An domhan

Question 1

Cad atá sa grianchóras?

Answer 1

Tá an ghrian, 8 plainéid agus an gealach sa grianchóras

Question 2

Na plainéid sa grianchóras (in ord ón ngrian)?

Answer 2

Mearcair, Véineas, Domhain, Mars, Iúpatar, Saturn, Uránus, Neiptiún

Question 3

Cathain a raibh an domhain chruthú + cruth an domhain?

Answer 3

Bhí sé déanta 4.5 billiún bliain ó shin. Tá sé an sféar

Question 4

Cad a dhéanann suas dromchla an domhain?

Answer 4

1. 1/10 clúdaithe le sléibhte
2. 7+ billiún daoine ar an domhain
3. 1/8 clúdaithe le fasaigh
4. 2/3 clúdaithe le uisce
5. 1/4 clúdaithe le foraoisí

Question 5

Na 4 sraitheanna san domhain?

Answer 5

1. An screamh
2. An maintlín
3. An croílár lasmuigh
4. An croílár laistigh

Question 6

Mínigh an screamh?

Answer 6

Sraith lasmuigh, déanta as carraig. Tá sé suas go 60km faoin dromchla agus 10km faoin haigéin

Question 7

Mínigh an maintlín?

Answer 7

Sraith de charraig bog. Tá sé te (4000 céim Celsius). Déanta as carrag leath-léite go féidir bogadh

Question 8

Mínigh an croílár lasmuigh?

Answer 8

Tá sé an-te. Tá roinnt mianraí ann

Question 9

Mínigh an croílár lastigh?

Answer 9

Lár an domhain. An te (5000 céim Celsuis). Déanta as iarann agus nicil

Question 10

Mínigh na plataí teicteonaic?

Answer 10

Píosaí den screamh an domhain briste suas i bplataí. Gluaiseann na plataí in treoanna éagsúla i luasanna éagsúla

Question 11

Cé mhéad plataí ar an domhain + cad is féidir na plataí a dhéanamh?

Answer 11

7 mórplátaí
Buaileadh isteach ina chéile nó scaradh óna chéile

Question 12

Cén pláta atá Éireann suite ar?

Answer 12

An pláta Eoráiseach

Question 13

Na 3 cineáil teoranna?

Answer 13

1. Teorainn plataí déanshasmach
2. Teoranna plataí scriosach
3. Teorann plataí inchoimeadacha

Question 14

Cad é teorainn pláta déanseasmach le sampla?

Answer 14

Tarlaíonn sé nuair a bhíonn dhá plataí ag bogadh óna chéile m.sh Droim an Atlantaigh Láir

Question 15

Cad a tharlaíonn i plataí séanseasmach?

Answer 15

Déantar plataí a tharraingt óna chéile de bharr sruthanna comhiompar. Tagann magma trí scaoilte. Cruthaíonn sé talamh nua

Question 16

2 gnéithe de teorainn plataí déanseasmach?

Answer 16

1. Talamh nua
2. Bolcáin

Question 17

Cad é teorainn scriosach le sampla?

Answer 17

Nuair a imbhuaileann dhá pláta in aghaidh a chéile m.sh Na hAndes i Meiriceá

Question 18

Cad a tharlaíonn i teorainn scriosach?

Answer 18

Buaileadh na teorainn lena chéile de bharr sruth comhiompar. Téann pláta amháin thuas, téann pláta amháin thíos.

Question 19

2 gnéithe de teorainn scriosach?

Answer 19

1. Fillsléibhte
2. Bolcáin

Question 20

Cad é teorainn inchoiméadacha le sampla?

Answer 20

Tarlaíonn sé nuair a ghluaiseann plataí taobh le taobh m.sh Éasc San Andreas, SAM

Question 21

Gnéithe de teorainn inchoiméadacha?

Answer 21

Creathanna talún

Question 22

Mínigh sruthanna comhiompar?

Answer 22

Córas i maintlín an domhain. Eiríonn magma níos fuaire agus titeann sé. Téamh sé suas agus ardaíonn sé suas arís

Question 23

Cén fáth a tharlaíonn sruthanna comhiompar?

Answer 23

Tá an croí an domhain an-te

Question 24

Cad a tharlaíonn nuair a bogann an magma?

Answer 24

Nuair a bogadh an magma, bogann na plataí

Question 25

Cad a bogann na plataí ar?

Answer 25

Magma leath-leaite

Question 26

Cén fáth a bhíonn magma in ann bogadh?

Answer 26

Bíonn sé in ann bogadh de barr na feachtanna comhiompar sa mhaintlín

Question 27

Cad a glaotar ar an illchríoch ollmhóra bhí ann fadó,fadó?

Answer 27

Pangea

Question 28

Cén fáth a bhris Pangea suas?

Answer 28

Gluaiseacht illchríoch