H2

Question 1

Wat waren de Griekse poleis?

Answer 1

Zelfstandige stadstaten die ontstonden rond 850 v.Chr., bestaande uit enkele dorpen en het omliggende platteland. Ze voerden geregeld oorlog met elkaar, maar deelden ook een gemeenschappelijke Griekse cultuur.

Question 2

Waarom werden Griekse koloniën gesticht vanaf 750 v.Chr.?

Answer 2

Bevolkingsgroei en voedseltekorten zorgden ervoor dat een deel van de Griekse bevolking wegtrok om koloniën te stichten, wat leidde tot de verspreiding van de Griekse cultuur.

Question 3

Welke bestuursvormen kwamen voor in de Griekse stadstaten?

Answer 3

Monarchie (macht in handen van koningen), aristocratie (macht in handen van edelen), tirannie (alleenheerser) en democratie (macht bij het volk, zoals in Athene).

Question 4

Hoe rechtvaardigden edelen in een aristocratie hun macht?

Answer 4

Ze baseerden hun macht op hun afstamming en hun militaire rol, omdat alleen zij rijk genoeg waren om wapenuitrustingen te betalen en de polis te beschermen.

Question 5

Wat was het verschil tussen aristocratie en tirannie in de Griekse stadstaten?

Answer 5

In een aristocratie regeerden de edelen, terwijl in een tirannie een alleenheerser aan de macht kwam, vaak gesteund door ontevreden burgers.

Question 6

Hoe functioneerde de Atheense democratie?

Answer 6

Burgers namen direct deel aan de besluitvorming in de volksvergadering. Belangrijke functies werden door loting verdeeld, en alle mannelijke burgers hadden gelijke rechten, ongeacht hun inkomen of afkomst.

Question 7

Wat was het schervengericht in Athene?

Answer 7

Een stemming waarbij burgers de naam van een ongewenste politicus op een potscherf krasten. De politicus met de meeste stemmen werd voor tien jaar verbannen.

Question 8

Wat was de rol van Alexander de Grote in de verspreiding van de Griekse cultuur?

Answer 8

Alexander de Grote veroverde vanaf 334 v.Chr. een gebied van Egypte tot India, waardoor de Griekse cultuur zich ver buiten Griekenland verspreidde. Dit proces staat bekend als hellenisme.

Question 8

Wat leidde tot de ondergang van de zelfstandigheid van de Griekse stadstaten?

Answer 8

De Griekse stadstaten werden uiteindelijk in 338 v.Chr. verslagen door koning Philippos van Macedonië, waardoor ze hun buitenlandse politiek niet langer zelfstandig konden bepalen.

Question 9

Wat is hellenisme?

Answer 9

De verspreiding van de Griekse cultuur buiten Griekenland, vooral na de veroveringen van Alexander de Grote, waarbij Grieken hun taal en cultuur in veroverde gebieden bleven behouden.

Question 10

Hoe beïnvloedde de Perzische Oorlogen het Griekse zelfbewustzijn?

Answer 10

De Grieken presenteerden hun overwinningen op de Perzen als een triomf van de ‘vrije Griekse polisburger’ op de ‘slaafse onderdanen’ van de Perzische koning, wat hun zelfbewustzijn versterkte.

Question 11

Wat was de invloed van de Perzische hegemonie op de Griekse stadstaten in Ionië?

Answer 11

Griekse stadstaten in Ionië kwamen onder Perzisch bestuur en werden onderdrukt, wat leidde tot opstanden die Athene steunde, en uiteindelijk de Perzische Oorlogen veroorzaakte.

Question 12

Wat maakte Athene het brandpunt van de Griekse beschaving in de vijfde en vierde eeuw v.Chr.?

Answer 12

Kunstenaars, dichters en denkers trokken naar Athene vanwege de rijkdom en de inspiratie die er heerste, waardoor Athene het centrum van cultuur en wetenschap werd.

Question 13

Wie waren drie van de beroemdste filosofen uit Athene?

Answer 13

Sokrates, Plato en Aristoteles.

Question 14

Wat hield de Griekse filosofie in tijdens de Oudheid?

Answer 14

Filosofie omvatte alles wat we nu wetenschap noemen, namelijk het systematisch onderzoeken van de werkelijkheid en die verklaren met eigen waarneming en logisch redeneren.

Question 15

Wat was de belangrijkste denkwijze van Sokrates?

Answer 15

Sokrates ondervroeg mensen kritisch om de werkelijke betekenis van begrippen als schoonheid en rechtvaardigheid te achterhalen. Zijn enige zekerheid was dat je niets zeker weet.

Question 16

Hoe begon de ontwikkeling van wetenschap bij de Grieken?

Answer 16

De Grieken begonnen natuurlijke oorzaken voor verschijnselen te zoeken, in plaats van deze te verklaren door de wil van de goden.

Question 17

Wat ontdekte Pythagoras over de wereld?

Answer 17

Pythagoras geloofde dat de wereld was uit te drukken in getallen en verhoudingen tussen getallen.

Question 18

Wie was Hippokrates en wat was zijn visie op gezondheid?

Answer 18

Hippokrates was het hoofd van een beroemde artsenschool. Hij geloofde dat gezondheid afhing van de juiste verhouding tussen de vier lichaamsvochten: bloed, slijm, gele gal en zwarte gal.

Question 19

Wat berekende Eratosthenes in de derde eeuw v.Chr.?

Answer 19

Hij berekende vrij nauwkeurig de omtrek van de aarde en ontwierp een wereldkaart.

Question 20

Wat gebeurde er met Carthago in 146 v.Chr.

Answer 20

Carthago werd door de Romeinen verwoest, wat leidde tot de grootste gebiedsuitbreiding in de Romeinse geschiedenis.

Question 21

Wat gebeurde er in 509 v.Chr. met de laatste koning van Rome?

Answer 21

De laatste koning werd verdreven, en Rome werd een republiek waar adellijke families de meeste macht hadden.

Question 22

Wie had het meeste politieke macht in de Romeinse republiek?

Answer 22

De senaat, bestaande uit leden van vooraanstaande families, de patriciërs.

Question 23

Wat veroorzaakte politieke instabiliteit in de republiek?

Answer 23

De tegenstelling tussen de optimates (rijke patriciërs en plebejers) en de populares (politici die populair waren onder het volk) leidde tot politieke spanningen.

Question 23

Wat gebeurde er in 287 v.Chr. met de politieke positie van de plebejers?

Answer 23

Vanaf dat moment waren patriciërs en plebejers formeel gelijk, maar de patriciërs behielden in de praktijk de meeste macht.

Question 24

Wie werd de eerste keizer van Rome en wanneer?

Answer 24

Augustus, de geadopteerde zoon van Julius Caesar, werd de eerste keizer in 27 v.Chr.

Question 25

Hoe werd de macht van de Romeinse generaals een bedreiging voor de republiek?

Answer 25

Generaals beloonde hun soldaten met buit en land, waardoor hun persoonlijke macht groter werd dan die van de senaat.

Question 26

Wat gebeurde er in 49 v.Chr. tussen Julius Caesar en de senaat?

Answer 26

Julius Caesar won een burgeroorlog en werd daarna vermoord door senatoren die vreesden dat hij de republiek wilde afschaffen.

Question 27

Hoe verliep de romanisering in het oosten van het rijk anders dan in het westen?

Answer 27

In het oosten namen de Romeinen veel van de bestaande cultuur over, zoals de Griekse taal, terwijl ze in het westen zelf steden stichtten.

Question 28

Wat was het effect van romanisering op de Germanen?

Answer 28

Germanen namen veel Romeinse culturele elementen over, zoals het schrift, kleding en Latijn, en kregen soms het Romeinse burgerrecht als beloning.

Question 29

Hoe probeerden keizers de economische problemen op te lossen in de derde eeuw?

Answer 29

Ze verminderden het zilvergehalte in munten, wat leidde tot inflatie en verdere verzwakking van het westen van het rijk.

Question 29

Wat gebeurde er vanaf het einde van de tweede eeuw met de stabiliteit van het Romeinse Rijk?

Answer 29

Grote groepen Germanen vielen het rijk binnen, en Romeinse legeraanvoerders grepen steeds vaker de macht, wat leidde tot instabiliteit.

Question 29

Wat waren de limes en waarom waren ze belangrijk?

Answer 29

De limes waren een verdedigingssysteem langs de grenzen van het Romeinse Rijk, bestaande uit legerkampen en wachttorens om aanvallen van buitenaf te voorkomen.

Question 30

Wanneer kwamen de Romeinen voor het eerst in contact met de Griekse cultuur?

Answer 30

Tijdens de verovering van Griekse koloniën in Zuid-Italië in de vierde eeuw v.Chr.

Question 31

Wat kenmerkt de klassieke Griekse tempels?

Answer 31

Ze hebben een dubbele rij zuilen, een architraaf die rust op versierde kapitelen, en een timpaan met reliëfs.

Question 32

Hoe beïnvloedde de verovering van Griekenland en de hellenistische rijken de Romeinen?

Answer 32

De Romeinen kwamen in contact met Griekse kunst, gebouwen en beelden van hoog niveau, en namen deze over en lieten ze namaken.

Question 33

Wat is kenmerkend voor Griekse standbeelden?

Answer 33

Ze bootsen het menselijk lichaam levensecht na, vaak met het lichaamsgewicht op één been en dynamische poses.

Question 34

Welke verbeteringen brachten de Romeinen aan in de Griekse bouwkunst?

Answer 34

Ze introduceerden beton en boogconstructies, wat bouwconstructies sterker en lichter maakte.

Question 35

Wat is het verschil in de Romeinse weergave van standbeelden ten opzichte van de Grieken?

Answer 35

Romeinen weigerden om generaals naakt af te beelden, terwijl Grieken naakte beelden van goden, helden en atleten maakten.

Question 36

Welke genres namen de Romeinen over van het Griekse toneel?

Answer 36

Ze namen de komedie en tragedie over van de Grieken, en introduceerden zelf het genre satire, waarin politici belachelijk werden gemaakt.

Question 36

Wat was de belangrijkste boodschap van Jezus volgens de evangeliën?

Answer 36

Liefde en verdraagzaamheid voor vriend en vijand, en opkomen voor armen en zwakken.

Question 37

Wat was het belangrijkste verschil tussen het jodendom en de Romeinse religie?

Answer 37

Het jodendom was monotheïstisch en geloofde in één God, terwijl de Romeinen polytheïstisch waren.

Question 38

Waarom vonden er christenvervolgingen plaats in het Romeinse Rijk?

Answer 38

Christenen offerden niet aan Romeinse goden en werden soms als zondebokken gebruikt door keizers.

Question 39

Wat was het doel van de christenen dat hen onderscheidde van de Joden?

Answer 39

Het bekeren van anderen tot hun geloof.

Question 40

Wanneer kreeg het christendom dezelfde rechten als andere godsdiensten?

Answer 40

In 313, onder keizer Constantijn.

Question 41

Wanneer werd het christendom de staatsgodsdienst van het Romeinse Rijk?

Answer 41

In 391, onder keizer Theodosius.

Question 42

Wat markeert het einde van het West-Romeinse Rijk en het begin van de Middeleeuwen?

Answer 42

De afzetting van de laatste keizer in 476 door een Germaanse generaal.