H8 - Ethiek En Integer Handelen

Question 1

Wat doe je als regels ontbreken of onhelder zijn?

Answer 1

Dan oordeel je en handel je op basis van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen

Question 2

Wat is ethiek?

Answer 2

De praktische filosofie die zich bezighoudt met waarden en normen en wat moreel goed is, of niet

Question 3

Wat is het doel van ethiek?

Answer 3

Het beantwoorden van de vraag ‘wat is goed voor de mens?’

Question 4

Waar gaat het bij ethiek over?

Answer 4

• moraal: de set van normen en waarden van een individu of groep
• waarden: wat een samenleving of groep mensen belangrijk vindt, en wat nagestreefd moet worden
• normen: de gedragsregels waarmee je duidelijk maakt wat wel/niet wenselijk is

Question 5

Liggen waarden en normen vast?

Answer 5

Nee, mensen en samenlevingen veranderen

Question 6

Welke 3 waardenniveaus kennen we?

Answer 6

1. Persoonlijke waarden
2. Interactieve waarden
3. Culturele waarden

Question 7

Wat zijn persoonlijke waarden?

Answer 7

Waarden die we hanteren op individueel, persoonlijk niveau

Question 8

Wat zijn interactieve waarden?

Answer 8

Waarden die een rol spelen bij de 1-op-1 intacte met anderen en die we willen uitdrukken naar anderen, in de relatie met anderen

Question 9

Wat zijn culturele waarden?

Answer 9

Gewoonten en (gedrags)regels van mensen uit een bepaald cultuur of samenleving, zoals eetgewoonten, wasrituelen en gebedsrituelen

Question 10

Door wat worden de persoonlijke waarden bepaald?

Answer 10

De omgeving waarin we opgroeien, de invloed van de cultuur, het gezin, het klimaat en het contact met anderen

Question 11

Door wat worden de interactieve waarden bepaald?

Answer 11

De sociale omgeving, ons contact met anderen

Question 12

Door wat worden de culturele waarden bepaald?

Answer 12

Levensbeschouwing van een samenleving

Question 13

In hoeverre zijn persoonlijke waarden veranderbaar?

Answer 13

Elke levensfase brengt nieuwe waarden met zich mee en neemt toe naarmate we ouder worden

Question 14

In hoeverre zijn interactieve waarden veranderbaar?

Answer 14

In de diversiteit van contacten

Question 15

In hoeverre zijn culturele waarden veranderbaar?

Answer 15

Vastgelegde normen in wetten en ongeschreven regels of normen, waarden zijn zelden expliciet

Question 16

Wat is een beroepsmoraal/professionele moraal?

Answer 16

Waarden en normen waardoor iemand zich in zijn beroepsuitoefening laat leiden

Question 17

Hoe kun je integer handelen?

Answer 17

• je komt gemaakt afspraken en verplichtingen na
• je geeft het aan wanneer erkers van je gevraagd of verwacht wordt dat jij als niet integer beschouwt
• bij een conflict kies je niet automatisch de kant van de sterker partij
• als je een fout gemaakt hebt, meld je dat en neemt initiatief om schade te beperken
• je bent loyaal aan de organisatie

Question 18

Wat zijn morele dilemma’s?

Answer 18

Situatie waarin de goede beslissing nemen bijna onmogelijk is

Question 19

Wat zijn de 3 kenmerken van een moreel dilemma?

Answer 19

1. Soms is er geen sprake van keuzevrijheid, je moet kiezen
2. Een moreel dilemma heeft grote gevolgen en kunnen de rest van je leven beïnvloeden
3. De genomen beslissing heeft grote gevolgen voor anderen

Question 20

Wat zijn de 5 stappen bij dilemma’s?

Answer 20

1. Formuleer het dilemma
2. Benoem de waarden en normen die op het spel staan
3. Vind alternatieve mogelijkheden
4. Maak een afweging
5. Kies!

Question 21

Wat doe je bij het formuleren van het dilemma (stap 1)?

Answer 21

• Wat is er aan de hand?

- Formuleer de twee kant en van het dilemma in 1 zin: “ als ik…; als ik…”

Question 22

Wat doe je bij het benoemde waarden en normen die op het spel staan (stap 2)?

Answer 22

• wie zijn erbij betrokken? Wie hebben rechten, belangen of wensen in de dilemmasituatie?
• welke waarden en normen zijn in het geding voor de verschillende betrokkenen?

Question 23

Wat doe je bij het vind alternatieve mogelijkheden (stap 3)?

Answer 23

• welke mogelijkheden/alternatieven zijn er? Hoe kun je uit het dilemma komen passend bij de kernwaarden uit stap 2

Question 24

Wat doe je bij het maak een afweging (stap 3)?

Answer 24

• maak een afweging: aan welke waarde en norm moet ik het meeste gewicht toekennen? Welke handeling (stap 3) sluit hierbij aan en biedt een opening uit het dilemma?
• zet de argumenten voor en tegen op een rij

Question 25

Wat doe je bij het kies! (stap 5)?

Answer 25

• beantwoord de morele vraag

- formuleer als volgt: “het is moreel juist dat ik x doe, omwille van (2), ondanks z (de waarde die je opoffert)