administracja i prawo administracyjne Flashcards
Czym jest administracja publiczna?
Działalnością państwa czy samorządu, która nie jest ustawodawstwem ani sądownictwem
Jak można definiować administrację publiczną?
- podmiotowo: podmioty wykonujące zadania władzy publicznej
- przedmiotowo: zakres zadań, które powinny być wykonane
- funkcjonalnie: działalność organów wykonujących zadania władzy publicznej
Jakie są podstawowe wyróżniki prawa administracyjnego?
- brak kodyfikacji
- element władztwa (przymus, bez decyzji sądu)
- jednostronne rozwiązywanie sytuacji indywidualnych
- zabezpieczenie rozstrzygnięć przymusów państw
- nierówność podmiotów
Jakie są działy prawa administracyjnego?
- ustrojowe (określa strukturę oraz zasady funkcjonowania administracji publicznej i obsadzania stanowisk)
- materialne (reguluje prawa i obowiązki organów administracji publicznej i obywateli oraz skutki nieprzestrzegania norm)
- formalne (reguluje tok czynności podejmowanych przez organy w celu realizacji norm prawa materialnego)
Czym jest akt administracyjny?
Jednostronnym, władczym oświadczeniem woli organu administracyjnego rozstrzygającego w indywidualnej sprawie w toku postępowania administracyjnego
Jakie są rodzaje istotnych wad aktów prawnych?
Akty nieważne (stwierdzenie nieważności=nigdy nie istniały):
- wydane przez organy niewłaściwe
- wydane bez podstawy prawnej
- niemożliwe prawnie lub faktycznie
- zawierają oczywistą wadę procesową
Akty zaskarżalne/wzruszalne (wadliwe od momentu uchylenia, a nie od chwili wydania)
- naruszają prawo materialne lub proceduralne, lecz nie w sposób rażący
- wydane z niewłaściwym wykorzystaniem samodzielności organu
Jakie akty administracyjne wyróżniamy ze względu na inicjatywę ich wydania?
- wydane z inicjatywy urzędu
- wydane na wniosek adresata
Jakie są rodzaje decyzji administracyjnych?
- zezwolenie: ustala uprawnienie, wyraża zgodę na dokonanie przedsięwzięcia, podjęcie określonej czynności prawnej (np. pozwolenie na budowę)
- licencja: nadaje uprawnienie związane z posiadaniem określonych kwalifikacji (np. patent żeglarski)
- koncesja: nadaje prawo do prowadzenia działalności gospodarczej o szczególnym charakterze (np. koncesja na wytwarzanie broni i amunicji i obrót nimi)
Czym są porozumienia administracyjne?
Czynności administracyjne zawarte w formie wielostronnego porozumienia między podmiotami administracji publicznej (np. międzygminne)
Czym są czynności materialno-techniczne?
Różnego rodzaju czynności faktyczne podejmowane przez organy administracji w procesie stosowania prawa (mogą mieć charakter ewidencyjny lub rejestracyjny oraz dzielą się na wewnętrzne i zewnętrzne)
Jest to np. prowadzenie rejestrów pojazdów
Na jakiej podstawie jest prowadzone postępowanie administracyjne?
Na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego z 14 czerwca 1960r.
Jakie są zasady odwoływania się od decyzji administracyjnej?
Odwołanie w terminie 14 dni, tylko do jednej instancji jest wnoszone za pośrednictwem organu wydającego decyzję w I instancji. Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji (chyba, że został jej nadany rygor natychmiastowej wykonalności lub decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy)
Jakie są administracyjne organy odwoławcze?
Administracja rządowa
- wojewoda -> minister właściwy w konkretnej sprawie
- minister -> minister (wniosek o ponowne rozpatrzenie)
Administracja samorządowa
- wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta powiatu -> Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Czym jest metryka sprawy?
Jej obowiązkową częścią, wskazującą wszystkich urzędników uczestniczących w postępowaniu i określającą podejmowane przez nich czynnności
Na czym polega prawo wzniesienia zażalenia?
Można wznieść je na większość postanowień wydawanych przez organy administracji publicznej, w ciągu 7 dni (nie wstrzymuje wykonywania postanowienia chyba, że wstrzyma je ten sam organ)
Jak wygląda uproszczone postępowanie administracyjne?
Wnioskodawca -> na wniosek lub z urzędu -> organ uprawniony do wydania decyzji -> decyzja (niezwłocznie lub w ciągu miesiąca)
-> wnioskodawca -> odwołanie od decyzji (złożone w ciągu 14 dni) -> organ uprawniony do rozpatrzenia odwołania -> decyzja ostateczna (14 dni)
Jak wygląda postępowanie sądowo-administracyjne?
Wnioskodawca -> skarga (30 dni) -> wojewódzki sąd administracyjny -> wyrok (kilka miesięcy)
-> wnioskodawca -> skarga kasacyjna (30 dni) -> naczelny sąd administracyjny -> wyrok prawomocny (kilka miesięcy lub lat)
Jakie są zasady prawa postępowania administracyjnego?
- praworządności
- jawności działań administracji
- dostępu obywateli do informacji publicznej
- centralizacji i decentralizacji
- prawdy obiektywnej
- sprawiedliwości społecznej
- ochrony interesu społecznego i indywidualnego
- dwuinstancyjności
- sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnej
- szybkości postępowania
- pisemności
Jacy są uczestnicy postępowania administracyjnego?
- strona postępowania administracyjnego (osoba fizyczna lub prawna)
- pełnomocnik (lub mniemany)
- uczestnicy na prawach strony: organizacje społeczne, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich
- świadkowie (ale np. ksiądz nie może)
Jakie skragi rozpatrują sądy administracyjne?
- na decyzje administracyjne
- na postanowienia, na które służy zażalenie, albo postanowienia kończące postępowanie
- na postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie
- na pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach
- na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej
- na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania
