HC.1 - Casuspresentatie: paar met kinderwens Flashcards
wat is fecundability?
Wat is dit bij mensen?
kans dat in een cyclus of vruchtbare periode een zwangerschap tot stand komt
Normale fertiele paren: 20-35%
fecunditeit in periovulatoire periode = 5 dagen rondom LH-piek: 10-33% (afh van moment)
In totaal ongeveer 500 kansen (ovulaties)
waaruit bestaat uit een follikel?
- eicel
- granulosacellen
- thecacellen
wat gebeurt er bij ovariele veroudering?
Aantal follikels neemt af –> rond de 40 is al 99% afgenomen in hoeveelheid
En aantal goede follikels neemt af (kwaliteit)
welke follikel stadia zijn er?
- primordiaal: allereerste meest onrijpe follikels in de ovaria (basisvoorraad)
- Primair: de eerste actieve groeifase, granulosacellen worden kubisch
- secundair: groter, meerdere lagen granulosacellen en een kleine antrale holte
- Tertiair = Graafse: volledig ontwikkeld met een grote antrale holte, klaar voor ovulatie
- atretisch follikel: follikels die niet uitrijpen gaan uiteindelijk in apoptose en ten onder
Antrale follikel: heeft een duidelijke Antrum
hoe ontstaat het Antrum in de follikel?
- Tijdens ontwikkeling van primaire naar secundaire follikel gaan de granulosacellen vloeistof uitscheiden
- vorming van holtes tussen de granulosacellen = antra’s
- versmelting antra’s en daardoor vorming centrale holte
Vloeistof: oestrogeen, groeifactoren, ondersteunende stoffen voor oocyt
waarvan is de groei van follikels afhankelijk?
FSH vooral in de latere fase van follikel ontwikkeling (primordiaal en primair niet zo)
Follikels ontwikkelen zich hormoon onafhankelijk tot het vroeg antrale stadium
Hoe noemen we het moment waarop FSH inwerkt op de follikels?
Follikel window concept: periode waarin FSH de groei van een geselecteerde groep follikels stimuleert waarvan een follikel uitgroeit tot een dominante follikel waarbij de andere follikels ten gronde gaan
Hoe groter de window: hoe meer eicellen de kans krijgen om uit te groeien
wat zijn de voorwaarden voor conceptie?
- Effectieve productie zaadcellen
- Effectieve productie eicellen, en dus ook ovulatie
- Het bij elkaar komen van eicel en zaadcel
wat zijn bij de vrouw de meest belangrijke factoren voor de kans op ZS? en overige factoren?
- leeftijd
- duur van de fertiliteitsstoornis
overig
- primaire of secundaire subfertiliteit
- cyclus: regelmaat –> onregelmatigheid geeft grotere kans dat anovulatoir is
- Anticonceptie: OAC of IUD
- SOA’s
- systeemziektes: DM, reuma, chemo of RT (maligniteit)
- VG: operaties in buikgebied –> littekens en verklevingen
- kennis
- intox en omgevingsfactoren
- familie
wat is bij de man belangrijk voor de kans op ZS?
- Semenanalyse
- Primaire of secundaire sub/infertiliteit
- Leeftijd (iets minder relevant)
- Coitus, ejaculatie
- SOA/infecties
- Trauma’s, operaties
- Intoxicaties
- Beroep: straling, veel blootstelling aan hoge temperatuur, insecticiden (lijken op steroiden)
wat voor LO zetten we in bij subfertiliteit bij de vrouw?
- Gewicht: BMI, WHR
- Habitus (lichaamsbouw): VW of kinderlijk uiterlijk in relatie tot leeftijd
- Beharingspatroon (m of v): hirsutisme
- Genitalia externa
- Vaginaal onderzoek: speculum, vaginaal toucher
- Transvaginale echoscopie
welke diagnostiek zetten we in bij subfertiliteit –> OFO?
- transvaginale echoscopie: cervix, uterus, ovaria
- CAT (Chlamydia (trachomatis) antistof titer) in serum
- Als regelmatige cyclus: mid-luteaal progesteron 1 week voor verwachte menstruatie
- samenanalyse
Eventueel maa niet echt meer gedaan:
- post-coitum test
- maandelijkse basale temp curve
wat kan je zeggen over de CAT? Hoe relevant is het?
Chlamydia: 70-80% subklinisch beloop, maar evt wel invloed op fertiliteit
Risico op infertiliteit na infectie: 10-15%
- Afsluiting of verlittkening (toegang)
- Periovariele of peritubulaire adhesies (ovum pick up)
- Intraluminale functiestoornis (transport embryo’s of spermatozooen)
Relevantie:
- sens 66% –> niet volledig discriminatief
- een hogere CAT heeft wel meer associatie met meer tubaschade
Gebruik: onderscheid tussen hoog en laag risico op tuba-pathologie
ALS de CAT+ is –> aanvullende diagnostiek aanbevolen
wat kan je zeggen als je ziet dat een vrouw wel endometrium maakt?
dat er wel oestrogeen is
waar kijken we naar bij een semenanalyse? wat doen we met de uitslag?
- Volume: > 1,5 ml
- Concentratie: > 15 miljoen per ml
- Motiliteit: 32% is bewegelijk
- Morfologie (normalen): > 4% normaal
Tov normaalwaarden waarbij het de Laagste waarden van mannen die een vrouw zwanger hebben gemaakt in 12 mnd
Normaal: geen extra testen of LO
abnormaal: herhalen na 2-3 mnd
Als weer abnormaal: verder andrologisch onderzoek
