Godsdienst theorie Flashcards
Wanneer werd de visieteksten als basis voor de nieuwe leerplannen RKG aanvaard?
1996
Wanneer zijn deze leerplannen dan effectief goedgekeurd?
1999
Wanneer werd het verplicht?
in 2004
Hoe wordt de verre wereld voor kinderen bekend gemaakt?
Door moderne communicatiemedia. Dit is enkel voor de kinderen en ouders die zich dit kunnen veroorloven.
Wat wordt de samenleving waar de kinderen in leven meer en meer? Ik zoek 4 begrippen.
DE leefwereld van de kinderen wordt meer en meer geseculariseerd, dit wil zeggen dat er grote ‘ontkerking’ voordoet in onze leefwereld. ook wordt de leerwereld van de kinderen meer gepluraliseerd. Hiermee wil men zeggen dat er meer en meer culturen samenkomen en dat niet nog 1 cultuur of geloofsovertuiging domineert in een bepaalde regio. Ook spreken we van uniformering en globalisatie. Hier wordt in tegenstelling tot pluralisatie alles gelijk aan alles. het wordt allemaal ‘uniform’
Wat bedreigt de uniformering en globalisering?
Het vormen van een eigen unieke identiteit
Hoe gaan kinderen om met geloof?
Hoe ze het thuis hebben meegekregen, dus vaak kennen kinderen die RKG krijgen nog niets van het christendom. Het is hier dan ook de taak van de leerkracht om de essentiële zaken van het christendom door te geven.
Wat staat er tijdens de godsdienstlessen centraal?
De groei van de mens
Over wat gaat leren meer dan kennis opdoen?
Het gaat over kennen, kunnen en vooral zijn
Wat is de job van de godsdienstleerkracht?
De job van de godsdienstleerkracht is om de leerlingen te begeleiden in hun persoonlijke groei binnen levensbeschouwing of religie. Dit doet hij/zij zonder te pushen en gewoon door een steun te zijn. De leerkracht wil natuurlijk ook interesse wekken voor de gelovige benadering van het leven en de wereld.
Wat voor vaardigheid willen ze tijdens de godsdienstles ook de leerlingen laten verwerven?
Het is belangrijk dat de leerlingen communicatieve vaardigheden ontwikkelen. Dit om onderling in communicatie te gaan en ook met andere levensbeschouwingen.
Leg uit waarom communicatie een dubbele betekenis heeft.
Het kan zowel een aanpak zijn, een methode om dingen aan te brengen bij de leerlingen. Maar het kan ook de inhoud van het leerproces zijn. Communicatie is een constante wisselwerking tussen leerling, leerkracht en inhoud. communicatie wordt dus bevorderd bij het verwerven van nieuwe kennis, inzichten, attitudes en vaardigheden.
Wat is communicatie?
Communicatie is een interactie waarin elke betrokkene als volledig persoon deelneemt (hoofd, hart en handen). elke betrokkene heeft een belangrijke inbreng in het communicatieproces.
Hoe gaat de leerkracht tijdens communicatie godsdienst aanbrengen?
De leerkracht gaat in op de inbreng door te vertellen wat christelijk geloven kan betekenen voor de mensen.
leg de wisselwerking uit tussen de 3 woorden.
Je hebt het woord van de leerlingen, het woord van de leerkracht en het Woord. Het laatste woord is het christelijk verhaal. Deze wisselwerking tussen de 3 woorden is eigenlijk het communicatieproces.
Hoe noemt men het Christelijk verhaal?
Het Woord
Hoe leren kinderen bewust omgaan met zingeving?
Door actieve participatie en effectieve beleving.
Wat is er heel belangrijk voor je kan beginnen met Godsdienst te geven?
Je moet als leerkracht je professionaliteit uitbouwen door een goede vorming. Dit is belangrijk omdat je de kinderen toch meeneemt in de eigen manier van geloven.
Leg uit waarom geloven een dynamisch proces is.
Geloven is een dynamisch proces omdat iedereen die gelooft, blijft een zoeker. Je bent eeuwig opzoek naar je ware identiteit binnen het geloof.
Waarom is godsdienst geven vaak een moeilijke opdracht?
Het is mede de taak van de leerkracht om aandacht en respect te hebben voor de levensbeschouwelijke diversiteit binnen de klas. Hij/zij moet ook de kinderen helpen bij de communicatie tussen 2 verschillende religies, tradities en levensbeschouwingen. Ook moet hij aandacht hebben voor kinderen die niet perse nood hebben aan religie of levensbeschouwing. die kinderen moet hij uitdagende en inspirerende werkvormen aanbieden.
Waarom is godsdienst geven een dubbele opdracht?
Vaak horen kinderen op levensbeschouwelijk vlak nergens bij. De leerkracht moet hier durven uitspreken wat hem/haar draagt en uitdaagt in het Christendom. Maar ze krijgen ook de opdracht om de leerlingen te begeleiden in hun zoektocht. Dit is een communicatief gesprek.
Wat is er heel erg belangrijk bij het begeleiden van de leerlingen?
Openheid en kritische zin
Leg het stoeltjesmodel uit
Het stoeltjesmodel is eigenlijk de visie van het leerplan RKG uitgelegd in een afbeelding. De stoeltjes die in de grote kring staan, representeren de leerlingen. allemaal op gelijke hoogte. De verschillende kleurtjes van de stoelen staat voor de diversiteit binnen de klas. In het midden zie je nog stoeltjes staan. dit zijn de stoeltjes van de leerkracht. de leerkracht zit ook midden in de diversiteit, daarom dat het in het midden staat. het hangt er vanaf op welke stoel de leerkracht gaat zitten van de functie die hij/zij inneemt. er zijn 3 functies als leerkracht. dit noemen we ook wel een de GSM-functie. de G staat voor getuige. hier spreekt de leerkracht vanuit het christendom, vanuit zijn eigen geloof. De S staat voor specialist. hier spreekt de leerkracht over het christendom, de essentiële zaken worden hier meegegeven. de M is voor mij de belangrijkste functie. hier zal de leerkracht de moderator zijn van het groepsgesprek. De leerkracht begeleid hier het gesprek tussen verschillende geloofsovertuigingen.
Wat is het verschil tussen het geloven van ouders en het geloven van de kinderen?
De kinderen geloven met hun ouders mee terwijl de ouders een eigen geloof hebben.
Hoe noemen we het soort geloven dat de leerlingen in de klas meemaken?
Het mee geloven met anderen noemen we ook wel eens participatief geloof
Het uitgroeien tot een gelovig persoon heeft 3 luiken. welke drie?
1) Basisvertrouwen
- -> Het is heel belangrijk dat uw vertrouwen in de wereld en in jezelf goed zit. als dit niet het geval is kan je niet geloven
2) Geloof in het transcendente
- -> Dit betekent dat je gelooft dat er iets meer is dan dat we kunnen zien en ervaren. Andere mensen of kinderen kunnen hier ook een invloed hebben. is een voorbeeld van participatief geloven.
3) Het christelijk geloof
- -> Het geloof in een persoonlijke god staat hier centraal. De naam voor God wordt beïnvloed door de relatie die kinderen hebben met hun eigen papa.
Wat gebeurt er als ouders niet ingaan op de vragen over de mysterie van het bestaan?
Dan gaan kinderen niet verder met de ‘verwondering’ en blijft het louter bij datgene dat we kunnen zien en voelen.
Door wat worden de antwoorden van de levensvragen beïnvloed?
Deze vragen worden beïnvloed door de omgeving en cultuur waar je bent opgegroeid.
Wat wil het zeggen dat kinderen uit gaan van de ‘alwetendheid’ van volwassenen?
Dit wil zeggen dat de kinderen denken dat volwassenen altijd alles weten en op elke vraag een pasklaar antwoord hebben.
Hoe noemt men de levensvragen nog wel eens?
Antropologische constanten
Wat zijn de 6 levensvragen?
1) Wie is de mens?
2) Wat is goed en wat is kwaad?
3) Hoe leven de mensen met elkaar samen?
4) Wat is de betekenis van lijden en dood?
5) Wat is ruimte?
6) Wat is tijd?
Vanuit welk principe vertrekt men altijd bij een communicatief gesprek?
Vanuit het principe van gelijkwaardigheid tussen de gesprekspartner vanuit een diep respect voor de niet- en andersgelovigen.
Welke sfeer moet je scheppen als leerkracht?
Een sfeer van vertrouwen en veiligheid.
Door wat wordt communicatie voornamelijk bepaald?
Door de waarden en normen waardoor de kinderen zich laten leiden.
Wat is er nodig voor een geslaagde communicatie?
Creatieve inspanning van alle deelnemers
Wanneer is er sprake van betekenisvolle communicatie?
Als kinderen de kans krijgen om een samenhang te ontdekken in hun levensbeschouwing.
Wat bedoelen ze met actieve communicatie?
Dit is communicatie waarin de leerlingen actief betrokken zijn
Wat is constructieve communicatie?
De nieuwe inhouden worden gekoppeld aan de reeds aanwezige structuren.
Wat is communicatie die op samenwerking gericht is?
Deze communicatie zal een positieve bijdrage leveren aan de kwaliteit van het communicatieproces.
wat is doelgerichte communicatie?
Als de communicatie is gericht op een duidelijk doel, hebben de leerlingen een grotere motivatie
Er zijn 3 niveau’s van communicatie, dewelke?
1) Niveau van de ervaring
- -> Hier sta je stil bij de ervaringen van de kinderen en ze verwoorden deze
2) Niveau van betekenisverlening
- -> Kinderen in contact brengen met de betekenis van wat ze voelen. Niet iedereen geeft dezelfde betekenis aan bepaalde zaken.
3) Niveau van de reflectie
- -> Staan stil bij de betekenis vanuit concrete ervaringen van zichzelf en anderen.
Wat is er heel erg belangrijk bij het lesgeven en het overbrengen van kennis?
Dat je de kinderen niet manipuleert. Dit wil niet zeggen dat je moet zwijgen over je eigen overtuigingen.
Er zijn 3 componenten als basis van het leerplan. dewelke?
1) Het kind in zijn wereld
- -> grote, geseculariseerde en multiculturele en -diverse wereld.
2) Het kind in zijn lvb en religieuze groei
- -> 4 componenten van groei
3) Christelijke visie op levensbeschouwelijke groei
- -> Elementen van christelijk geloof als antwoord op de levensvragen, christelijke mensvisie
Leg de 4 componenten van groei uit.
A) Vanuit fundamentele bestaanscondities
1) Vertrouwen VS wantrouwen
= Kinderen moeten voldoende basisvertrouwen ontwikkelen. Houdt in dat ze zelf invloed kunnen hebben op de omgeving
2) Mogelijkheden VS beperkingen
= Kinderen moeten blijven vertrouwen in de wereld en zichzelf en moeten aanvaarden dat er geen grenzen of beperkingen zijn
B) In verbondenheid
1) Met zichzelf
= Opent de weg naar innerlijkheid
2) Met anderen
= Kind kan hier openbloeien, heel veel mogelijkheden
3) Met gemeenschappen
= Het kind leert dat het ook naast anderen leeft
4) Met natuur en cultuur
= Het kind ziet dat het deel uitmaakt van de natuur, mensen zijn in staat natuur om te vormen naar cultuur.
C) Groeien in gevoeligheid voor goed en kwaad
= Het onderscheidingsvermogen voor goed en kwaad moeten worden gevoed
D) Openkomen voor symboliek
= Geloofstaal, rituelen en vieringen
Hoe worden de graden genoemd in het leerplan RKG?
Cylci. Voor elke cyclus worden er 12 onderwerpen voorzien
Wat is het oude testament?
Is een oeroude verzameling van verhalen en mythes maar ook effectieve geschiedenisbeschrijving.
Wat is het Nieuw Testament?
Een verzameling van verhalen van enthousiaste volgelingen van hun joodse voorgangen Jezus van Nazareth
Hoe leren de kinderen de Bijbel kennen?
Als een bijzondere ontmoeting met God en zijn woord
Hoe komt het dat ze de Bijbel geen boek noemen?
De Bijbel is een bibliotheek, omdat het een verzameling is van allerlei verhalen van allerlei verschillende schrijvers
Van welk Grieks woord komt de ‘Bijbel’?
Het komt van het woord Biblia, dat betekent boeken/geschriften.
Naar wat wijst het woord Testament?
Het verwijst naar de overeenkomst van God en zijn volk. Het is een vrijwillige overeenkomst tussen 2 groepen.
Wat waren de boeken van het OT voor het vroegere volk?
Ze waren normatief, ze waren het fundament van het christelijk bestaan.
Kunnen de testamenten zonder elkaar?
Het NT kan niet zonder het OT, het OT wordt heel veel geciteerd in het NT.
Wat is het cruciaal probleem tussen de twee testamenten?
Hoe verhouden de beide testamenten zich tot elkaar? Is het oude testament is vaak te on-christelijk voor christenen.
Met wat hadden Christenen mbt het OT problemen?
Ze hadden geen moeite met te benoemen dat Jezus een jood was, maar ze hebben wel moeite met het Oude Testament te erkennen als Heilig Schrift
Van waar komt de onderwaardering van het OT?
De onderwaardering komt mede door de benaming. het wordt Oud genoemd, dus wordt er vanuit gegaan dat het minderwaardig is. Iets dat oud is, wordt als voorbijgestreefd gezien.
Leg de herwaardering door herbenoeming uit.
De herwaardering door herbenoeming is dat men het Oude Testament niet meer Oud gaan noemen, maar gaan spreken over het Eerste testament. zo wordt de negatieve connotatie teniet gedaan.
Leg uit waarom de benaming ‘Eerste testament’ ook theologisch correcter is.
Het Eerste testament is de aanvang tot het verbond tussen God en zijn volk. Hier kunnen we dus spreken van het Eerste verbondsboek en het Tweede verbondsboek.
Wat is de lijst van de aanvaarde boeken?
Het canon
Wat zijn de 4 onderdelen van het Eerste testament?
De wet of pentateuch, de historische boeken, de poëtische boeken (psalmen) en de profetische boeken.
Over welke 2 boeken bestaan onenigheid over de geldigheid binnen het OT?
Hooglied en Ester. Hooglied gaat over de liefde tussen man en vrouw, kan je enkel accepteren als je de metafoor ziet. In Ester komt de naam ‘God’ niet eens voor.
Wanneer is het OT ongeveer vastgelegd?
In ongeveer 100 n.C. is het officieel vastgelegd.
Hoe werden de niet officieel opgenomen boeken genoemd?
Apocrief
Sommige boeken werden pas in tweede instantie opgenomen. hoe noemen we dit soort boeken?
Deuterocanonieke boeken. Deze werden opgenomen in de rooms-katholieke Bijbel, Protestanten zien dit als apocrief.
Hoe wordt het nieuw testament ingedeeld?
1) Evangeliën
- -> 4 boeken die op eigen wijze vertellen over het leven en werk van Jezus
2) handelingen en brieven
- -> Weergave van de uitbereiding van Jezus’ beweging
3) Openbaring van Johannes
- -> Een apocalyptisch boek waarin de schrijven beelden en visioenen beschrijft
Welke 3 fasen kunnen we in de tot standkoming van het NT onderscheiden?
1) Het optreden van Jezus
2) De inbreng van de vroegere kerk
3) Het werk van de evangelisten
Tijdens de ambtstermijn van welke Keizer is Jezus gestorven?
Pontius Pilates
Wanneer is Jezus ongeveer geboren?
In 5-6 voor Christus. Jezus moest ouder geweest zijn dan 2 jaar toen Herodes de Grote beval alle jongens uit Bethlehem te vermoorden die jonger dan 2 waren.
Als welke 2 verschillende personen kunnen we Jezus zien?
1) Rabbi
- -> Hij spoorde mensen aan tot geloven. Hij trekt rond en predikt. Maar was geen geschoolde Rabbi
2) Profeet
- -> Jezus doet denken aan oud-testamentische profeten
Hij trad dus op veel verschillende manieren op.
Door wat werden Jezus’ verkondigingen sterk gekleurd?
Apolycaptiek. De nabijheid van Gods rijk.
Hoe kwam Jezus in conflict met de farizeeërs?
Door kritiek op het weticisme, zijn milde houding tegenover zondaars en door zijn onmiddellijke godsrelatie. Grote leiders zagen hem als grote bedreiging.
Wanneer beseffen de apostelen dat Jezus de langverwachte Messias was?
Ze beseften het eigenlijk pas na zijn dood en na zijn herrijzenis. Ze proberen zo zijn woord verder te verkondigen.
Op basis van wat verkondigden de volgelingen de woorden van Jezus?
Er werd veel uit het Eerste testament geput, maar er werd vooral verteld over de herinneringen over Jezus zijn leven en zijn verhalen.
Hoe is de briefliteratuur ontstaan?
Op den duur waren er veel volgelingen en moest het uit noodzaak opgeschreven worden, ook om het te kunnen bijhouden. Deze literatuur werd onderling uitgewisseld.
Wie heeft er allemaal een evangelie geschreven?
Marcus, Mattheüs, Lucas en als laatste Johannes. De eerste drie zijn de synoptische evangeliën genoemd. Die van Johannes wijkt daar sterk van af.
Is de bijbel een gegroeid schrift?
Ja, de vastlegging was continue interpreteren en herinterpretatie. Het was een lang proces van reactie, herschrijving en aanvulling. De Bijbel is dus effectief een gegroeid schrift.
Leg uit: hoe komt het dat de Bijbel een soort autoriteit had?
De Bijbel was eigenlijk echt de manier dat God tot zijn volk sprak, het was een echt Heilig schrift.
Leg uit: de Bijbel van TOEN, voor NU en voor STRAKS
VAN TOEN
–> De Bijbel vertelt over het ontstaan van de wereld en de wereld waarin de auteurs leefden
VOOR NU
–> We lezen over de wereld die door het verhaal geconstrueerd wordt, met heel veel fictieve zaken.
VOOR STRAKS
–> Bijbel vertelt over het ideale wereldbeeld. schetsen een beeld voor de toekomst.
Bepaalde zaken hebben in de Bijbel een eigen betekenis. Dewelke?
Namen van personen, begrippen met dubbele bodem (symboliek) en getallen die meermaals voorkomen.
Wat betekenen de getallen 7, 3, 12 en 40?
7: getal van volheid
3: aanwezigheid van God
12: staat voor geheel (12 stammen in Israël, 12 apostelen,…)
40: verwachting en voorbereiding
