Exposure Flashcards
Wat wordt er voorkomen bij exposure?
hypo-/hyperthermie (door omgevingsinvloeden)
Tegen welke invloeden moet je het slachtoffer beschermen bij Exposure?
omgevingsinvloeden, zoals weersomstandigheden (zonneschijn, neerslag, wind, temperatuur) en omgevingsfactoren (ondergrond, omstanders, e.d.)
Waarvoor moet je zorgen bij hypothermie?
Voor een warme omgeving
- dek het slachtoffer af (fleecedeken, reddingsdeken, winterjas)
Waarvoor moet je zorgen bij hyperthermie?
Voor een koele omgeving
- laat het slachtoffer overtollige kleding uittrekken
0 zorg voor schaduw door reddingsdeken boven het slachtoffer te houden
Waar staat sample voor?
Symptoms
Allergy
Medication
Past Illness
Last meal
Events/environment
Wat vraag je bij symptomen SAMPLE
Waar heeft u op dit moment last van?
Wat zijn uw klachten?
Heeft u nog andere klachten?
Wat vraag je bij allergy Sample
Bent u ergens allergisch voor?
Zo ja, waarvoor?
Wat vraag je bij medication SAMPLE
Gebruikt u medicatie?
Zo ja, welke medicatie gebruikt u?
Heeft u onlangs nog medicatie gebruikt?
Wat vraag je bij Past Ilness SAMPLE?
Bent u bekend met een ziekte bij uw huisarts of in het ziekenhuis? Bent u onder behandeling bij een specialist in het ziekenhuis?
Wat vraag je bij Last meal SAMPLE?
Wanneer heeft u voor het laatst gegeten en gedronken?
Hoeveel heeft u gegeten en gedronken?
Wat heeft u gegeten en gedronken?
Wat vraag je bij Events/environment SAMPLE?
Wat is er gebeurd (ongevalsmechanisme)?
Wat moet je doen na het uitvragen van de SAMPLE methode?
Noteer de antwoorden en geef dit door aan de pofessionele hulpverleners
Waar bestaat de inspectie van het slachtoffer uit?
AKUT
Abnormaliteiten
Kleur van de huid
Urine-/ontlastingsverlies
Temperatuur
Aan wie vraag je de SAMPLE-methode als het slachtoffer buiten bewustzijn is?
Aan vrienden/familie als deze aanwezig zijn
Protocol Exposure BIJ bewustzijn
- bescherm tegen omgevingsinvloeden
- vraag SAMPLE uit
- Voer inspectie AKUT uit
- professionele hulp nodig ?
–> bel 112 of huisart of spoedpost - behandel letsel zelf
- ga naar monitoring
Protocol Exposure BUITEN bewustzijn
- bescherm tegen omgevingsinvleoden
- vraag SAMPLE-m,ethode uit
- voer inspectie AKUT uit
Welke drie oorzaken van brandwonden zijn er?
Thermische oorzaken
Chemische oorzaken
Elektrische oorzaken
Wat valt onder thermische oorzaken van brandwonden?
-Hete vloeistoffen: water, vet, olie
- Hete oppervlakken: kachel, kookplaat, hete leiding (water of centrale verwarming), uitlaatpijp
- Vuur: in brand geraakte kleding, steekvlam (flash Burns)
- Ultraviolette/infrarode straling: zonexposie, bruinen onder een zonnebank
- radioactiviteit
Wat valt onder chemische oorzaken van brandwonden?
- Chemische middelen: vaste toffen, vloeistoffen, dampen, gassen (zuren en logen)
Wat valt onder elektrische oorzaken van brandwonden?
- laag voltage (<1000 volt): elektriciteitssysteem thuis
- hoog voltage (> 1000 volt): hoogspanningskabels, bliksem
In wat wordt de grootte van de brandwond uitgedrukt?
percentage verbrand lichaamsoppervlak (TVLO)
Van wat wordt er gebruikgemaakt bij de inschatting van het TVLO?
- Handmethode voor brandwonden < 10% TVLO
–> de volledige hand is 1% TVLO.
–> Bij vrouwen of obesitas kan dit oppervlakte worden overschat
–> Bij kinderen >6 kan het worden onderschat - Leeftijdsspecifieke regel van 9 voor brandwonden >9%
- Bij eerstegraadbrandwond is bepaling niet mogelijk en nodig
–> tel eerstegraads dus niet mee!
Wat zijn de percentages TVLO bij volwassene (vanaf 10 jaar) voor hoofd, voorzijde romp, achterzijde romp, been, arm, genitaliën?
Hoofd –> 9%
Voorzijde romp –> 18%
Achterzijde romp –> 18%
Been –> 18%
Arm –> 9%
Genitalia –> 1%
Wat zijn de percentages TVLO bij kinderen (van 1 jaar) voor hoofd, voorzijde en achterzijde romp, been, arm?
Hoofd –> 18%
Voorzijde romp –> 18%
Achterzijde romp –> 18%
Been –> 14%
Arm –> 9%
Wat moet je met het percentage van het hoofd en de benen van een kind doen als die ouder is dan 1?
Vanaf leeftijd van 1 jaar per jaar 1% van oppervlak van hoofd aftrekken en 0,5% bij beide benen optellen
Wat is er beschadigd bij een vierdegraadsbrandwond?
pezen, spier en/of botweefsel
Wat is de diepte van een eerstegraads verbinding?
Alleen epidermis
Wat zijn de kenmerken van een eerstegraads brandwond?
Kleur: rood (lijkt op zinverbranding)
Capillaire refilé: normaal
Wond: blaren afwezig, voelt soepel en droog aan, is pijnlijk
Wat is de duur van genezing bij een eerstegraads brandwond?
Binnen enkele dagen
Is er litteken vorming bij eerstegraads brandwond?
NeeW
Wat is de behandeling van eerstegraads brandwond?
Lokale behandeling is niet zinvol
Wat is de diepte van een oppervlakkiger tweedegraad brandwond?
- epidermis en oppervlakkig deel van dermis
Wat zijn de kenmerken van oppervlakkig tweedegraads brandwond?
Kleur: rozerood glanzend
Capillaire refile: normaal
Wond: enige blaarvorming, vochtig bij kapotte blaren, zeer pijnlijk, voelt soepel aan
Wat is de duur tot genezing van oppervlakkig tweedegraads brandwond?
Binnen 2 weken
Is er littekenvorming bij oppervlakkig tweedegraads brandwond?
Vaak zonder littekens
Wat is de behandeling van oppervlakkig tweedegraads brandwond?
Laat blaren zo veel mogelijk intact (ook blaren op handpalmen of voetzolen)
Wat is de diepte van diep tweedetraads brandwond?
Epidermis tot diep dermis
Wat zijnd e kenmerken van diep tweedegraads brandwond?
Kleur: Vlekkerig roze-rood new witte plekken
Capillaire refile: vertraagd tot afwezig (> 2 sec)
Wond: blaarvorming, verminderde pijn sensatie, voelt soepel tot stug aan
Wat is de duur tot genezing bij diep tweedegraads brandwonden?
Meer dan drie weken
Is er littekenvorming bij diep tweedegraads brandwonden?
Vaak met littekens
Wat zijn kenmerken van derdegraadsbrandwond?
Kleur: wit/geel/rood/bruin/zwart
Capillaire refile: afwezig
Wond: blaren afwezig, geen pijnsensatie (huidzenuwen beschadigd), voelt stug tot leerachtig aan (alleen bij vlasbranding)
Wat is de diepte van derdegraads brandwond?
Epidermis, eiris en soms gedeelte van subcuts
Duur tot genezing derdegraadsbrandwond?
Geen spontane genezing
Zijn er littekens aanwezig bij derdegraadsbrandwond?
Met littekens
Handelen bij brandwonden door vuur of hete vloeistoffen?
- Doof vlammen en brandende kleding
–> ver grond rollen/afdekken met blusdeken of niet-synthetisch kleed, ander textiel of water
–> werk van gezicht naar voeten zodat vlammen het gezicht zo min mogelijk bereiken - Verplaats slachtoffer die zich in rookontwikkeling bevindt
- Verwijding kleding, sieraden en luiers/incontinentiemateriaal zo snel mogelijk
–> om inwerkingstijd van hitte te verminderen
–> brandwonden te koelen
–> verwijderen kan ook onder nooddouche
—> knip kleding kleding rondom vastgeslmotlen kleding weg - Koel brandwonden onmiddellijk met bij voorkeur lauw zacht stromend kraanwater
–> 10-20 minuten
—> pas temperatuur aan tot wat het slachtoffer als prettig ervaart
—> vermijd vermijd bij groot oppervlak koeling met koud water om hypothermie te voorkomen
—> koel alleen brandwonden terwijl de rest van lichaam zo veel mogelijk op lichaamstemperatuur gehouden wordt - Richt waterstraal niet rechtstreeks op wond maar erboven
–> bij afwezigheid van stromend water kunnen hydrogels gebruikt worden
–> na koelen van kraanwater mogen hydrogels niet gebruikt worden - na koelen wordt geadviseerd om brandwonden schoon af te dekken en slachtoffer warm toe te dekken
Bij welke TVLO bel je 112?
Vanaf 5% bij kind
Vanaf 10% bij volwassene
S
Bij welke symptomen na brand bel je 112
Inhalatieletsel (verbrande neusharen, heesheid, rode gezwollen mond of keel, stridor, dyspneu, ophoesten van slijm met roet, expiratie piepen, respiratoire insufficiëntie en verlaagd bewustzijn)
Bij welke brandwonden bel je huisarts of spoedpost?
- Diepe tweedegraads of derdegraads
- brandwonden met grootte van halve hand het slachtoffer of groter
- brandwonden op gezicht, handen, voeten, perineum of geslachtsdelen en rondom ledematen
- twijfel over aard en ernst van verbranding
Wat moet je doen voor een bezoek aan de huisarts met de wond?
Bedek met plastic huishoudfolie, schone doek (paraffine- of vaseline) gaas om contaminaties te voorkomen en pijn te verminderen
- Breng folie in lagen aan en wikkel het niet strak circulair om extremiteit in verband met afknellinggevaar
Wanneer moet slachtoffer contact opnemen bij verbranding?
Bij ontstekingsverschijnselen of als wond na 2 weken niet si genezen
Wanneer moet slachtoffer met eerstegraadsbrandwond contact opnemen met huisarts of spoedpost van huisartsen?
Als groot gedeelte van de huid is gezwollen door verbranding
- bij veel blaren
- bij ziekteverschijnselen als koude rillingen, koorts, misselijkheid, braken, hoofdpijn of hartkloppingen
Waarom moet je geen crème of andere middelen aanbrengen bij brandwonden?
Omdat de wondinspectie kan worden benadeeld
Handelen bij brandwonden door chemische middelen?
- bel 112 bij chemisch letsel door potentieel gevaarlijke of onbekende stof
- laat slachtoffer besmette kleding, schoenen en sieraden zo snel mogelijk verwijderen
- Vermijd contact met gevaarlijke stof
- Zorg dat kleding niet meer aangeraakt kan worden
- spoel bij verbranding door contact met gevaarlijke stoffen de huid onmiddellijk met spoelvloeistof (volgens handeling) of anders met lauw water
- borstel poeders van huid
- spoel 45 minuten met lauw water om te verdunnen of totdat professionele hulp het overneemt
- begin bij vastzittende kleding direct met spoelen (nooddeuce met lauw water)
- probeer kleding te verwijderen
Bij welke oorzaak van letsel mag je niet met water spoelen
Letsel door agentia die zeer sterk reageren met water
- elementair natrium, kalium of lithium
Handelen bij brandwonden door elektriciteit?
- zorg voor eigen veiligheid
- haal stroom eraf
–> schakel elektriciteit uit of verbreek contact tussen slachtoffer en bron - blijf bij hoogspanning op ruime afstand en waarschuw slachtoffers
–> bel 112
–> help pas als slachtoffer niet meer onder stroom staat - Bij hoge voltages risico op inwendig letsel met respiratoire, cardiale en neurologische problemen afhankelijk van e duur
Hoe krijgt de huid een blauwe cyanotische kleur?
Als de zuurstofaanvoer lager wordt dan het zuurstofverbruik
Wat gebeurt er bij bevreizingswonden?
- Weefselbeschadeging
- vermindering van bloedtoevoer –> cyanose
- bloed gaat eerder stollen
- water in cellen bevriezen waardoor deze uitdrogen
- er ontstaat necrose
Bij welke temperatuur spreekt men van bevriezing?
- Als huidtemperatuur lager is dan 4 graden
Wanneer heb je pijn bij bevriezing?
Als de huid wordt opgeward
Wat zijn de twee soorten bevriezingswonden?
- diret bevreizingsletsel
–> berg en wintersporters - indirect bevriezingsletsel
–> recreatieve gebruikers van lachgas die een lachgastank tussen hun benen klemmen terwijl zij het gas uit de tank laten ontsnappen
Twee soorten bevriezing?
- frostnip
- frostbite
Kenmerken frotsnip>
- oppervlakkig
- pijn, gevoelloosheid en witte kleur
- geen weefselschade
Kenmerken frostbite?
- oppervlakkig tot diep
- pijn, gevoelloos, witte kleur, blauw verkleuring van huid, oedeem blaren
- wel weefselschade
Kenmerken eerstegraads bevriezingswond?
- bevriezing oppervlakkige huid
- erytheem, soms oedeem, geen blaren
- Vervelling van huid na enige dagen
- goede prognose
- geen sprake van weefselnecrose
Kenmerken tweedegraads bevreizing?
- Bevriezing gehele oppervlakkige huid
- Oedeem met erytheem en blaren
- goede prognose
- vanaf tweedegraads frostbites kan er sprake zijn van (partiële) weefselnecrose
Kenmerken derdegraads bevriezing?
- diepe bevriezing tot dubdermale plexus
- vormen bloedblaren
- huid verkleurt blauw/grijs
- slechte prognose
Kenmerken vierdegraads bevriezing
- Bevriezing tot subbutaan weefsel, spieren, bot en pezen
- klein beetje oedeem
- vlekkerige huid en niet wegdrukbare cyanotische kleur
- zeer slechte prognose
- huidtransplantatie noodzakelijk
Handelen bevreizingswonden?
- Breng slachtoffer naar warme omgeving
- trek natte kleding uit ene ervan door droge, warme kleding
- Denk bij omvangrijke bevriezing aan hypothermie
- Warm slachtoffer op met eigen lichaamswarmte
- Niet lopen op bevroren tenen
Handelen frotsnip
- Warm huid op door contact met warme hand waarbij niet gewreven mag worden
–> wrijven kan kwetsbare huid kapot wrijven - Bevroren vingers of ahnden kunnen onder oksel opgewarmd worden
- Probeer ringen en armbanden te verwijderen
- Trek bij bevroren tenen en voeten de schoenen uit
–> droog de voeten dmv deppen en doe warme sokken aan
Handelen frostbite
- Warm extremiteit op in lauw/warm waterbadje
–> 5-10 minuten
–> Controleer de temperatuur van het water goed
—-> oververhitting wordt niet adequaat opgemerkt - Extremiteit meoten goed worden beschermd tegen mechanische beschadigingen
- Dek frostbite af met gaas, houdt tenen/vingers apart door watten ertussen te stoppen
- Prik blaren niet door
- Schakel professionele hulp in
Hoeveel procent van de mensen heeft weleens een bloedneus?
60%^
Handelen bleodneus
- Laat slachtoffer neusgaten krachtig 1 voor 1 snuiten om stolsels uit neus te verwijderen.
–> niet bij hoofd-/hersenletsel (schedelbasisfractuur) of aangezichtsletsel. - Laat bloed niet inslikken
- Laat slachtoffer hoofd voorover buigen (in schrijfhouding) om bloed uit mond te laten lopen.
- Laat neus 10 minuten dichtknijpen door onder de neusbrug tegen het neusbotje (os nasale) op het zachte deel van de neus te drukken.
- Tot aan behandeling door huisarts houdt slachtoffer neus dichtgeknepen als dit van toepassing is
Wanneer moet de huisarts of spoedpost gebeld worden bij bloedneus?
- Als bloeden niet stopt
- Bloed uit mond blijft lopen
- Slachtoffer bloed blijft inslikken
Wat is een bloedneus door aangezichtstrauma
- door een fractuur van benige structuren van neus of luxatie of fractuur van kraakenige neustussenschot
- er is, pijn, zwelling, abnormale stand van neus(rug) en bloedneus
Handelen bloedneus aangezichtstrauma?
- Koel neus voorzichtig met coldpacks en bel huisarts of spoedpost van huisartsen
Wat is de eikenprocessierups?
Larve van een nachtvlinder die in eikenbomen voorkomt
- vlinder legt haar eitjes vooral in de toppen van eikenbomen
- half April tot begin Mei kom de eitjes uit
- Rupsen komen in groepjes samen en vormen grote nesten op de stam
- Nachts gaan ze in processie op zoek naar voedsel
- Als de rupsen drie keer zijn verveld krijgen ze brandharen
Symptomen processierups?
- huidklachten
–> heftige jeuk, roodheid (meestal verdwijnt binnen 24 uur), later insectenbeetachtige uitslag - oogklachten
–> oogontsteking (conjunctivitis) - luchtwegklachten
–> loopneus, keelklachten, hoesten, kortademigheid, slikklachten
Handelen processierups?
- Verwijder brandharen van huid met plakband of kleefpleister
- Laat huid of ogen goed spoelen met lauw water
- Adviseer om niet te krabben of te wrijven, maar om middelen tegen jeuk te gebruiken
- Adviseer slachtoffer kleding met brandharen uit te doen en op 60 graden te wassen
Wat veroorzaakt de jeuk, pijn of zwelling bij een insectenbeet/steek?
- Het gif dat ze inbrengen tijdens de prik of beet
Symptomen steekplaats insect
- roodheid
- zwelling
- pijn
- jeuk
Wat gebeurt er met de lokale reactie van een insectensteek op de tweede dag?
Kan in heftigheid toenemen
Bij hoeveel insectensteken kunnen er toxische reacties ontstaan?
BIj >100 door verspreiding van het gif vind e rest van het lichaam
Wat kunnen >100 insectensteken veroorzaken?
Orgaanfalen
Hoeveel procent van de mensen zijn overgevoelig voor een insectenbeet?
0,3 tot 3 procent