elementy prawa cywilnego Flashcards
Jakie są działy prawa cywilnego?
- część ogólna
- prawo rzeczowe
- prawo spadkowe
- prawo zobowiązań
Jakie są zasady prawa cywilnego?
- równorzędności stron
- ochrony dobrej wiary
- jednakowej ochrony każdej własności
- ochrony praw nabytych
- autonomii woli stron
- odpowiedzialności cywilnej
Kto posiada zdolność prawną?
Każdy człowiek całe życie
Czym jest ułomna osoba prawna?
Jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną, której przepisy szczegółowe przyznały zdolność prawną, np. wspólnoty mieszkaniowe, spółki osobowe, stowarzyszenia zwykłe
Na co dzielą się fakty prawne?
- zdarzenia
- zachowania (czynności konwencjonalne: czynności prawne lub władcze; czyny: zgodne z prawem lub niezgodne z prawem)
Czynności władcze to akty tworzenia lub stosowania prawa
Jakie są rodzaje czynności prawnych?
- ze względu na strony: jednostronna lub wielostronna (oświadczenie co najmniej dwóch stron)
- ze względu na status stron: między żyjącymi lub na wypadek śmierci (czynność skuteczna dopiero po śmierci osoby)
- ze względu na skutek prawny, jaki czynność wywołuje w sferze majątkowej dla osoby składającej oświadczenie woli: zobowiązujące, rozporządzające lub o podwójnym skutku
Jakie są rodzaje zdolności do czynności prawnych?
- pełna zdolność: osoby, które ukończyły 18 lat (lub zamężne 16-latki)
- ograniczona zdolność: od 13 lat
- brak zdolności: do 13 lat, odpowiedzialność ponoszą opiekunowie prawni/rodzice
Jakie są typy ubezwłasnowolnienia?
- całkowite: osoba nie jest w stanie kierować swoim postępowaniem (np. alkoholizm)
- częściowe: osoba potrzebuje pomocy w prowadzeniu spraw życiowych (np. choroba psychiczna)
Jakie są rodzaje praw rzeczowych?
(nieruchomości & ruchomości)
- własności: wyłączne prawo do posiadania i korzystania z rzeczy
- użytkowanie wieczyste: grunty będące własnością skarbu państwa/gminy, 40-99 lat, daje do użytku
- ograniczone: hipoteka, zastaw, służebność, użytkowanie
Jakie są sposoby nabycia własności?
- pierwotne (zawłaszczenie, zasiedzenie, przemilczenie itp.)
- wtórne (dziedziczenie, nadanie przez władzę lub umowę)
Jakie są rodzaje współwłasności?
- łączna (ściśle powiązana z określonym trwałym stosunkiem prawnym, jeden wspówłaściciel nie może rozporządzać własnością bez zgody pozostałych)
- ułamkowa (stosunek nietrwały, może zostać zniesiony na żądanie każdego ze współwłaścicieli, którzy mogą również rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych)
Zniesienie współwłasności polega na podzieleniu rzeczy wspólnej lub przyznanie rzeczy niepodzielnej jednemu ze współwłaścicieli, który musi “spłacić” pozostałych.
Czym jest hipoteka?
Zabezpieczeniem roszczeń pieniężnych na nieruchomości
Czym jest zastaw?
Zabezpieczeniem roszczeń części majątku dłużnika (może być ustanowiony jedynie na rzeczach ruchomych)
Czym jest wierzytelność?
Uprawnieniem przysługującym wierzycielowi do domagania się od dlużnika spełnienia określonego świadczenia (antonimem wierzytelności jest dług)
Czym jest służebność?
Obciążeniem nieruchomości prawem do korzystania z niej przez inne osoby
Trzy rodzaje:
- gruntowa (obciążenie nieruchomości władnącej na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej, np. możliwość przejazdu przez cudzą działkę do swojej posesji)
- osobista (obciążenie nieruchomości na rzecz określonej osoby fizycznej, np. prawo do zamieszkiwania w domu należącego do innej osoby)
- przesyłu (nieruchomość obciążana służebnością na rzecz przedsiębiorcy np. wybudowa urządzeń służących do przesyłu energii, pary wodnej, gazu itp.)
Czym jest użytkowanie?
Uprawnieniem do korzystania z rzeczy oraz czerpania z jej korzyści
Czym jest prawo spadkowe?
Uprawnieniem określonych osób do dziedziczenia po osobie zmarłej
(w celu ustalenia wielkości spadku oblicza się masę spadkową)
Jakie są formy dziedziczenia?
- testament
- dziedziczenie ustawowe (zachodzi, gdy zmarły nie pozostawił testamentu)
Jakie są warunki ważności testamentu?
- świadome i swobodne podjęcie decyzji i udowodnienie woli
- niedziałanie pod wpływem błędu ani groźby
- zgodność z przepisami prawa
- zachowanie wymaganej formy
Jakie są formy sporządzenia testamentu?
- pisemna
- aktu notarialnego
- oświadczenie ustne wobec właściwego organu gminy
Jakie wyróżniamy testamenty szczególne?
- ustny (przed rychłą śmiercią, przed conajmniej trzema świadkami)
- wojskowy (spisany przez dowódcę spadkodawcy w obecności świadków)
- podróżny (sporządzony przez kapitana statku w obecności świadków)
Czym jest prawo na dożycie?
Możliwością dla rodziców do mieszkania w domu, który przepisali dziecku
Czym jest świadczenie?
W relacji wierzyciel <-> dłużnik: zachowanie się dłużnika na rzecz wierzyciela
Czym jest zachowek?
Uprawnienie ochraniające najbliższych krewnych spadkodawcy (zstępni, małżonek, rodzice)
