Gníomhaíocht Príomhúla

Question 1

Cén saghas acmhainn é uisce?

Answer 1

Is bunacmhainn é uisce. Ní féidir maireachaint gan uisce

Question 2

Cad a úsáideann muid uisce i gcomhair?

Answer 2

1. Chun barraí a fhás
2. Mar deoch

Question 3

Cad thágann uisce ó?

Answer 3

Tagann sé a bháisteach ach bhíonn gá córéil (filter) a dhéanamh riomh a úsáideann muid é

Question 4

Cár chuaigh an uisce tar éis a úsáideann muis é?

Answer 4

Téann sé chuig ionad cóiréala eile chun é a ghlanadh sula téann sé ar ais go dtí an bhfarraige

Question 5

Cad a raibh an cás stáidéar leis an chóras uisce?

Answer 5

Uisce i MBÁC

Question 6

Mínigh an chórás uisce i mBÁC?

Answer 6

Tháinig an uisce ó Chill Mhantáin. Bhailítear an uisce i taiscumar (storage tank). Cuir é go ionad cóiréala agus ansin téann sé go dtí an pobal

Question 7

Mínigh caomhnú uisce?

Answer 7

An iarracht uisce a shábháil/a chaomhnú, mar is acmhainn an-tábhachtach é

Question 8

Mínigh uisciú (irrigation)?

Answer 8

Chur uisce ar fáil go saorga in áit nach bhfuil go leor báisteach de bharr triomacht

Question 9

Cad é an cás stáidéar le uisciú?

Answer 9

Uisciú i nGleann an Níl, Éigipt

Question 10

Mínigh uisciú i nGleann an Níl, Éigipt?

Answer 10

Úsáideann siad an Níl, chun uisce a fáil sa cheantar difriúla. Déanann sé seo leis an Damba Ard Aswan

Question 11

Cad a déanann an Damba Ard Aswan?

Answer 11

Stórálann an damba milliún tona d’uisce i Loch Nasses. Bíonn an uisce curtha ón loch go dtí feirm chun níos mó bia a fás

Question 12

2 míbuntaistí leis an Damba Ard Aswan?

Answer 12

1. Cailltear a lán uisce tríd galú (evaporation)
2. Scaiptear galar trí an uisce sna canálacha

Question 13

Mínigh an cás stáidéir ‘An Araib Shádach’?

Answer 13

Bhí an Araib mar fasaigh/bhí siad an bocht go dtí gur fuair siad ola. Anois, tá an ceantair an-saibhir, agus tá an caighdeáin maireachtála níos féarr

Question 14

Cad is féisir comhlachtaí ola a fháil i uiscí na hÉireann?

Answer 14

Is féidir leo ola blocanna d’uiscí nÉireann a fháil ar cíos chun cuardach

Question 15

Cá fuair siad gás agus ola i d’uiscí na hÉireann?

Answer 15

Fuair siad gás ón chósta Chionn Sáile agus Maigh Eo. Fuair siad gás amach ón chósta Phort Láirge

Question 16

Cén fá nach bhfuil siad abalta piopaí gás a thógáil i gcósta Maigh Eo?

Answer 16

Tá daoine sa cheantar ag stopadh an tgógáil de na phiopaí.

Question 17

2 saghas portaigh in hÉireann?

Answer 17

1. Portaigh ardaithe (raised)
2. Bratphortaigh (blanket bog)

Question 18

Mínigh portaigh ardaithe?

Answer 18

An portaigh atá le fáil i logáin (hollow) i lár na tíre

Question 19

Mínigh bratportaigh?

Answer 19

Seo an portaigh atá le fáil ar thalamh ard

Question 20

3 trí saghas earnáil eacnamaíocht?

Answer 20

1. An earnáil príomhúil
2. An earnáil tánaisteach
3. An earnáil treasach

Question 21

2 sampla de earnáil príomhúil?

Answer 21

1. Feirmeoireacht
2. Iascaireacht

Question 22

Sampla de earnáil tánaisteach?

Answer 22

Tionscail (industry) do aon saghas: ag athrú earraí

Question 23

Sampla de earnáil treasach?

Answer 23

Seirbhísí do aon saghas (díolacháin mhiondíola)

Question 24

2 post i gach earnáil?

Answer 24

Príomhiúla: Iascairí, feirmeoirí
Tánaisteach: Báicéirí, Táilliúrí (Tailor)
Treasach: Oibrithe bainc, Cúntóirí siopa

Question 25

2 saghas acmhainní?

Answer 25

1. Acmhainní in-athnuite
2. Neamh in-athnuite

Question 26

Mínigh acmhainní in-athnuite le sampla?

Answer 26

Acmhainn nach ritheann amach m.sh uisce

Question 27

Mínigh acmhainní neamh inathnuithe le sampla?

Answer 27

Acmhainn nuair a ritheann sé amach, tá sé imithe m.sh gual

Question 28

3 buntaistí le portaigh?

Answer 28

1. Réimse leathan do ainmhí.
2. Cosc ar thuilte trí uisce a ionsú.
3. Foinse fuinnimh.

Question 29

Cad é bórd na móin?

Answer 29

Tá bord na móin bord le an post chun na portaigh a shaothrú

Question 30

Na 4 chéim chun bain an móin?

Answer 30

1. Draenáiltear an portaigh
2. Baintear na móin
3. Iompar an mhóin ón bportach
4. Cuirtear an mhóin ar an margadh

Question 31

Cad iad na meaisíní a úsáideann siad sa chéad chéim chun an mhóin a thógáil amach?

Answer 31

Díograire chun draenáil an portaigh
Grádóir chun portach a dhéanamh léibhéalta

Question 32

Cad iad na meaisíní a úsáideann siad sa dhá chéim chun an mhóin a thógáil amach?

Answer 32

Muillteoir chun srath d’móin a bhaint
Bráca chun mhóin a thirmiú
Iomtóir chun mhóin a bhailiú

Question 33

Cad iad na meaisíní a úsáideann siad sa trí chéim chun an mhóin a thógáil amach?

Answer 33

Ráille iarnód chun an mhóin a iompar ón phortach

Question 34

Cad iad na meaisíní a úsáideann siad sa ceathrar chéim chun an mhóin a thógáil amach?

Answer 34

Iarnód nó boithre chun an móin a iompar chuig an margadh

Question 35

Na buntaistí atá ag Éireann le haghaidh iascaireacht?

Answer 35

1. Líne chósta fada le fothain (shelter)
2. A lán saghas iasc éagsúla
3. A lán planctóin (bia iasc)
4. Scairb ilchríoch

Question 36

Mínigh scairb ilchríoch?

Answer 36

Seo píosa talamh faoin uisce a dhéanann an fharraige níos eadoimhe

Question 37

Mínigh an Athrú San Tionscail Iascaireacht in Éireann?

Answer 37

ó 1973 (chuaigh Éire sa AE) tá cead de bhaill eile den AE iascaireacht a dhéanamh i roinnt iascí Éire

Question 38

An iarmhairt Athrú San Tionscail Iascaireacht in Éireann?

Answer 38

Tá fadhb le ró-iascaireacht in uiscí na hÉireann

Question 39

2 cúiseanna le haghaidh ró-iascaireacht?

Answer 39

1. Tráléir nua-aimsire: Le aiseanna maithe chun níos mó iasc a fháil
2. Teicneolaíocht níos féarr m.sh radar/sónéir

Question 40

3 slí chun ró-iascaireacht a laghdú?

Answer 40

1. Seasúr iascaireachta a chur i bhfeidhm
2. Quota níos lú a leagadh síos
3. Níl cead tíortha nach bhfuil san AE iascaireacht i uiscí Éireann