GK 2.5 + 2.6 (Endocrinologie & DM)

Question 1

2 interne signaal systemen vh lichaam

Answer 1

Hormonen
- via bloed, langzamer, langdurig effect, specifiek op orgaan/weefsel

Zenuwen met neurotransmitters
- via zenuwcellen, snel, kort effect, hele lichaam

Question 2

Onderdelen endocriene stelsel

Answer 2

Hypothalamus --> ADH, Oxytocine
Hypofyse --> TSH, GH, FSH/LH
Schildklier --> T4/T3
Bijnieren -> aldosteron, adrenaline, cortisol, androgenen
Nieren --> renine
Pancreas --> insuline, glucagon

Question 3

Regulering van hormonen door hypothalamus - 3 functies:

en hypofyse

Answer 3

1) maakt zelf 2 hormonen aan:
- Oxytocine = knuffelhormoon
- ADH -> tegen plassen: meer dorst + meer reabsorptie water (gaan via hypofyse bloedsomloop in)

2) stuurt direct sympathische zenuwstelsel aan
3) Maakt regulerende hormonen om hypofyse aan te sturen
- RH & IH

Question 4

Regulering van hormonen door hypofyse:

en hypothalamus

Answer 4

Hypofyseachterkwab -> geeft ADH & oxytocine uit hypothalamus af in bloedsomloop.

Hypofysevoorkwab: ontvangt opdrachten vd hypothalamus.

• produceert hormonen in opdracht hypothalamus (RH)
• TSH, ACTH

Question 5

Schildklier - functie

Answer 5

stimuleert stofwisseling en groei
stimuleert voor de spieren, lever, hart, nieren

TRH (hypothalamus) –> TSH (hypofyse) –> T3/T4

Question 6

Hypothyreoïdie

Answer 6

• schildklier werkt te traag, T4/T3 te laag
• moe, koud, somber, oedeem, obstipatie, toename gewicht, struma.
• oorzaak: Hashimoto, laag jodium

Question 7

Hyperthyreoïdie

Answer 7

• schildklier werkt te snel, T4/T3 te hoog
• te warm, afvallen, zweten, geïrriteerd, diarree, veel plassen. Dop ogen
• Oorzaak: graves, thyreoïditis, adenoom

Question 8

Hormonen uit bijnier

Answer 8

Bijniermerg -> Adrenaline & noradrenaline
Bijnierschors = cortex:
- mineralcorticoïden: Aldosteron
- Androgenen: Testosteron
- Glucocorticoïden: Cortisol & cortison

Question 9

Adrenaline & noradrenaline

Answer 9

hypothalamus -> direct contact met bijniermerg -> geeft (nor)adrenaline af —> activiteit neemt toe

Question 10

Aldosteron

Answer 10

komt uit bijnier

- nier: meer reabsorptie natrium en dus water –> bloedvolume omhoog = verhoogde druk

Question 11

Androgenen

Answer 11

= testosteron: rol = onduidelijk

meeste productie door testes/ovaria

Question 12

Glucocorticoïden: Cortison, cortisol, corticosteron

Answer 12

te weinig? -> CRH –> ACTH (hypofyse) –> bijnierschors –> glucocorticoïden.
Effecten:
- cortisol = stresshormoon: verhoogde glucose / vet in bloed.
- ontstekingsremmend

Question 13

Bijnierschorsinsufficiëntie

Answer 13

vaak behoefte aan zout eten door tekort aan aldosteron

Question 14

Addison

Answer 14

verlaagde aldosteron & verlaagde cortisol

Question 15

Cushing

Answer 15

verhoogde cortisol

Question 16

Androgenitaal syndroom

Answer 16

verlaagde aldosteron & verlaagde cortisol -> hierdoor verhoogde androgenen.

Question 17

Pancreas = schildklier

Answer 17

exocriene pancreas -> maakt spijsverteringsenzymen -> darmen -> met ontlasting mee naar buiten.

Endocriene pancreas –> maakt glucagon (a) en insuline (b) –> eilandjes van langerhans
Blijven in bloedbaan

Question 18

Insuline

Answer 18

zet glucose om in glycogeen = opslagvorm van glucose

Question 19

glucagon

Answer 19

zet glycogeen om in glucose

Question 20

Aansturing pancreas

Answer 20

Gaat NIET via hypothalamus-hypofyse!
= autonoom: beslist zelf wanneer hij hormonen af geeft.
- laag bloedsuiker = glucagon
- hoog bloedsuiker = insuline

Question 21

Diabetes mellitus = probleem met insuline

NIET glucagon

Answer 21

type 1: geen insulineproductie door pancreas

type 2: insuline-resistentie doelcellen (te veel glucose gehad)

Question 22

Hyperglycaemie

Answer 22

polydipsie, polyurie, glucosurie, polyfagie (veel eten)

Question 23

Hypoglycaemie

Answer 23

polyfagie, duizelig, zweten, trillen, wisselend humeur

Question 24

diabetische keto-acidose

Answer 24

Geen insuline -> glucose kan geen brandstof zijn => vetten verbranden (DUS alleen bij type 1)
Vetten -> vetzuren -> ketonen = zuur => acidose
- hyper, misselijk, ketonurie, aceton-adem, Kussmaul

Behandeling: geef insuline

Question 25

Hypoglycaemische coma

Answer 25

teveel insuline gespoten, te weinig gegeten, teveel gesport.
Behandeling = geef suiker