz. wzroku (zap. rogówki, twardówki, naczyniówki, n. II)
  • zap. stawów
  • zap. m. sercowego
  • powikłania hematologiczne (napadowa hemoglobinuria, małopłytkowość)
  • powikłania neurologiczne (porażenie n.VII, polineuropatie, z. Guillaina-Barrego, zap. błędnika, zap. RK)
91
Q

Rokowanie w śwince

A

Zwykle dobre
Niektóre powikłania mogą pozostawić trwały uszczerbek na zdrowiu (głuchota, niepłodność) lub stanowić zagrożenie dla życia (zap. mózgu)

92
Q

Zakażenie wirusem świnki w ciąży a płód

A

Nie zwiększa ryzyka wystąpienia wad wrodzonych

Zachorowanie w I trymestrze może być przyczyną poronienia

93
Q

Rumień zakaźny - czynnik etiologiczny, szczyt zapadalności

A

parwowirus B19 (to najczęstsza manifestacja zakażenia tym wirusem)

Szczyt zapadalności: 5-15 lat, okres późnozimowy i wczesnowiosenny

94
Q

Rumień zakaźny - typowe objawy

A

Infekcja GDO
Rumień na twarzy
Wysypka o girlandowym kształcie

95
Q

Zakażenie parwowirusem B19 a ciąża

A

Może prowadzić do:

  • uogólnionego obrzęku płodu spowodowanego ciężką anemią
  • poronienia

Ryzyko transmisji dopłodowej największe w II trymestrze (20-30%)

Po kontakcie ciężarnej z osobą chorą - zrobić badania serologiczne:
-gdy są IgM -> ostra faza zakażenia - wskazanie do konsultacji położniczej (monitorowanie stanu płodu)

96
Q

Zakażenie parwowirusem B19 - czy zawsze objawowe?

A

Nie, świadczy o tym duży odsetek osób ze swoistymi p/c

97
Q

Parwowirus B19 - gdzie replikuje, jakie powinowactwo

A

Replikacja w komórkach które mają na powierzchni specyficzny receptor - Ag grupowy krwi P (to głównie komórki prekursorowe linii erytroidalnej szpiku)

Powinowactwo też do:

  • megakariocytów
  • fibroblastów
  • hepatocytów
  • synowiocytów
  • kardiomiocytów
  • kom. śródbłonka i łożyska
98
Q

Transmisja parwowirusa B19

A

drogą kropelkową, krwiopochodną, przez łożysko

99
Q

Rumień zakaźny - charakter choroby, przebieg

A

To łagodna, samoograniczająca się choroba przebiegająca dwufazowo:

  1. Infekcja GDO (trwa ok. tygodnia)
  2. Po tygodniu: zmiany skórne (rumień na twarzy, wysypka)
100
Q

Pierwsza faza rumienia zakaźnego (objawy)

A

Infekcja GDO, trwa około tygodnia

  • gorączka
  • bóle mięśniowo-stawowe
  • bóle głowy
  • złe samopoczucie
  • nudności
  • nieznaczne powiększenie węzłów chłonnych
101
Q

Druga faza rumienia zakaźnego (objawy)

A

Po tygodniu od początku choroby

Rumień na twarzy:
-motyl, na obu policzkach (ale może być na jednym = “z. dziecka spoliczkowanego”)

Wysypka:

  • głównie plecy i kończyny
  • nie na dłoniach i podeszwach stóp
  • bez gorączki
  • najpierw plamisto-grudkowa, potem rumieniowe zmiany o girlandowym kształcie
  • głównie u dzieci
  • u starszych dzieci i dorosłych może towarzyszyć świąd
  • może się nasilać w sytuacjach stresowych, pod wpływem wysiłku wizycznego, po rozgrzaniu skóry
  • ustępuje samoistnie w ciągu ok. 1-3 tygodni
102
Q

Rozpoznanie rumienia zakaźnego

A

Opiera się na obrazie klinicznym

Można wykrywać DNA wirusa w PCR, wykazać swoiste p/c w serologicznych (ELISA=test immunoenzymatyczny, RIA=metody radioimmunologiczne)

103
Q

Morfologia w rumieniu zakaźnym

A

↓Leukopenia z ↑limfocytozą i umiarkowaną ↑eozynofilią

104
Q

Leczenie rumienia zakaźnego

A

Objawowe

-p/gorączkowe, p/bólowe (paracetamol, ibuprofen) gdy gorączka i ból stawów

105
Q

Rokowanie w rumieniu zakaźnym, charakter przebiegu, powikłania

A

Przebieg łagodny, ustępuje samoistnie

Najczęstsze powikłanie: ból i zap. stawów:

  • głównie u nastolatek i młodych kobiet
  • może być jedynym objawem
  • symetrycznie, drobne stawy kk górnych, stawy kolanowe, nadgarstkowe, łokciowe, skokowe
  • utrzymuje się ok. 3 tyg, ustępuje bez trwałego uszkodzenia

Rzadsze powikłania: małopłytkowość, limfocytarne ZOMR, przemijająca lub przewlekła niedokrwistość aplastyczna, pancytopenia

106
Q

Które rotawirusy są patogenne dla ludzi?

A

grupy A, B i C

Najczęstsze są zakażenia wirusem z grupy A

107
Q

Epidemiologia zakażenia rotawirusowego

A

Szczyt zapadalności: 3-36 m.ż. i osoby starsze
Okres jesienny częściej

Najczęstsza przyczyna biegunek u dzieci do 5 r.ż.

Najczęstsza przyczyna zakażeń wewnątrzszpitalnych na oddziałach pediatrycznych

108
Q

Najczęstsza przyczyna biegunek u dzieci do 5 r.ż.

A

Zakażenie rotawirusowego

109
Q

Do zakażenia rotawirusowego dochodzi na drodze… (+możliwe źródła)

A

fekalno-oralnej
kropelkowej

Możliwe źródła: zanieczyszczona woda lub owoce morza

110
Q

Zakaźność osoby z rotawirusem

A

Kilka dni przed pojawieniem się objawów i do tygodnia po ich ustąpieniu
…Jest wysoka

111
Q

Rotawirusy - jakie tkanki uszkadzają i do czego to prowadzi

A

Uszkadzają komórki absorpcyjne kosmków jelitowych i hydrolazy rąbka szczoteczkowego

  • > zaburzenie trawienia i wchłaniania skł. odżywczych
  • > biegunka osmotyczna (a więc po zaprzestaniu karmienia ↓częstość wypróżnień)
112
Q

Czy przechorowanie rotawirusówki daje odporność?

A

Tak, częściową, przy kolejnym zarażeniu chroni przed ciężkim przebiegiem
Naturalna odporność wytwarza się w pierwszych 3 latach życia dziecka

113
Q

Okres wylęgania rotawirusa

A

ok. 2 dni

114
Q

Objawy zakażenia rotawirusem

A

Od bezobjawowych do zgonu

Początek zazwyczaj nagły: wymioty, gorączka, biegunka

Ustępują samoistnie po 2-6 dniach

Dodatkowe objawy:

  • katar
  • osłabienie
  • złe samopoczucie
  • bóle żołądka
  • śluz w stolcu
  • odwodnienie
  • drgawki gorączkowe
  • jadłowstręt
  • czasowa nietolerancja laktozy
115
Q

Rozpoznanie zakażenia rotawirusem

A

Na podstawie testów wykazujących obecność rotawirusów w kale (specyficzne p/c wiążą się z antygenami występującymi w stolcu)

Zgłosić do PSSE!!
(bo zgłasza się biegunki o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej u dzieci do lat 2 + zakażenia żołądkowo-jelitowe i zatrucia pokarmowe o etiologii infekcyjnej lub nieustalonej)

116
Q

Leczenie zakażenia rotawirusem

A

Nawodnienie!!!:

  • hipoosmolarne doustne r-ry nawadniające
  • pierwsze 3-6h 50ml/kg mc.
  • poić często małymi porcjami
  • u niemowląt just kontynuować karmienie piersią

Uzupełniająco można stosować probiotyki o udowodnionej skuteczności:

  • Lactobacillus rhamnosus GG
  • Saccharomyces boulardii

Można też stosować diosmektyt

NIE DAWAĆ p/wymiotnych, zapierających p/drobnoustrojowych

117
Q

Wskazania do hospitalizacji w zakażeniu rotawirusem

A
  • wstrząs
  • odwodnienie >9% mc.
  • objawy neurologiczne (apatia, senność patologiczna, drgawki)
  • uporczywe lub żółciowe wymioty
  • niepowodzenie leczenia doustymi płynami
  • wskazania społeczne
  • podejrzenie stanu wymagającego interwencji chirurgicznej
118
Q

Profilaktyka zakażenia rotawirusem:

A

Higiena - mycie rąk, zwł. po zmianie pieluch i przed posiłkami

Szczepionka:

  • żywa, doustna
  • od 6 tż. do ukończenia 32 tż.
  • 2-3 dawki w odstępach co najmniej 4 tygodnie
119
Q

Rokowanie w zakażeniu rotawirusem

A

Większość ok

Zgony i powikłania najczęściej przez odwodnienie

120
Q

Grypa - definicja

A

Choroba zakaźna o etiologii wirusowej, charakteryzująca się:

  • nagłym początkiem
  • występowaniem nasilonych objawów ogólnoustrojowych (np. gorączka, bóle mięśniowo-stawowe, ból głowy, osłabienie)
  • zajęciem ukł. oddechowego (kaszel, ból gardła, niezbyt nasilony katar)
121
Q

Epidemiologia grypy - szczyt zapadalności

A

Szczyt zapadalności: X-IV

122
Q

Wirus grypy jest przenoszony drogą…

A

kropelkową

przez skażone ręce/przedmioty

123
Q

Okres wylęgania wirusa grypy i kto jest źródłem zakażenia

A 
1-4 dni
zainfekowany pacjent (chory/bezobjawowy)
124
Q

Czynnik etiologiczny grypy

A

wirusy grypy typu A, B i C z rodziny Orthomyxoviridae

Grypa sezonowa najczęściej przez typ A (H1N1, H3N2, H1N2), rzadziej przez B

125
Q

Wirus grypy - czemu tak mutuje?

A

Bo ma segmentowany genom - to ułatwia wystąpienie mutacji i wymianę genów -> nowe szczepy

126
Q

Który typ wirusa grypy ma dużą zmienność antygenową?

A

Grypy typu A

127
Q

Grypa - objawowo czy nie?

A

Bezobjawowo nawet u 50%

Objawy - nagłe pojawienie się:

  • gorączki (39-40C)
  • dreszczy
  • osłabienia
  • bólu głowy i mięśni
\+ uczucie rozbicia, złe samopoczucie
\+ze strony ukł. oddechowego:
-suchy i męczący kaszel
-ból gardła
-katar o niewielkim nasileniu

+ rzadko z p.pok.(nudności, wymioty, biegunka), stany zapalne ucha środkowego lub krtani

128
Q

Objawy grypy u osób w podeszłym wieku

A

Niecharakterystyczne: zaburzenia świadomości i uczucie zmęczenia

129
Q

Po ilu dniach grypa ustępuje?

A

Samoistnie po 3-7 dniach

130
Q

Czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu grypy i wystąpienia powikłań:

A
  • otyłość III stopnia
  • ciąża i początkowy okres połogu (2 pierwsze tygodnie)
  • podeszły wiek >=65 lat, wiek <5 lat
  • choroby płuc (astma, POChP), wątroby, nerek, serca (przewlekły z. wieńcowy, zastoinowa niewydolność serca)
  • niedobory odporności
  • zaburzenia metaboliczne (np. cukrzyca)
  • hematologiczne (np. hemoglobinopatie)
  • niektóre zaburzenia neurologiczne
131
Q

Diagnostyka grypy - jakie metody?

A

Wykrywające mat. genetyczny wirusa:

  • RT-PCR
  • immunofluorescencję (pośrednia i bezpośrenia)
  • szybkie testy diagnostyczne (RIDT)
  • hodowla komórkowa

Wykrywające swoiste p/c:
-badania serologiczne

Zakazy (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions