ERFÐAFRÆÐI

Question 1

Mítósa

Answer 1

Frumuskipting þar sem ein fruma verður að tveimur eins og dótturfruma (til vaxtar og viðgerðar)

Question 2

Meiósa

Answer 2

Frumuskipting sem myndar kynfrumur

Question 3

Æviskeið frumu (4 þættir)

Answer 3

1. G1-skeið
   –>Fruman vex og undirbýr afritun
2. S-skeið
   –> DNA afritað
3. G2-skeið
   –> Fruman undirbýr skiptingu
4. M-skeið
   –> Mítósa eða meiósa á sér stað

Question 4

Lögmál Mendels

Answer 4

Aðskilnaðarlögmál: Samsæt gen aðskiljast við myndun kynfruma
Óháð samröðun: Gen erfast óháð öðrum genum

Question 5

Arfgerð

Answer 5

Genasamsetning einstaklings

Question 6

Svipgerð

Answer 6

Sýnileg einkenni einstaklings (freknur)

Question 7

X-tengdir erfðasjúkdómar

Answer 7

Dreyrasýki og litblinda
(algengar i körlum)

Question 8

Punnett-tafla

Answer 8

Notað til að sýna erfðamynstur afkvæma

Question 9

Sjúkdómar tengdir litningum

Answer 9

1. Downs-heilkenni: Auka eintak af litning 21
2. Turners-heilkenni: Einungis einn X-litningur hjá konum (X0)
3. Klinefelters-heilkenni: Auka X-litningur hjá körlum (XXY)

Question 10

Breytingar á litningum

Answer 10

1. Úrfelling: Hluti litnings tapast
2. Tvöföldun: Hluti litnings endurtekur sig
3. Umhverfa: Hluti litnings snýst við
4. Yfirfærsla: Hlutar tveggja litninga skipta um stað

Question 11

DNA

Answer 11

Tvíþátta, geymir erfðaupplýsingar (A, T, C, G)

Question 12

RNA

Answer 12

Einþátta, tekur þátt í prótínmyndun (A, U, C, G)

Question 13

Afritun

Answer 13

DNA er afritað ÁÐUR EN fruman skiptir sér

Question 14

Umritun

Answer 14

RNA er myndað EFTIR DNA

Question 15

Prótínmyndun

Answer 15

RNA þýtt yfir í amínósýrur/prótein

Question 16

Stökkbreytingar

Answer 16

Breytingar í DNA sem getur haft áhrif á svipgerð

Question 17

Líftækni:

Answer 17

→ PCR - Fjölföldun DNA
→ Blotting aðferð
- Southern - DNA greiningar
- Northern - RNA greiningar
- Western - Prótín greiningar
→ CRISPR
- Genabreytingartækni
→ Raðgreining
- Notað til að ákvarða DNA röð