Carraigeacha

Question 1

Cad é carraig?

Answer 1

Ábhar crua a bíonn ar fáil ar screamh an domhain

Question 2

4 tréithe atá ag carraigeacha?

Answer 2

1. Uigeacht
2. Méid mianraí
3. Cruas
4. Dathanna

Question 3

Na 3 phríomhgrúpaí de charraig?

Answer 3

1.Bruthcharraig (igneous)
2.Carraig dríodair (sedimentary)
3.Carraig meiteamórfach (tar éis athrú)

Question 4

Mínigh bruthcharraig?

Answer 4

Éiríonn magma nó laibhe fuar, faoin dromchla nó ar dromchla

Question 5

Mínigh carraig dríodair?

Answer 5

Déanta de píosaí beaga de plandaí, ainmhí, sliogáin agus ion-taise comhbrúite le chéile

Question 6

Mínigh carraig meiteamorfacha?

Answer 6

Bruthcharraigeacha nó carraigeacha dríodair a bhí ahraithe de bharr teas nó bhrú

Question 7

2 sampla bruthcharraigeacha + cé fhaigeann tú iad?

Answer 7

1. Eibhear (Granite), Sléibhte Chill Mhantáin
2. Basalt, Clochán an Aifir, Co. Aontroma

Question 8

2 sampla carraig dríodair + cé fhaigeann tú iad?

Answer 8

1. Aolchloch, An Bhorinn, Co, Cláir
2. Gaineamhcloch, Sléibhte na Mumhan

Question 9

2 sampla carraig meiteamórfach + cé fhaigeann tú iad?

Answer 9

1. Marmar, marmar dearg i gCorcaigh
2. Grianchloicít (quarzite), Cruach Pádraig, Co. Mhaigh Eo

Question 10

Cad é bruthcharraig ionsáite?

Answer 10

Carraig déanta ón magma fagtha sa bolcáin/faoin talamh, fuaraíonn go mall

Question 11

Cad é bruthcharraig easbrúite?

Answer 11

Carraig déanta ón magma a téann amach ón bolcán, fuaraíonn tapa

Question 12

Déan cur síos ar eibhear+ basalt

Answer 12

Eibhear: Carraig ionsáite, criostail mhór, dubh/liath/bandearg i dath
Basalt: Carraig easbrúite, criostail beag, dúliath nó dubh i dath

Question 13

Déan cur síos ar aolchloch + gaineamhchloch?

Answer 13

Aolchloch:Déanta ó ainmhí mara+sliogáin ar grinneal farraige, crua go mall, bán/liath
Gaineamhchloch: píosaí gainemah brúite ar dromchla an domhain, thréscaoilte, crua thar ama, dath dearg nó donn

Question 14

Déan cur síos ar marmar + grianchloicít?

Answer 14

Marmar: Déanta brú agus teas ar aolchloch, dath bán/glas,dearg, criostal beag
Grianchloicít: déanta brú ó gaineamhchloch, dathanna éagsúla, an-crua

Question 15

Cad é acmhainní nádúrtha?

Answer 15

Rud éigin a bhaineann leis an nádúr agus a úsáideann daoine m.sh gual, mianraí, clocha

Question 16

Trí saghas mianadóireacht + mínigh?

Answer 16

Druileáil: chun ola/gás a fháil
Miain dromchla: carraigeacha a thógaint ón dromchla
Slocmianadóireacht: Ag cur sloc síos chun mianráí a bhaint

Question 17

Mínigh gas nádúrtha in Éireann?

Answer 17

Tá roinnt mhaith áit gás timpeall Éireann m.sh Chionn Sáile

Question 18

3 buntaistí a baineann le gás?

Answer 18

1. Postanna
2. Fuinneamh m.sh Teas
3. Amábhar tionscail