Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Farma > Eikozanoidy > Flashcards

Eikozanoidy Flashcards

1
Q

Kwestia gromadzenia autakoidów lipidowych w komórce.

A

Nie są gromadzone, ale wytwarzane EX TEMPORE z lipidów błon komórkowych (złożone układy enzymatyczne) i czasem lipidów lipoprotein krwi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Lipidy których błon głównie biorą udział w wytwarzaniu autakoidów lipidowych?

A
  1. Błony otoczki jądrowej 2. Błony siateczki śródplazmatycznej gładkiej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jako że autakoidy lipidowe ingerują w wiele procesów fizjo i pato ->

A

-> dlatego stosowanie leków ingerujących w działanie tych związków ma wiele objawów ubocznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Czynnik aktywujący płytki krwi - jak, ile, jaki ciąg reakcji, gdzie głównie on jest?

A

Syntetyzowany konstytutywnie; małe ilości; szlak “de novo” - ciąg reakcji podobny do szlaku lecytyny - OUN i nerki.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Kiedy powstaje więcej PAF?

A

W reakcji zapalnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Synteza PAF

A

1) Fosfolipaza A2 (PLA2) odłącza kwas tłuszczowy w pozycji 2. od fosfolipidu błonowego (czyli od acylo-PAF). Tworzy się Lizo-PAF i R-kwas tłuszczowy. 2) Acetylotransferaza acetyluje Lizo-PAF do PAF.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Gdy w pozycji 2. acylo-PAF jest kwas arachidonowy, wówczas

A

synteza PAF jest ściśle sprzęgnięta z powstaniem EIKOZANOIDÓW.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Bodźce aktywujące PLA2:

A

1) lipopolisacharyd bakterii G(-) 2)cytokiny prozapalne 3) bodźce chemiczne takie jak zmiana pH, szok osmotyczny, wzrost Ca2+ w cytoplazmie 4) bodźce mechaniczne i termiczne…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jakie komórki syntetyzują PAF?

A

płytki krwi, makrofagi, eozynofile, mastocyty, neutrofile, kk. śródbłonka, kk. nerwowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Degradacja PAF:

A

1) acetylohydrolaza -> lizo-PAF. 2) lizo-PAF ->acylotransferaza -> acylo-PAF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wiązania w PAF:

A

1 - eterowe; 2 - estrowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Siła działania, rodzaj i lokalizacja receptorów dla PAF:

A

Bardzo silny autakoid - stężenia mniejsze niż 10^-11 M! Receptor błonowy dla PAF sprzężony z bialkiem Gq (etc.). Lokalizacja: płytki krwi, kk.mm.gładkich, sródbłonek naczyń, oskrzela, p.pokarmowy, kk. nerwowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Rola PAF:

A

1) aktywacja i nasilenie agregacji płytek krwi 2) chemotaksja krwinek białych, pobudzanie kk.zapalnych (neutrofile, makrofagi) 3)rozkurcz mm.gł.naczyń, pobudzenie kk.śródbłonka, wzrost przepuszczalności mikrokrążenia 4) skurcz mm.gł. oskrzeli, aktywacja zapalna nabłonka oskrzeli 5)skurcz mm.gl. prz. pok. i aktywacja zapalna nabłonka jelit 6)skurcz macicy 7)udział w neurotransmisji w OUNie (wzmacnianie neurotransmisji zaleznej od aminokwasów pobudzających)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Leki blokujące aktywność PAF:

A

leczenie stanu zapalnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Mechanizm działania glikokortykosteroidów:

A

Indukują powstawanie białka - LIPOKORTYNY, które hamuje PLA2 i tym samym powstawanie PAF.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Antagoniści receptorów dla PAF i rola:

A

APAFANT, BEPAFANT, LEKSYPAFANT; potencjalnie jako leki przeciwastmatyczne i zwalczające chorobę zapalną jelita grubego; LEKSYPAFANT -> może mieć działanie zapobiegające uszkodzeniu wielonarządowemu w pomostowaniu aortalno-wieńcowemu, lek nejroprotekcyjny po udarze niedokrwiennym mózgu, leczenie pacjento z AIDS i OZT.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Dodatkowe blokery

A

GINGKOLIDY - pozyskiwane z Gingko biloba; hamują receptor PAF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Działanie RUPATADYNY:

A

Z jednej strony lek przeciwalergiczny (nowy), a z drugiej strony blokuje receptory dla PAF!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

DARAPLADIB

A

inhibitor PLA2 związanej z lipoproteinami osocza -> modele zwierzęce: przeciwmiażdżycowo i stabilizacja blaszki miażdżycowej! na razie u ludzi nie potwierdzono skuteczności i są badania.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

MONOALID

A

Inhibitor PLA2 w trakcie badań; może do leczenia łuszczycy?

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Eikozanoidy - jakie enzymy i jakie produkty?

A

Eikozanoidy (od nazwy kwasu arachidonowego 20 węgli), SZLAKI ENZYMATYCZNE: 1) SYNTAZY PROSTAGLANDYNY H (CYKLOOKSYGENAZY) -> prostanoidy (prostaglandyny, prostacyklina, tromboksany); 2)LIPOOKSYGENAZY -> leukotrieny, lipoksyny (lipoksyny mogą też powstawac przez COX), hepoksyliny, niektóre kwasy hydroksyeikozatetraenowe HETEs; 3) HYDROKSYLAZY -> niektóre kwasy HETE 4) EPOKSYGENAZY CYTOCHROMU P450 (kwasy epoksyeikozatrienowe EETs). Poza tym nieenzymatycznie (np.pod wpływem RFT) powstają IZOPROSTANY…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Odkrycie prostacykliny

A

M.in. Ryszard Gryglewski 1976r.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Skąd moze pochodzic kwas arachidonowy?

A

Z fosfolipidow blonowych (odszczepiany przez PLA2, która ma dużo odmian etc., więc możliwa dobra regulacja). Sytuację komplikuje tzw. TRANSCELULARNY METABOLIZM EIKOZANOIDÓW - jeśli dana komórka nie ma enzymu do syntezy danego związku, to wysyła go do innej komórki, która ma dany enzym i związek powstaje. np. kk.srodbłonka i płytki krwi (LTA4->LTC4) a erytrocyty i limfocyty T (LTA4->LTB4)…

24
Q

Szlak syntazy prostaglandyny H (COX) = PGHS

A

Dimer w błonie lipidowej (gł. ER). Enzym ten działa dwuetapowo: 1) kwas arachidonowy -> zamknięcie pierścienia i mostek tlenowy 2)PGG2 ->PEROKSYDAZA redukuje PGG2 do PGH2. Następnie swoiste izomerazy lub nieenzymatyczne sposoby (dominujące w danych tkankach) przekształcają PGH2 do swoistych produktów.

25
Q

Zestaw prostaglandyn wytwarzanych przez komórki i ich metabolity;

A

PGI2, TXA2, PGE2, PGF2@, PGD2 (z metabolitem: PGJ2, deoksy-PGJ2. Wszystkie produkty COX są metabolizowane szybko do nieaktywnych i stabilnych metabolitów.

26
Q

Na co działa ASA w dimerze COX?

A

Na resztę Ser 530, którą acetyluje.

27
Q

Cechy wzorów do rozpoznania:

A

PGG2 (OOH, mostek tlenowy); PGH2 (OH, mostek tlenowy); PGI2 (2 pierscienie); TXA2 (2xtlen): PGF2@ (2x OH); PGE2 (tlen góra, OH dół); PGD2 (OH góra, tlen dół); PGJ2 (tylko jeden tlen);

28
Q

Ciekawostki z nomenklatury eikozanidów:

A

KWAS ARACHIDONOWY (4 podwójne) -> znikają (np. PGD2), nie znikają (np.LTC4); KWAS LINOLOWY (2 podw)-> KWAS DIHOMO-gamma-LINOLENOWY (3 podw)-> KWAS ARACHIDONOWY lub bezpośrednio do np. PGD1 i np.LTD3; U Eskimosow dominuje KWAS EPA (eikozapentaenowy) moze on powstawac z kwasu @-linolenowego (5 podw.) -> np. PGD3, LTD5; Niby takie same, ale np. TXA3 powstający z kwasu EPA ma słabsze działanie stymulujące płytki, niż TXA2 (działanie przeciwmiażdżycowe)…

29
Q

COX1 (PGHS1):

A

1) chromosom 9 (22kB) 2) 599 aa. (72 kDa) 3)enzym konstytutywny; możliwy wzrost ekspresji przez cytokininy i endotoksyny 4)małe, ale regulowane ilości eikozanoidów; aktywność zalezy od stężenia Ca2+ cytoplazmatycznego, reakcja wymaga nadtlenków lipidów (peroxide tone), NO może aktywowac enzym, niedobór hemu i czad mogą hamowac enzym. 5)Glikokortykosteroidy nie hamują bezpośrednio (tylko pośrednio), ale mogą indukowac syntezę LIPOKORTYNY, która to hamuje PLA2 i tym samym COX 1. 6) Zlokalizowany w większości tkanek, szczegolnie istotny w śluzówce żołądka i płytkach krwi…

30
Q

PGHS 2 (COX 2):

A

1) chromosom 1 (8,3 kB); 2)masa = 72 kDa (604 aa) 3) Enzym indukowalny, pojawia się w odpowiedzi na cytokiny, endotoksyny i czynniki prozapalne. Konstytutywnie jest w NERKACH, ŚRÓDBŁONKU, MÓZGU,NABLONKU OSKRZELI, JĄDRACH. 4)Po aktywacji wytwarza duzo i ciągle eikozanoidy , aktywność nie zależy od stopnia Ca2+ w cytoplazmie, w mniejszym stopniu wymaga nadtlenkow, NO może aktywować enzym, niedobór hemu i czad mogą hamować enzym 5) Indukcja hamowana przez GLIKOKORTYKOSTEROIDY. 6) Występuje we wszystkich komórkach jądrzastych zaangażowanych w zapalenie (makrofagi, fibroblasty, chondrocyty, synowiocyty)…

31
Q

COX3

A

1) “mózgowa” COX 2) cel działania PARACETAMOLU I METAMIZOLU 3)powstaje jako transkrypt COX 1, ale z intronem 1) 4)nie bierze udziału w wytwarzaniu eikozanoidów😁😁😁

32
Q

Hipoteza continuum COX:

A

Działanie COX w skali szarości, różne transkrypty pośrednie -> różne odmiany COX o różnym działaniu.

33
Q

Dlaczego COX2 niby dobre a nie dobre? 😂

A

Bo niby chronią żołądek i płytki, ale w nerkach i płytkach COX2 spełnia role fizjologiczne! Dlatego jego zahamowanie selektywne -> spadek GFR, nasilenie retencji H2O i Na, możliwe nadciśnienie i zakrzepica.

34
Q

Przemiany pod wpływem LOX i produkty:

A

5-(FLAP),12-(daje hepoksyliny),15-lipooksygenazy-> Najpierw kwasy hydroksyperoksyeikozantetraenowe (HPETEs), a potem powstają z nich HETE (kw.hydroksyeikozantetraenowe), LT, LX, hepoksyliny. LTA4-> LTB4 + [LTC4]-> [LTD4]-> [LTE4].

35
Q

Najwazniejsza droga lipooksygenazy:

A

Powstawanie LEUKOTRIENÓW (kk.zapalne)

36
Q

Pierwszy etap lipooksygenazy:

A

PLA2 odszczepia kwas arachidonowy od błony. Potem działa LOX-5, która potrzebuje białka FLAP (syntetyzowanego przez wzrost Ca2+). Efektem tej reakcji jest niestabilny LTA4, który może iść dwiema drogami; 1) hydrolaza LTA4-> LTB4 2) syntaza LTC4 (dołącza glutation) -> LTC4.

37
Q

Przemiany LTC4:

A

Zachodzą na zewnątrz komórek. GLUTAMYLOTRANSPEPTYDAZA i GLUTAMYLOLEUKOTRIENAZA powodują przekształcenie LTC4-> LTD4. Natomiast DIPEPTYDAZA powoduje przekształcenie LTD4-> LTE4.

38
Q

Dzięki czemu LTB4 ma właściwości cytotoksyczne?

A

Dzięki receptorom BLT1-2.

39
Q

Leukotrieny cysteinylowe:

A

LTC4,LTD4,LTE4; (sulfidoleukotrieny, peptydoleukotrieny); oddziałują przez swoiste receptory CysLT1-2.

40
Q

Co dominuje w eozyno/mastoc, a co w neuto/mono/makro?

A

e/m LTC4; n/m/m LTB4.

41
Q

Jeśli komórka posiada 5-LOX, ale nie ma dalszych enzymow szlaku-> metabolizm transcellularny. Gdzie?

A

LTA4-> LTB4 (limfocyty, erytrocyty, nablonek oskrzeli); LTA4->LTC4 (płytki krwi, srodblonek).

42
Q

Co może się jeszcze stac z LTA4?

A

Moze zostać metabolizowana głównie przez płytki krwi do LXA4 i LXB4 (silne działanie przeciwzapalne i immunomodulujące); możliwe, że lipoksyny biorą udział w mechanizmach ustepowania reakcji zapalnej.

43
Q

Na szlaku 12-LOX powstają tez hepoksyliny. Jaka ich rola?

A

nie poznana xdd

44
Q

Co ma wspólnego ASA z lipoksynami?

A

Acetylując COX 2, nie inaktywuje enzymu całkowicie -> z kwasu arachidonowego powstają związki takie jak: 15-epi-LXA4 i 15-epi-LXB4 [zwane ATL aspirin trigerred lipoxins] (wolniej rozkladane i dłużej działające niz zwykłe lipoksyny). COX1 nie podlega takim przemianom…

45
Q

Szlak epoksygenaz cytochromu P450:

A

Odpowiedzialne są tu monooksygenazy. W większości komórek (nie tylko wątroba). Powstają EETs (epoksyeikozatrienowe) i DHETs (dihydroksyeikozatrienowe). Gromadzą się one w błonach kom. i odgrywają wazne role (np.20-HETE w nerkach). EETs mogą mieć działanie przeciwzapalne, w srodblonku mogą otwierać zlokalizowany na mm.gladkich kanał K+ (aktywowany jonami Ca2+) i często utozsamiane są z EDHF (śródbłonkowy czynnik hiperpolaryzujacy). Rozkład EETs przy udziale HYDROKSYLAZ EPOKSYDOWYCH. Inhibitory tych hydroksylaz mogą byc lekami przeciwzapalnymi.

46
Q

Przemiany nieenzymatyczne:

A

IZOPROSTANY (stereoizomery prostaglandyn)- peroksydacja kwasu arachidonowego przez RFT (gl.w stresie oksydacyjnym); NLPZ nie mają tu żadnego wpływu. IZOPROSTANY silnie kurczą naczynia i nasilają tworzenie się zmian miażdżycowych (np.mogą pobudzać receptor dla TXA2).

47
Q

Przez co może byc pobudzany receptor TP?

A

TXA2, izoprostany, PGH2

48
Q

Co może pobudzać receptor IP?

A

Duże stężenia PGE2

49
Q

Eikozanoidy układu sercowo-naczyniowego:

A

PGD2, PGE2, PGI2 rozkurcz naczyń; TXA2 skurcz naczyń; PGI2 DUZE NACZYNIA przeciwmiażdżycowo - kwestia równowagi między TXA2 a PGI2; NACZYNIA MIKROKRĄŻENIA - hamowanie adhezji i zapobieganie pobudzenia komórek zapalnych PGE2 razem z NO (a w dużych naczyniach tą role odgrywa PGI2). ŻYŁKI Prostaglandyny potęgują wpływ histaminy i bradykininy na przepuszczalność srodblonka postkapilarnych zylek. Prostaglandyny wytwarzane głównie przez COX2 odpowiedzialne są za utrzymanie drożności przewodu Botalla.

50
Q

Eikozanoidy NERKI:

A

Prostaglandyny i PRODUKTY SZLAKU EPOKSYGENAZ (HETEs, EETs) podstawowo regulują funkcję nerek. PGE2 i PGI2 nasilają wydzielanie reniny, zwiększają GFR, rozkurczają naczynia. TXA2 kurczy naczynia nerkowe i wykazuje efekt podobny do wazopresyny.

51
Q

Eikozanoidy PŁYTEK KRWI

A

TXA2 (COX1) nasila agregacje, PGI2 (COX 2) hamuje agregacje.

52
Q

PGI2/TXA2

A

srodblonek COX2/płytki COX1 … hamowanie/pobudzanie agregacji … rozkurcz mm.gl./skurcz mm.gl. … kwas acetylosalicylowy slabo wplywa/mocno wplywa … hamuje/nasila miazdzyce … fibryboliz, NO/skurcz oskrzeli …!

53
Q

Eikozanoidy PRZEWODU POKARMOWEGO

A

PGE2, PGI2 - hamują wydzielanie kwasu zoladkowego i zwiekszaja przepływ krwi przez sciane zoladka, pobudzają perystaltyke, rozkurczaja zwieracze, wzrost wydzielania wody i elektrolitow do swiatla jelit. Ich nadmiar (rakowiak, zapalenie) -> biegunki. TXA2 zwiększa ryzyko.owrzodzenia żołądka.PGE2,I2,TXA2 w jelicie grubym + karcinogeneze. LTB4 w j.grubym chemotaktycznie masopa zapalenie.

54
Q

Eikozanoidy UKŁADU ROZRODCZEGO:

A

PGF2@ silny skurcz macicy ciezarnej, TXA2, PGE2 słabszy skurcz macicy ciezarnej. PGE2 bez ciąży rozkurcza macice. PGF2@ powoduje tez zanik corpus luteum. Prostaglandyny z COX 2-> rola w owulacji i zagniezdzeniu jaja w macicy. Męski slabo poznany (PGE2 na rozszerzenie ciał jamistych).

55
Q

Eikozanoidy OUN;

A

j

Farma (10 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions