Hfdst 5, 1/3 Flashcards
Wat wordt bedoelt met ‘proximale redenen’?
De moleculaire, cellulaire en ontwikkelingsproces redenen
Welk geslacht heb je als je homogametisch bent?
XX: vrouwelijk
(heterogametisch, XY: man)
Wat is PAR?
Pseudoautosomale regio, tipjes aan beide uiteinde van de X en Y chromosomen
Wat is MSY?
Mannelijk specifiek deel van het Y chromosoom (middendeel)
Wat is het NPX?
Niet-pseudoautosomaal deel van het X-chromosoom
Welke regio kan kruisen tussen X en Y chromosoom?
Alleen de PAR (pseudoautosomale) regio’s kunnen kruisen (crossing-over)
Hoe kan het dat heel veel info wordt doorgegeven van vader op zoon?
Omdat heel veel genen op het makkelijk Y chromosoom niet intrigeren met X chromosoom, dus veel (dezelfde) info wordt doorgegeven
Zet de stappen van de evolutie van de grootte van het Y chromosoom uiteen (waarom is ie zo klein, wat is de ontwikkeling geweest)?
X en Y gemeenschappelijk voorouderchromosoom (autosomaal paar)
- Verwerving mannelijk sturend gen op Y chromosoom
- Opstapelen gingen met specifieke mannelijke functies in proto-Y-chromosoom
- degeneratie van niet-recombinerend deel
- Ontstaan van klein Y-chromosoom
Wat is TDF?
Testis-determinerende factor (veranderd naar MSY doorheen de evolutie)
Wat gebeurt er als de genen op X chromosomen geen tegenhanger hebben bij mannelijke dieren?
Dosage compensatie -> expressie van de X-gekoppelde genen moet bij beide geslachten van gelijke omvang zijn.
Hoe werkt dosage compensatie? (2)
- Allelen van het enige X-chromosoom bij mannetje sterker tot expressie brengen (zodat expressieniveau gelijk is aan vrouwtje)
- De expressie van X-gekoppelde allelen bij wijfje verminderd worden tot hun som gelijk is aan het expressie niveau van ene X -chromosoom van mannetje
(of mannen extra expressie of vrouwen minder expressie)