HC10 Secularisering Flashcards
Wat is de essentie van religie volgens John Macionis?
Religie is een sociale institutie die geloof en praktijken omvat die het sacrale onderscheiden van het profane.
Wat is het verschil tussen het sacrale en het profane?
Sacrale: Het buitengewone, met ontzag en eerbied omgeven.
Profane: Alledaags, niet-heilig (Latijn: “buiten de tempel”).
Drie theoretische benaderingen van religie
Structureel-functioneel: Religie bevordert sociale cohesie, sociale controle en betekenisverlening.
Symbolisch-interactionistisch: Religie is sociaal geconstrueerd en versterkt identiteit door rituelen.
Sociale conflictbenadering: Religie legitimeert sociale ongelijkheid (Marx: “opium van het volk”).
Wat is secularisering volgens Macionis?
De historische afname van het belang van het bovennatuurlijke en het sacrale.
Verklaringen secularisering
- Loss of purpose: Minder noodzaak voor religieuze instituties door verzorgingsstaat.
- Vermaatschappelijking: Functies van de kerk worden door de staat overgenomen.
- Onttovering: Rationalisering en wetenschappelijke vooruitgang verminderen geloof in het bovennatuurlijke.
Wat is het verschil tussen protestantisme en katholicisme in het seculariseringsproces?
Protestanten zijn gevoeliger voor verlies aan plausibiliteit door hun individualisme en religieus pluralisme, terwijl het katholicisme een sterkere institutionele structuur behoudt.
Civil religion
Een vorm van nationale of maatschappelijke zingeving die religieuze functies vervult zonder traditionele religie
Drie ‘nieuwe religieuzen’
Agnosten – weten niet of er iets bovennatuurlijks is.
Atheïsten – geloven dat er niets is.
Spirituelen – geloven in ‘iets’, maar niet per se in een traditionele religie.
Hoe verhouden individualisme en spiritualiteit zich tot secularisering?
Individualisme leidt tot een afname van traditionele religieuze instituties, maar stimuleert ook persoonlijke spiritualiteit en nieuwe religieuze bewegingen.
