HC.2: Werkingsmechanisme ACTH, cortisol Flashcards
Bouw van de bijnier
Medulla
Schors
- Zona glomerulosa
- Zona fasciculata
- Zona reticularis
Hormonen verdeling bijnier
Medulla: adrenaline
Zona glomerulosa: aldosteron
Zona fasciculata: cortisol
Zona reticularis: androsteendion
Stimulatie bijnier
ACTH stimuleert voornamelijk de zona fasciculata en zona reticularis. Hiermee stimuleert het de productie van cortisol en androsteendion
De zona glomerulosa en daarmee de productie van aldosteron wordt voornamelijk gestimuleerd door angiotenisne
Regulatie cortisol afgifte
ACTH (hypothalamus-hypofyse bijnier as)
Stress –> verwonding, ziekte, lage temperatuur, langdurige emotionele stress, emotionele stimuli
Biochemische stress (hypoglycemie)
Cortisol
Glucocorticoid
Beïnvloedt glucose, eiwit en vet metabolisme
- Remming eiwit synthese in weefsels
- Stimulering gebruik van vetzuren als energiebron en verlaging gebruik van glucose
- Stimulering van de lever tot glucose aanmaak en verhoging bloedsuikerspiegel
Metabole effecten van cortisol
Insuline gevoeligheid omlaag
Verminderde verestering vetzuren (vet)
Stimulatie lipolyse (vet)
Remmen eiwit synthese (spier)
Stimulatie eiwit afbraak (spier)
Stimulatie glycogenolyse (lever)
Stimulatie gluconeogenese (lever)
Glucose spiegel omhoog
Cortisol in circulatie
Voor 95% gebonden aan transcortine en albumine
Voornamelijk gemetaboliseerd in de lever en nier
Regulatie van aldosteron afgifte
ACTH
Verhoging plasma [K+]
Angiotensine II
Aldosteron
Mineralocorticoid
Reguleert concentratie Na+ en K+
- Nier houdt Na+ vast
- Nier scheidt K+ uit
Reageert op verandering in de samenstelling van plasma
Is gekoppeld aan het RAAS van de nier
Invloed prednison
Prednison remt de activiteit van ACTH. Hiermee remt het de afgifte van cortisol en androsteendion. Aangezien aldosteron wordt gestimuleerd door angiotensine en niet door ACTH, blijft de afgifte hiervan gelijk
Bijnier medulla
Afgifte van
- Adrenaline
- Noradrenaline
Stimulatie door
- Angst
- Boosheid
- Stress
- Bloeding
- Hypoxie
- Hypoglycemie
